Nguồn: Ủy ban Thường vụ Quốc hội - Đồ họa: VĨ CƯỜNG

Đất nước có 63 tỉnh thành, nhưng chỉ có 3 chủ tịch tỉnh (Tuyên Quang, Tiền Giang, Sóc Trăng) tiếp dân đủ và vượt số ngày quy định trong một năm. Nghĩa là 60 chủ tịch tỉnh, TP còn lại đã vi phạm Luật tiếp công dân với mức độ nặng nhẹ khác nhau.

Cụ thể, họ đã vi phạm quy định tại khoản 5, điều 12 Luật tiếp công dân: "Chủ tịch UBND cấp tỉnh trực tiếp tiếp công dân tại trụ sở tiếp công dân cấp tỉnh ít nhất 1 ngày trong 1 tháng".

Theo báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, số buổi tiếp công dân định kỳ của chủ tịch UBND cấp tỉnh chỉ đạt tỉ lệ bình quân 48,3% so với quy định.

Tỉ lệ tiếp dân của chủ tịch UBND cấp huyện cao hơn cả (gần 72%), trong khi tỉ lệ tiếp công dân của chủ tịch UBND cấp xã so với quy định chỉ đạt 24% (có tỉnh đạt dưới 5%).

Vi phạm pháp luật như vậy, nhưng cho đến thời điểm này chưa có bất cứ thông tin nào cho thấy những người vi phạm bị xử lý.

Đại biểu Quốc hội Vũ Trọng Kim đề nghị phải chế tài mạnh với loại vi phạm này, trong khi Ban Dân nguyện đã nhiều lần đề nghị các cơ quan có trách nhiệm phải chấn chỉnh, ít nhất phải coi trách nhiệm tiếp dân là một tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của chủ tịch UBND các cấp.

Đại biểu Kim cho rằng viện lý do "bận công tác" để "né" tiếp dân là không thể chấp nhận được, bởi việc quan trọng nhất, thường xuyên nhất, phải ưu tiên nhất của người đứng đầu UBND là "việc dân".

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cũng có lần nêu câu hỏi: "Các đồng chí có thời gian đi dự khởi công, khánh thành, tại sao không có thời gian tham gia các phiên tòa xử vụ án hành chính?" (Luật tố tụng hành chính quy định chủ tịch UBND phải tham gia các phiên tòa xử "dân kiện chính quyền", nhưng có địa phương chủ tịch UBND cấp tỉnh vắng mặt 100% trong các vụ xử kiện).

"Việc đối thoại của người có thẩm quyền tại một số nơi còn hình thức, chưa được coi trọng đúng mức, việc ủy quyền đối thoại trong một số trường hợp gây bức xúc cho người khiếu nại nên khó tạo được sự đồng thuận" - báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ.

Không tiếp dân, né tiếp dân, lười tiếp dân thì làm sao xứng đáng với danh từ "chính quyền nhân dân", cán bộ đâu xứng với danh xưng "đầy tớ của dân" như lời Bác Hồ răn dạy. Lại nói thẳng ra như ông Vũ Trọng Kim là: "Chủ tịch UBND tỉnh mà không tiếp dân thì nên nghỉ đi".

Hi vọng, sau những thảo luận thẳng thắn trước Quốc hội, tình hình sẽ chuyển biến và những chủ tịch UBND vi phạm pháp luật phải bị xử lý thích đáng. Bởi lẽ, những người đứng đầu chính quyền mà vi phạm pháp luật, mức độ vi phạm lại phổ biến như vậy thì không thể chấp nhận được!