Ảnh minh họa. Nguồn: nationalgeographic.co.uk

Đa số các tàu thuyền đang hoạt động tại những khu vực được chỉ định bảo tồn cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương đều chạy quá tốc độ. Kết luận này được đưa ra trong nghiên cứu của tổ chức phi lợi nhuận Oceana công bố ngày 21/7.

Cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương là loài đang trong tình trạng cực kỳ nguy cấp, hiện chỉ còn 360 con. Cơ quan Quản lý khí quyển và đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) thiết lập 2 vùng để bảo vệ loài này bao gồm vùng bắt buộc hạn chế tốc độ - Khu quản lý theo mùa (SMA) lâu dài tại những nơi cá voi được cho là đang sinh sống và vùng tự nguyện giảm tốc độ - Khu quản lý chủ động (DMA) khi phát hiện cá voi.

SMA quy định tàu thuyền di chuyển không vượt quá 18,5 km/h trong khi DMA cũng đề xuất hạn chế tốc độ tương tự. Tổ chức Oceana đã nghiên cứu và phân tích về tốc độ của tàu thuyền tại các vùng hạn chế tốc độ do NOAA thiết lập dọc theo bờ biển Đại Tây Dương của nước Mỹ.

Kết quả cho thấy trong giai đoạn 2017-2020 có đến gần 90% các tàu thuyền không tuân thủ về tốc độ tại những vùng bắt buộc hạn chế tốc độ, gần 85% không hợp tác tại những vùng khuyến khích tự nguyện giảm tốc độ.

Các vụ va chạm với tàu thuyền là một trong hai nguyên nhân chính dẫn đến việc cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương bị chết hoặc bị thương. Nghiên cứu trên lưu ý các tàu thuyền di chuyển với vận tốc 18,5 km/h như quy định sẽ giúp giảm 80-90% nguy cơ tử vong của cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương.

Theo nghiên cứu của Oceana, vùng có ỉ lệ tàu thuyền tuân thủ ở mức cao nhất là vùng bắt buộc hạn chế tốc độ gần mũi Cod, Massachusetts với hơn 60%. Vùng có tỉ lệ tàu thuyền không tuân thủ ở mức cao nhất là khu vực hành lang giữa North Carolina và Georgia với 90%. Tỉ lệ không tuân thủ tại các cảng New York và New Jersey là 70%. Hơn 60% các tàu vượt quá tốc độ cho phép là tàu treo cờ nước ngoài và các tàu chở hàng là những tàu vi phạm nhiều nhất.

Nghiên cứu được tiến hành chủ yếu đối với các tàu thuyền dài 65 feet (gần 20m) trở lên và dựa vào dữ liệu về định vị và tốc độ của Global Fishing Watch - tổ chức phi chính phủ quốc tế được Oceana thành lập và phối hợp với Google và SkyTruth.

Cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương vốn hiền lành và di chuyển chậm nên dễ dàng trở thành mục tiêu săn bắt. Loài này từng có đến 21.000 cá thể, song đã bị săn bắt đến gần như tuyệt chủng vào đầu thế kỷ 20. Số lượng cá voi trơn giảm chỉ còn khoảng 100 con vào những năm 20 của thế kỷ 20.

Từ năm 1935, săn bắt cá voi trơn bị cấm tại Mỹ, giúp số lượng cá thể tăng lên 483 con. Tuy nhiên, loài cá voi này tiếp tục bị đe dọa trong những năm gần đây do nhiều nguyên nhân, trong đó có việc va phải ngư cụ dùng để đánh bắt các loại hải sản khác.