Ông Ngô Văn Khánh - phó Tổng thanh tra Chính phủ - trả lời báo chí tại buổi họp báo - Ảnh: Thân Hoàng

Thanh tra chính phủ (TTCP) đã từng có cuộc thanh tra, kết luận về việc dự án nhà máy Formosa được Ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng (nay là Ban quản lý khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh) cấp phép đầu tư với thời hạn 70 năm khi chưa được Chính phủ đồng ý là vượt quá thẩm quyền, có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Ông Võ Kim Cự, bây giờ là Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, là người được xem là đã có "dấu ấn" rất lớn trong quá trình triển khai xây dựng khu kinh tế Vũng Áng cũng như tổ hợp của Formosa.

Cho Formosa thuê đất thời hạn 70 năm là sai

Tại buổi họp báo thông tin kết quả công tác thanh tra quý II của TTCP tổ chức sáng 22-7, Tuổi Trẻ đã đặt ra câu hỏi trên cùng với công tác hậu kiểm sau thanh tra của TTCP được tiến hành như nào khi những người đứng đầu Ban quản lý khu kinh tế Vũng Áng đến nay chưa bị xử lý gì.

Ông Ngô Văn Khánh - Phó tổng TTCP - cho biết từ năm 2015, TTCP có cuộc thanh tra công tác chấp hành pháp luật về đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý đất đai đối với một số dự án trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, trong đó có dự án Formosa.

Tuy nhiên do thời gian ngắn, phạm vi thanh tra rộng nên không thể làm chi tiết và có kết luận chi tiết giống như thanh tra một dự án.

Theo ông Khánh, kết luận thanh tra thời điểm đó đã chỉ rõ việc Hà Tĩnh phê duyệt cho Formosa thuê đất thời hạn 70 năm là không đúng các quy định pháp luật.

Luật Đầu tư năm 2005 quy định thời gian hoạt động của dự án có vốn đầu tư nước ngoài phải phù hợp với yêu cầu hoạt động của dự án và không quá 50 năm. Trong trường hợp cần thiết, Chính phủ quyết định thời hạn dài hơn đối với dự án nhưng không được quá 70 năm.

Tuy nhiên, dự án Fomorsa thời điểm đó chưa có sự đồng ý của Thủ tướng.

“Thanh tra chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch đầu tư nghiên cứu, tùy tình hình thực tiễn đề xuất giải pháp xử lý. Bộ Kế hoạch và đầu tư đã kiến nghị cho Formosa thuê 70 năm và đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý”, ông Khánh nói.

Kiểm điểm trách nhiệm cá nhân chưa nghiêm

Ông Khánh cho biết thêm sau này Luật đầu tư 2014 quy định địa phương có thể cho những trường hợp giống như Formosa được thuê đất đến 70 năm nhưng ở thời điểm đó “tỉnh Hà Tĩnh làm như vậy là sai, chưa đúng với các quy định của pháp luật”.

TTCP đã kiến nghị xử lý trách nhiệm các đơn vị, tập thể và cá nhân liên quan.

Về trách nhiệm cụ thể của ông Võ Kim Cự, ông Khánh nói: “Chúng tôi không chỉ ra từng cá nhân cụ thể, nhưng ở trong từng vụ việc cơ quan liên quan và những người đứng đầu phải có trách nhiệm chứ không thể không có trách nhiệm”.

Đối với công tác hậu kiểm thực hiện các kết luận thanh tra, ông Khánh cho rằng bước đầu có thể đánh giá “việc kiểm điểm trách nhiệm cá nhân là chưa nghiêm túc”.

“Chúng tôi đang tiếp tục kiểm tra, có kiến nghị, sẽ đối chiếu xem tại sao thực hiện chưa nghiêm túc và sẽ có thông báo chính thức trách nhiệm của những ai thì sẽ gắn trách nhiệm cá nhân cụ thể”, ông Khánh nói.

Trước đó, trong một số sự kiện, nhiều báo chí đã tiếp cận để hỏi ông Võ Kim Cự về trách nhiệm trong việc phê duyệt cho Formosa thuê đất 70 năm nhưng ông Cự đều từ chối, không trả lời.