Ảnh minh họa. Nguồn: fertilitytips.com

Chẩn đoán vô kinh không khó, thậm chí không cần nhờ đến thầy thuốc, nhưng tìm ra được nguyên nhân vô kinh thì ngay cả thầy thuốc nhiều khi cũng khó giúp được.

Một số nguyên nhân thường gặp

Vô kinh do tình trạng toàn thân

- Có thể gặp vô kinh ở những người quá gầy do suy dinh dưỡng, thiếu máu nặng, nhiễm độc hay có bệnh mạn tính ở gan, thận…

- Có người bị vô kinh do sau khi dùng thuốc (thuốc an thần, thuốc chuyển hóa, thuốc chống ung thư).

- Vô kinh có thể xảy ra sau những biến động mạnh về tâm thần: vui, buồn, tang tóc, sợ hãi, gian khổ, thay đổi môi trường sống.

Vô kinh do rối loạn hoạt động nội tiết

Đây là vấn đề phức tạp, bao gồm:

- Các rối loạn hoạt động của hệ thống dưới đồi - tuyến yên, buồng trứng: hoặc bị suy thoái, hoặc do tăng cường hoạt động toàn bộ hệ thống hay từng bộ phận làm ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của hệ thống đó.

- Các rối loạn hoạt động của các tuyến nội tiết khác trong cơ thể (thượng thận, giáp trạng) cũng có thể dẫn đến vô kinh.

Vô kinh do bất thường, dị tật, khuyết tật của cơ thể hoặc do bệnh của cơ quan sinh dục, đặc biệt là buồng trứng, tử cung

Có rất nhiều nguyên nhân cụ thể thuộc nhóm này, dưới đây là một số ví dụ:

- Người phụ nữ có rối loạn di truyền về thể nhiễm sắc của tế bào làm cơ thể và bộ phận sinh dục không phát triển bình thường. Ví dụ, phụ nữ có bộ thể nhiễm sắc 44XO (bình thường bộ thể nhiễm sắc trong nhân tế bào của nữ là 44XX; ở đây bộ thể nhiễm sắc của người bệnh thiếu hẳn một thể nhiễm sắc giới tính X). Người có dị tật di truyền loại này thường có thân hình lùn thấp, trí tuệ kém phát triển, vùng da ở hai bên cổ bạnh ra, bộ phận sinh dục kém phát triển kèm theo vô kinh nguyên phát và có thể còn nhiều dị tật bẩm sinh ở các bộ phận khác. Y học nói những người này bị "Hội chứng Turner".

- Những người mang dị tật bẩm sinh như không có buồng trứng, không có tử cung; có khi tuy có các bộ phận đó nhưng chúng không phát triển mà bị teo đét gây vô kinh thật và nguyên phát. Có khi là dị tật không có âm đạo hoặc màng trinh bịt kín thì biểu hiện của vô kinh cũng là nguyên phát nhưng là vô kinh giả.

- Những trường hợp vì lý do bệnh tật (như khối u lành hoặc ung thư) của tử cung, buồng trứng, hay tai biến của chửa, đẻ khiến người phụ nữ phải cắt bỏ tử cung, buồng trứng sẽ dẫn đến vô kinh.

- Những bệnh ở niêm mạc tử cung như lao, nhiễm khuẩn, những trường hợp phải phá thai (hút, nạo) nhiều lần dẫn đến dính niêm mạc gây thiểu kinh, vô kinh.

Điều trị

Mỗi phụ nữ vô kinh đều có nguyên nhân riêng, có khi do nhiều nguyên nhân cùng kết hợp. Có những nguyên nhân tìm ra được cũng không có cách điều trị (di truyền, dị tật bẩm sinh). Những nguyên nhân khác dù có cách chữa cũng phải tùy nguyên nhân mà chọn lựa các phương pháp khác nhau. Người bệnh phải được thăm khám kỹ, phải được thăm dò chức năng hoạt động của các tuyến nội tiết, có khi phải tiến hành điều trị thử để loại trừ nguyên nhân này, hướng đến một nguyên nhân khác mới mong đạt kết quả.

Vì vậy, vô kinh cần được khám chuyên khoa để tìm nguyên nhân và cách điều trị, không nên nghe mách bảo dùng thuốc này thuốc khác vừa tốn tiền vừa nguy hiểm, có hại cho sức khỏe.