Theo khảo sát của RED, gần 400 nhà báo, phóng viên được hỏi cho rằng lĩnh vực hàng đầu mà họ thường bị từ chối cung cấp thông tin là chống tiêu cực về tài chính, tiếp đó là các lĩnh vực liên quan đến quản lý đất đai, hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, công tác cán bộ...

Kết quả khảo sát của RED cũng cho thấy nhóm cản trở nhà báo, phóng viên tác nghiệp nhiều nhất là cán bộ, nhân viên trong các cơ quan nhà nước, rồi mới đến doanh nghiệp, một số đối tượng xã hội như lưu manh, côn đồ, lâm tặc, buôn lậu.

Trong số các biện pháp thu thập thông tin của báo chí hiện nay có hình thức điều tra dạng “giả trang” hay còn gọi là điều tra “nhập vai”. Tuy nhiên, RED dẫn đánh giá của nhiều nhà báo nói biện pháp điều tra nhập vai là cách làm mạo hiểm, luôn có tính hai mặt: nếu thành công sẽ đưa nhà báo lên đỉnh vinh quang, nếu thất bại có thể vùi sự nghiệp nhà báo xuống vực sâu, mà ranh giới pháp lý phân chia chúng không rõ ràng.

Theo RED, các vụ xử lý nhà báo điều tra gần đây cho thấy nhà báo không được loại trừ trách nhiệm cho các sai sót của mình, dù sai sót đó không lớn bằng các lợi ích công mà bài báo của họ đem lại.

Trên thực tế, lợi ích công vẫn là một khái niệm chưa rõ ràng, chưa đồng bộ ở tất cả văn bản pháp luật cũng như cách áp dụng luật ở Việt Nam, trong khi nó đã là một phần không thể thiếu ở báo chí một số quốc gia. RED đề xuất khái niệm lợi ích công cần được giải thích và luật hóa, từ đó có những miễn trừ cho nhà báo trong trường hợp họ tác nghiệp vì lợi ích công.

Ông Nguyễn Văn Hiếu (trưởng phòng pháp luật - chính sách, Cục Báo chí, Bộ Thông tin và truyền thông) đặt vấn đề về lâu dài nên chăng cần có văn bản quy định cụ thể, hướng dẫn quyền tác nghiệp của báo chí sẽ không bị cản trở trong mọi trường hợp khi vụ việc ảnh hưởng đến lợi ích công, an ninh trật tự... Văn bản này cũng cần quy định rõ ràng những trường hợp nào là ảnh hưởng đến lợi ích công, an ninh, trật tự... để làm cơ sở cho các cơ quan, tổ chức và bản thân các nhà báo thực hiện; đồng thời làm cơ sở để có các chế tài xử lý khi có vi phạm từ các bên tham gia.