Một thành viên của Bộ Ngoại giao Syria trao huân chương cho đại diện Đại sứ quán Romania ở thủ đô Damascus - Ảnh: AFP

Văn phòng tổng thống Syria cho biết họ trả lại huân chương cao quý nhất của Pháp tặng cho ông Bashar al-Assad vì hành động tấn công quân sự vào Syria rạng sáng 14-4.

"Bộ Ngoại giao Syria đã chính thức trao trả huân chương lại cho Cộng hòa Pháp, thông quan đại sứ quán Romania ở thủ đô Damascus - vốn là cơ quan đang đại diện cho quyền lợi của Pháp tại Syria. Huân chương Bắc đẩu bội tinh hạng nhất này do tổng thống Jacques Chirac từng trao tặng cho Assad", thông cáo của văn phòng tổng thống Syria nêu rõ vào ngày 19-4.

Đây là huân chương đã trao cho Tổng thống Bashar al-Assad vào năm 2001, chỉ ít lâu sau khi ông tiếp nhiệm cha nắm quyền. Theo cách giải thích của Pháp là Paris kỳ vọng nhà lãnh đạo trẻ khi đó có thể đem lại luồng gió mới cho đất nước và nền dân chủ Syria.

Nay thông cáo của văn phòng Tổng thống Assad nói rằng "ông không thấy vinh dự gì khi đeo huân chương từ một chính quyền nô lệ của Mỹ đi ủng hộ bọn khủng bố".

Ông Assad (trái) được tổng thống Pháp Jacques Chirac trao tặng Huân chương Bắc đẩu bội tinh hạng nhất vào tháng 6-2001, trong một buổi lễ kín đáo khác với những cuộc trao long trọng vinh danh các nhân vật có đóng góp đặc biệt cho nước Pháp - Ảnh: ĐIỆN ELYSEE

Bắc đẩu Bội tinh là huân chương cao quý nhất của Pháp, được Napoleon Bonaparte lập ra ngày 19-5-1802 để tặng thưởng cho những cá nhân hoặc tổ chức có đóng góp đặc biệt cho nước Pháp.

Mỗi năm khoảng 3.000 người được trao tặng phần thưởng này, trong đó có khoảng 400 người nước ngoài.

Pháp ngày 16-4 đã công bố ý định tước huân chương này của Assad, vài ngày sau trận không kích của liên quân Mỹ, Anh và Pháp vào các cơ sở ở Syria, nhằm đáp trả việc nước này bị cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường.

Trước đó đã xuất hiện bản kiến nghị công dân lấy chữ ký trên mạng đòi rút lại phần thưởng dành cho nhân vật mà nay nước Pháp phải huy động vũ khí hạng nặng để tấn công.

Cho đến nay, chính quyền Pháp đã trao không ít Huân chương Bắc đẩu bội tinh cho người nước ngoài và một số đã bị thu hồi vì những bê bối cá nhân, như trường hợp nhà sản xuất phim của Hollywood, ông Harvey Weinstein, vì những bê bối tấn công tình dục và lạm dụng tình dục.

Thủ tục rút lại Bắc đẩu bội tinh sẽ do tổng chỉ huy "Quân đoàn danh dự" là tổng thống Pháp đương nhiệm quyết định.

Như vậy ngay trước khi Tổng thống Emmanuel Macron đưa ra quyết định rút lại trao thưởng cao quí cho một nguyên thủ quốc gia, ông Assad đã đi bước trước để tránh những phiền toái.

Trong khi đó Tổng thống Pháp Macron vừa thừa nhận các cuộc không kích của liên quân Mỹ-Anh-Pháp cuối tuần qua nhằm vào Syria "không giải quyết vấn đề gì", song nhấn mạnh ba nước buộc phải thực hiện bước đi này để bảo vệ "danh dự" của cộng đồng quốc tế.

Phát biểu trước Nghị viện châu Âu ngày 17-4, Tổng thống Macron dù thừa nhận thực tế trên, song vẫn cho rằng việc liên quân Mỹ-Anh-Pháp tiến hành các cuộc không kích là điều "quan trọng".

Ông nhấn mạnh hoạt động này được triển khai theo một cơ chế đa phương hợp pháp, cũng như theo cách thức tấn công trúng mục tiêu mà không gây thương vong, qua đó phá hủy 3 cơ sở được cho là nơi sản xuất hoặc tàng trữ các vũ khí hóa học tại Syria.