Phóng to

Kênh Chợ Gạo đã sạt lở nặng - Ảnh: Trường Giang

Trong khi đó đất đai của người dân ở đây bị dính dự án “treo” - dự án đầu tư mở rộng tuyến đường thủy độc đạo từ TP.HCM đi miền Tây. Dự án này không biết khi nào mới đền bù, giải tỏa.

Sống trước miệng “hà bá”

Hai con đường chạy dọc tuyến kênh Chợ Gạo, từ thị trấn Chợ Gạo đến đoạn giáp sông Vàm Cỏ (Long An) trước đây rất rộng, ôtô chạy được, nhưng nay nhiều đoạn đã biến mất. Đường giao thông chính giờ chỉ còn đủ cho xe máy chạy. Nhiều đoạn đường đã sạt lở xuống kênh nên người đi đường phải đi nhờ đất nhà dân. Đi dọc con đường này dễ dàng nhìn thấy rất nhiều gốc cây đang nằm chổng vó dưới kênh vì sạt lở.

"Làm hay không? Nếu làm thì chừng nào làm? Phải trả lời dứt khoát với dân. Lâu lâu chính quyền lại đến dòm ngó coi dân có trồng thêm gì, có làm gì sai để nhắc nhở đủ thứ, mà dân hỏi có mỗi chuyện chừng nào làm cho dân nhờ thì không trả lời dứt khoát"

Người dân ở đây cho biết khoảng ba năm trở lại đây, hơn 10m đất bờ sông đã biến mất cuốn theo nhà cửa, cây trái và cả mạng người. Bà Hồ Thị Kim Loan, ngụ xã Bình Phan, huyện Chợ Gạo, cho biết gia đình bà đã dời nhà vào bên trong hai lần sau khi nửa căn nhà rơi xuống sông. Hiện nhà bà Loan bị “hà bá” ngoạm tới cửa sau. “Khi trời có dông gió nhỏ hoặc lúc có tàu thuyền lớn chạy qua là cả nhà tui phải chạy ra ngoài hết. Đợi sóng lặng trở lại mới dám vô nhà” - bà Loan nói.

Cạnh đó, nhà bà Bùi Thị Tú chỉ còn một nửa trên đất liền, một nửa còn lại trơ khung sắt ở dưới sông. Người dân gần đó cho biết bà Tú đã dọn đi nơi khác cả năm nay. Ông Tú - hàng xóm của bà Tú - nói: “Những gia đình khá giả còn có đất thì di dời đi nơi khác chứ như tui vừa không có đất vừa không có tiền nên đành bấm bụng ở lại mà nơm nớp lo sợ”.

Con đường giao thông chính nối liền xã Bình Phan và thị trấn Chợ Gạo nằm cặp kênh Chợ Gạo bị “hà bá” tấn công từng ngày. Khu đất của gia đình bà Bùi Thị Nga ở xã Bình Phan vừa bị sạt xuống kênh gần đây. Bà kể hồi năm 2011, một người dân địa phương chạy xe máy bị lọt xuống kênh chết đuối vì không nhìn thấy chỗ bị sạt lở. “Vì bị sạt lở hết nên con đường cặp kênh giờ cong queo, ngoằn ngoèo như con rắn. Ban ngày đi không khéo còn bị lọt kênh huống hồ ban đêm. Hàng rào nhà tui đã dời vô mấy lần để có đường cho người dân đi lại, nếu không coi như chẳng còn chỗ mà đi” - bà Nga nói.

Ba năm chờ... giải tỏa

Ông Phan Văn Tồ, ở thị trấn Chợ Gạo, chỉ vào cây thanh long sắp ra hoa trước nhà nói: “Năm 2010 cơ quan chức năng đến đo đạc nhà đất, kiểm kê tài sản chuẩn bị đền bù giải tỏa ở đây thì cây thanh long này mới trồng có mấy ngày, đến giờ đã cho trái mà chưa thấy bồi thường. Ngặt nỗi người ta kiểm kê rồi và không ai được phép trồng gì, làm gì kể cả sửa căn nhà sắp sập. Nếu không có dự án của Nhà nước thì tôi đã trồng hết vườn thanh long chứ không để cỏ mọc như bây giờ”.

Gần đó, nhiều gia đình cũng chờ đợi Nhà nước thu hồi đất để đi chỗ khác mua đất cất nhà, làm ăn sinh sống. Ông Phạm Văn Vũ ở xã Bình Phan không dám dời nhà dù đã bị sạt đến nửa căn. “Dời nhà rồi mai mốt họ không đền bù thì khổ” - ông Vũ thở dài. Khi được kiểm kê tài sản, đất đai chuẩn bị đền bù, ông Vũ đã đi vay mấy trăm triệu đồng ở ngân hàng để mua mảnh đất khác cất nhà. Bây giờ tiền đền bù chưa có, còn tiền ngân hàng phải vay nóng bên ngoài trả lãi, trả một phần nợ gốc theo hợp đồng.

Ông Nguyễn Văn Hùng, giám đốc Sở Giao thông vận tải Tiền Giang, cho biết dự án nâng cấp tuyến kênh Chợ Gạo có tổng chiều dài 27,2km đi qua địa bàn hai huyện Chợ Gạo và Gò Công Tây, với các hạng mục như xây dựng kè chống sạt lở, xây dựng đường dân sinh với tổng vốn đầu tư hơn 4.000 tỉ đồng, thời gian thi công dự kiến trong ba năm. Tuy nhiên do thiếu vốn nên dự án mới “treo” đến nay. “Theo ghi nhận của sở, đến nay đã có khoảng 70 hộ dân có nhà đất trong dự án này vay tiền nhà nước mua đất chỗ khác phải chịu lãi hằng ngày. Ngoài ra còn hàng ngàn người mất ăn mất ngủ vì sạt lở nên sở đánh giá công trình này rất quan trọng và bức thiết với người dân” - ông Hùng nói.

Cũng theo ông Hùng, vừa qua chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang đã có buổi làm việc với Bộ Giao thông vận tải để kiến nghị xúc tiến triển khai dự án. Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã phản hồi là đang trình Chính phủ hai phương án. Một là Chính phủ đầu tư toàn bộ dự án. Phương án hai đề xuất Chính phủ đầu tư theo hình thức BT. Hiện đang chờ Chính phủ cho ý kiến để thực hiện.