26/05/2019 20:20 GMT+7

Philippines hạ quan hệ ngoại giao, buộc Canada nhận lại rác

BẢO DUY

TTO - Chính quyền Manila xác nhận nước này đã cấm tất cả các quan chức và nhân viên chính phủ thực hiện các chuyến đi chính thức tới Canada, buộc nước này phải nhận rác ngay lập tức.

Người Philippines biểu tình yêu cầu Canada nhận lại rác - Ảnh: AFP

Dù Canada đã đồng ý chi hơn 1 triệu USD để nhận số rác bị nhập bất hợp pháp vào Philippines, chính quyền Manila vẫn muốn việc này phải được tiến hành ngay lập tức, không được trì hoãn thêm một ngày hay một giờ nào.

Trong các năm 2013 và 2014, một công ty của Canada đã chuyển tới Philippines 103 container với khối lượng lên tới 1.300 tấn. Số rác thải sinh hoạt này được dán "nhãn" nhựa phế liệu để dễ dàng thông quan.

Lệnh cấm các quan chức tới Canada có từ 20-5 nhưng chỉ mới được Philippines xác nhận vào hôm nay 26-5.

Thông báo có chữ ký của ông Salvador Medialdea, người đứng đầu Văn phòng tổng thống Philippines, yêu cầu "tất cả các bộ trưởng và người đứng đầu các cơ quan, các công ty nhà nước hay tổ chức tài chính thuộc chính phủ cố gắng không cấp phép cho các chuyến đi chính thức đến Canada".

"Các chỉ thị này phù hợp với lập trường của chúng tôi về mối quan hệ ngoại giao đang bị thu hẹp với Canada, bắt đầu từ việc triệu hồi đại sứ và tổng lãnh sự tại Canada trong bối cảnh nước này không chịu nhận ngay lập tức số rác bị chuyển tới Philippines một cách bất hợp pháp", báo Straits Times của Singapore dẫn lời ông Salvador Panelo - người phát ngôn của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.

Ngoài số rác đã được xử lý bằng cách chôn lấp lén lút, hiện vẫn còn tới 69 container rác thải sinh hoạt đang phơi sương gió tại cảng Manila và Subic.

Chính quyền Manila đã đặt ra thời hạn chót là 15-5 để Ottawa nhận lại số rác trên. Tuy nhiên, Canada đã phớt lờ yêu cầu và để nó trôi qua giới hạn, buộc Philippines phải hành động cứng rắn.

Ngày 16-5, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin tuyên bố ông đã triệu hồi đại sứ và tổng lãnh sự Philippines tại Canada về nước. Ngày 22-5, Manila tuyên bố sẽ tự thuê tàu chở rác thải tới Canada và nếu Ottawa không nhận, số rác này sẽ bị đổ xuống biển Canada.

Trong một động thái nhằm làm giảm căng thẳng quan hệ ngoại giao, Bộ trưởng Môi trường Canada, bà Catherine McKenna thông báo sẽ chi hơn 1 triệu USD để thuê tàu chở số rác bị "chuyển nhầm" đến Philippines về nước.

Tuy nhiên, bà McKenna khẳng định việc này chỉ có thể được tiến hành vào cuối tháng 6 tới. Philippines lập tức bác bỏ đề xuất của Canada, tuyên bố sẽ tự đưa số rác trên tới Canada ngay lập tức và tự trả tiền cho việc đó.