TT - Thành cổ Sơn Tây lại bị làm mới lần thứ ba trên diện rộng (Tuổi Trẻ ngày 18-11). Công cuộc phục dựng đang được gấp rút tiến hành.

Phóng to

Nhiều đoạn thành Sơn Tây xây mới tinh bằng đá ong, che khuất toàn bộ hạng mục quý của di tích - Ảnh: T.Tâm

Thành Sơn Tây lại “thất thủ”!

Chuyện dài tôn tạo, một lần nữa, Tuổi Trẻ lại đặt lên bàn ông Nguyễn Thế Hùng - cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch:

* Thưa ông, theo những bức ảnh và các cuộc phỏng vấn ở hiện trường công trình trùng tu tôn tạo thành cổ Sơn Tây, có vẻ như những người trùng tu không làm theo đúng thỏa thuận của cục, khiến thành cổ 188 năm tuổi đã rất mới?

- Chúng tôi sẽ kiểm tra, nếu họ làm không đúng như cục đã thỏa thuận thì họ sẽ chịu trách nhiệm về việc họ làm. Chủ đầu tư (UBND thị xã Sơn Tây - NV) phải chịu trách nhiệm về việc này.

* Những gì chúng tôi quan sát được là chừng một nửa trong số mấy cây số toàn bộ chu vi của tường thành cổ đã bị đào bới tan hoang, nhiều đoạn xây mới tinh bằng đá ong cao chừng 1,5m; đất đỏ được đổ trùm lên thành cổ, nhiều phần di tích bị vùi lấp, che khuất toàn bộ, người và phương tiện có thể... đi lại trên mặt thành!

- Bộ VH-TT&DL đã thỏa thuận với những nội dung rõ ràng, chủ đầu tư đề nghị xây tường thành lên cao 1,5m nhưng chúng tôi không đồng ý, bây giờ họ xây thì họ sai. Chúng tôi sẽ kiểm tra cụ thể.

* Rõ ràng họ không chỉ bới bỏ rêu rác, cây dại để xuất lộ tầng gạch cũ, xếp lại gạch đá, gia cố một chút những phần có nguy cơ sụt lún như thỏa thuận của cục; mà họ đã thật sự khoác tấm áo mới cho hàng nghìn mét tường thành cổ của di tích quốc gia. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

- Thật ra có thể gia cố thêm gạch đá ong vào để nó không bị sụp tiếp phần hiện còn của tường thành. Chứ không có chuyện thỏa thuận của cục cho phép người ta xây cao hệ thống tường thành cổ Sơn Tây. Chủ yếu là chúng tôi cho phép như sau: chỗ đất bị lấp thì khơi ra, chỗ nào cây dại mọc thì xử lý, chỗ bị sụp thì gia cố...

Cục Di sản văn hóa cũng hơi "mệt" vì vấn đề này, họp mấy lần với nhau rồi, 2-3 lần họ đề nghị bằng văn bản cho xây tường thành cao tới 1,5m nhưng cục cương quyết không đồng tình.

NGUYỄN THỊ THANH TÂM thực hiện

Phớt lờ ý kiến của bộ

Dự án “Cải tạo, chỉnh trang di tích lịch sử văn hóa thành cổ Sơn Tây” còn “vi phạm nghiêm trọng” ý kiến của Bộ VH-TT&DL thể hiện trong công văn số 1699/BVHTTDL-DSVH (Thứ trưởng Trần Chiến Thắng ký ngày 21-5-2010).

Theo công văn trên: “Đối với tất cả các đoạn tường thành hiện còn (của thành cổ Sơn Tây), việc phát lộ để làm rõ toàn bộ hiện trạng tường thành cần đảm bảo nguyên tắc không được làm ảnh hưởng đến móng và tường thành cũ, toàn bộ quá trình phát lộ tường và nền móng tường thành phải có sự giám sát chặt chẽ của chuyên gia khảo cổ và cơ quan quản lý văn hóa chuyên ngành.

Tu bổ, bảo tồn nguyên trạng các góc tường, tường thành cũ và không xây dựng phục hồi tường thành mới mà chỉ định vị, lắp đặt lại các viên gạch đá ong gốc bị long lở trên các đoạn tường thành này”.

Công văn trên của bộ cũng nhấn mạnh: “Đối với các đoạn tường thành bị mất hoàn toàn, thực hiện phương án trồng cây thành hàng rào được cắt tỉa chạy dọc theo vị trí tường thành bị mất để khách tham quan có thể hình dung được tường thành cũ. Khi trồng hàng rào cây phía trên phải có biện pháp bảo vệ móng tường thành cũ phía dưới nếu còn tồn tại”.