May quá, bướu lành. Mổ xong, cha con tôi chờ nghe tiếng đánh rắm vì bác sĩ và y tá nói đó là triệu chứng tốt sau khi giải phẫu. Chiều hôm sau chúng tôi vui mừng, trong khi các bệnh nhân khác vẫn còn chờ đợi. Một ông đi cầu, vì tư thế ngồi cầu bệt khiến vết mổ nứt ra. Sợ quá tôi mua cái bô, lượm gạch rải rác trong bệnh viện, tìm góc khuất kê lên cho thầy ngồi thoải mái, đứng canh bên cạnh.

Tới nay tôi vẫn còn hình dung được gương mặt xanh xao của thầy lúc nằm bệnh viện. Tôi chẳng nhớ mình đã ăn uống ra sao, chỉ nhớ lúc ngủ thì tôi nằm từ đầu gối thầy trở xuống, hai chân lòi ra ngoài kê trên ghế. Ngoài chuyện sáng tạo bồn cầu ngồi, không biết tôi đã săn sóc thế nào mà khi về nhà thầy nói riêng với mẹ: “Hơn 30 năm mới thấy nó có dịp tỏ lòng hiếu thảo. Cả ngàn đứa chưa chắc tìm được một”. Mẹ tôi xúc động lắm.

Rồi tôi đi Pháp. Về sau thầy thường mệt. Bác sĩ T. cạnh nhà rất giỏi nhưng ăn nói không ngọt ngào thường khiến bệnh nhân hoảng: “Bệnh bác hết thuốc chữa rồi!”. Ông bác sĩ ngoài Bắc mới vào thì: “Bác khỏe mạnh mà, bác còn chiến đấu được mà!”. Đúng vậy, năm đó 72 tuổi, cha tôi chiến đấu với tử thần, phải vào bệnh viện tái khám vì bướu trở lại, càng lúc càng bí tiểu, bàng quang đau thốn. Nhận được tin, dù đang giữa phố Paris quận 13 đông người qua lại, tôi đứng khựng giữa đường nước mắt trào ra, đặt tay lên đầu khấn: “Lạy trời, con đứng giữa đường xin trời cứu thầy con tai qua nạn khỏi”.

Nghĩ một cách ngây thơ là có thể giữ cha mình bằng tình yêu, về nhà tôi nói với chồng cho phép tôi cạo đầu cầu nguyện cho thầy. Biết tôi rất thương cha, anh không trả lời ngay, mắt anh chớp lia bối rối. Suy nghĩ một đêm, sáng hôm sau anh giải thích chuyện cạo đầu chỉ là cái cớ để chứng tỏ lòng hiếu thảo và gì gì nữa mà tôi đã quên. Nhưng hiểu là có cô vợ đầu cạo trắng hếu cũng kỳ cục lắm, tôi không nhắc đến nữa. Hỏi thăm anh bạn bác sĩ, anh bảo đừng mua thuốc men gì vì chắc chắn thuốc không chữa được. Một chị bạn kể bà cô chị trong thời gian dài cứ la hét mỗi năm phút vì đau đớn, đánh thức cả phố. Tôi lo cha mình cũng cùng cảnh ngộ.

Chị tôi kể lúc bác sĩ mổ cho thầy, y tá gọi thân nhân, chị tưởng thầy bị gì, xỉu. Họ vội vàng cứu tỉnh, bảo chỉ là cầm cái mẫu đi phòng khác xét nghiệm thôi. Nhưng chị tôi xỉu cũng đúng rồi vì lần này là bướu ác. Tuần sau bác sĩ nói: “Chị lo đưa cụ về quê”. Thời 1985 xe cộ rất cũ kỹ và khó khăn, chắc chắn đoạn đường Sài Gòn - Quảng Ngãi đối với người mới mổ lao đao dài vô tận. Tội thầy tôi quá. Điều an lòng duy nhất: cha mình không bị đau đớn hành hạ. Về nhà thầy tỉnh táo tiếp bạn bè, bà con, bảo đem gia phả đọc cho thầy nghe, thêm vào những chỗ thiếu. Cuối cùng bảo mẹ: “Bà lo mua quan tài đi”. Trong khi chị dâu tôi đi mua thuốc tiêm cho khỏe, thầy tôi bảo cháu Linh: “Giặt khăn cho nội lau mặt”. Lau vừa xong chiếc khăn rớt xuống. Mọi thứ bất động.

... Giữa khu đất trọc bao la cằn cỗi vài loại cây dại mọc lên một võ đài ximăng khô khan, thô ráp, không một bóng người. Tôi và cô bạn đi ngang. Bỗng nhiên xuất hiện anh cùng quê Thu Xà đứng trên võ đài gọi: “Nè, ông cụ mất rồi đó nghe”. Tôi cãi đâu có, có thì tôi phải biết chứ. “Nhà giấu em đó, ông cụ chết rồi”. Chợt có tiếng lao xao, tôi quay lại thấy bốn người mặc veston đen, cà vạt chỉnh tề mà đi chân trần, khiêng thầy tôi bận áo dài the khăn đóng, cũng chân trần. Họ bước lên tấm ván kê ba bậc cấp dẫn lên võ đài, cứ tuột xuống lại bước lên. Tôi vội chạy đến đỡ phần bụng thầy, quát: “Phải khiêng ông cụ như vầy chứ!” rồi giật mình thức giấc. Tôi lay chồng, khóc: “Thầy chết rồi”. Chồng tôi bảo “tại em lo quá nên mơ vậy thôi, không tin em cứ ghi ngày tháng đi”. Tôi bật đèn ghi chép.

Tuần sau được điện tín do anh rể gửi. Lần này đến phiên tôi xỉu. Hơn hai tuần sau nhận được thư chị tôi: “Mua vé xe không được, chị về rất trễ, tang lễ đã từ buổi sáng. Sáng hôm sau 10g lên đến mộ, chị khấn: “Thầy cho con can đảm báo tin cho em”. Tôi giở chỗ ghi chép: thư chị viết cùng ngày với cơn mơ báo tin lúc 3g55. Chả là Paris - Sài Gòn cách nhau 6 tiếng.

Mất cha, tôi hằn học gọi các đấng tối cao... hạch sách tại sao.

Mãi đến giờ gần 30 năm sau tôi vẫn nghĩ mình đâu đã làm gì đáng được cha mình rưng rưng đến thế, và vẫn mong ước hão huyền phải chi cha mẹ mình còn sống...