Cục Đường cao tốc Việt Nam cho biết như vậy khi báo cáo Bộ Giao thông vận tải về tình hình triển khai 21 trạm dừng nghỉ của các dự án thành phần đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 và giai đoạn 2021 - 2025.

8 trạm dừng nghỉ trung bình 60km/trạm

8 trạm dừng nghỉ tại các cao tốc mới được đưa vào khai thác gồm: Mai Sơn - quốc lộ 45, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết (2 trạm), Phan Thiết - Dầu Giây đã chọn được nhà đầu tư, ký hợp đồng với Cục Đường cao tốc vào tháng 8-2024. 

Các nhà đầu tư trạm dừng nghỉ đã nộp ngân sách nhà nước hơn 975 tỉ đồng.

Tuy nhiên, đến nay có 3 trạm tại cao tốc Mai Sơn - quốc lộ 45, Diễn Châu - Bãi Vọt và Vĩnh Hảo - Phan Thiết (km205+092) được bàn giao toàn bộ mặt bằng (2 trạm bàn giao tháng 10-2024, 1 trạm bàn giao ngày 24-12) cơ bản đủ điều kiện triển khai thực hiện.

Còn 2 trạm tại cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu, Phan Thiết - Dầu Giây được bàn giao mặt bằng một phần; 3 trạm Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết (km144+560) chưa được địa phương bàn giao mặt bằng.

Hiện nay có 2 trạm dừng nghỉ tại cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết (km205+092) và Phan Thiết - Dầu Giây đang thi công theo tinh thần vừa chạy vừa xếp hàng để hoàn thành một phần công trình dịch vụ công thiết yếu (khu vệ sinh, bãi đỗ xe) trước Tết Nguyên đán 2025.

Với 6 trạm còn lại, các nhà đầu tư đang triển khai các thủ tục nội nghiệp (phê duyệt thiết kế, lựa chọn nhà thầu...) để triển khai thi công.

Do khó khăn trong giải phóng mặt bằng, không thể hoàn thành các dịch vụ công thiết yếu của 8 trạm dừng nghỉ trước Tết Nguyên đán 2025 nên ngày 20-12 Bộ Giao thông vận tải đã ban hành công điện chỉ đạo các nhà đầu tư tiếp quản các trạm dừng nghỉ tạm trước đây và bổ sung 1 trạm tạm, hoàn thành trước ngày 20-1-2025 để phục vụ người dân dịp Tết năm 2025.

Như vậy với 5 trạm dừng nghỉ tạm đang khai thác, sẽ có thêm 2 trạm có một phần công trình thiết yếu và bổ sung thêm 1 trạm tạm tại cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu để đến Tết Nguyên đán 2025 sẽ có 8 trạm dừng nghỉ tạm với khoảng cách trung bình khoảng 60km/trạm, cơ bản đáp ứng nhu cầu cho các phương tiện.

Do vướng mặt bằng và thủ tục

Theo Cục Đường cao tốc, khó khăn vướng mắc thứ nhất trong đầu tư trạm dừng nghỉ là giải phóng mặt bằng. 

Theo kế hoạch của các địa phương, dự kiến sẽ cơ bản bàn giao mặt bằng trong quý 1 năm 2025. Cục Đường cao tốc đã đề nghị địa phương vận động người dân đồng thuận để sớm bàn giao mặt bằng cho dự án, đề nghị nhà đầu tư tạm ứng tiền giải phóng mặt bằng cho địa phương để chi trả. 

Đây cũng là giải pháp đã được thực hiện tại trạm dừng nghỉ km 205+092 cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết. Các địa phương đã ghi nhận các ý kiến và nghiên cứu để áp dụng cho phù hợp với tình hình cụ thể.

Rút kinh nghiệm của 8 trạm dừng nghỉ đang triển khai, các ban quản lý dự án cũng đang phối hợp với địa phương để sớm hoàn thành giải phóng mặt bằng của 13 trạm dừng nghỉ còn lại, đảm bảo có mặt bằng sạch ngay sau khi có kết quả lựa chọn nhà đầu tư, đến nay đã có 2 trong 13 trạm hoàn thành bàn giao mặt bằng.

Vướng mắc thứ hai là về thủ tục. Theo quy định, để triển khai xây dựng trạm dừng nghỉ nhà đầu tư phải hoàn thiện thủ tục phê duyệt dự án đầu tư và thiết kế sau thiết kế cơ sở. 

Tuy nhiên, công tác lập đánh giá tác động môi trường mất rất nhiều thời gian, thực tế một số trạm đã hoàn thiện hồ sơ nhưng chưa được phê duyệt nên chưa đủ cơ sở phê duyệt dự án để triển khai.

Ngoài ra nhà đầu tư liên danh Petrolimex trúng thầu 4 trạm dừng nghỉ là doanh nghiệp nhà nước, phải thực hiện thủ tục đấu thầu rộng rãi lựa chọn nhà thầu tư vấn, nhà thầu thi công theo quy định của Luật Đấu thầu. 

Hiện nay Cục Đường cao tốc đang đề nghị Petrolimex nghiên cứu có phương án linh hoạt, phù hợp, theo tinh thần vừa chạy vừa xếp hàng để rút ngắn tối đa thời gian này.

Các trạm dừng nghỉ trên các tuyến cao tốc đã đầu tư đến đâu?

Sẽ có 8 trạm dừng nghỉ trên các tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông được hoành thành các công trình dịch vụ công thiết yếu (khu vệ sinh, bãi đỗ xe) trong năm 2024, hoàn thành toàn bộ trong năm 2025.