Phóng to

Giữa biển trời Hoàng Sa, phóng viên các báo Việt Nam ghi hình sự hư hại của tàu KN768 bị tàu Trung Quốc đâm trực diện - Ảnh: Nguyên Khôi

“Say sóng nằm bẹp một chỗ, nhưng cứ có tàu Trung Quốc tấn công là các phóng viên lại như hồi sinh, lao ra ghi lại những hành động hung hãn của kẻ đi xâm lấn chủ quyền” - thuyền trưởng Duy nhớ lại những ngày cùng nhóm phóng viên đầu tiên có mặt trên biển Hoàng Sa.

Vượt sóng trên tàu kiểm ngư

Trưa 10-5, tàu KN 9226 chở theo 19 phóng viên đầu tiên ra Hoàng Sa. Ra đi trong ngày biển động, tàu chỉ mới chạy khỏi Cù Lao Chàm thì nhiều phóng viên đã ôm cột, thò đầu ra boong tàu nôn thốc nôn tháo. Sau này, khi các phóng viên sắp sửa về đất liền, thuyền trưởng Nguyễn Cao Duy nói nhìn cảnh phóng viên nôn mật xanh mật vàng trên đường ra Hoàng Sa, anh nghĩ chắc sẽ chỉ có vài người trụ được để tác nghiệp. “Nhưng khi tàu Trung Quốc lao vào tấn công thì biết nhận định ấy của mình đã sai...” - anh Duy nhớ lại.

Những gian khó trong chuyến tác nghiệp ở Hoàng Sa đã được cảnh báo ngay từ khi các phóng viên vừa xuống tàu. Một lãnh đạo kiểm ngư khi họp đoàn đã nói: “Chuyến đi biển này chưa biết khi nào kết thúc và có thể có cả thương vong. Phóng viên nào cảm thấy chưa sẵn sàng có thể quay lên bờ. Không ai đánh giá gì các bạn cả”. Tất cả phóng viên đều hiểu đây là câu nói rất chân tình, nhưng không ai lường hết khó khăn trong những ngày trên biển Hoàng Sa. Thuyền trưởng Duy cho biết tàu KN 9226 vốn là tàu ứng phó sự cố tràn dầu, dân hàng hải gọi là tàu “quả dưa”, có cấu tạo như con lật đật, khó chìm nhưng lại tăng cấp sóng, nghĩa là gió cấp 5 thì sóng sẽ... cấp 6.

Bữa cơm chiều đầu tiên tại phòng câu lạc bộ của tàu, vì mới xuất bến nên có rất nhiều thức ăn tươi: canh mướp đắng, cá kho, rau luộc... rất ngon nhưng các phóng viên đều buông đũa đứng dậy sớm vì chẳng ai ăn được. Sóng đánh rạt vào các ô gió ở phòng ăn, tô canh tròng trành từ bên này sang bên kia bàn. Mùi mắm muối xộc lên tận óc, có anh em chưa kịp cầm chén đã bụm miệng chạy ra ngoài boong tàu nôn hết. Sau bữa cơm, sàn tàu phía sau lái trở thành nơi “tập kết” phóng viên, không ai dám nằm trong buồng vì sợ nôn chạy ra không kịp. Mấy chiếc chiếu, tấm nệm được trải ra, chúng tôi mỗi người mỗi góc nằm ngửa mặt lên trời, những đốm sao cứ kéo ngang qua tầm mắt theo nhịp sóng ngày mỗi dữ dội của biển.

Nửa đêm, sóng ngày mỗi lớn, tạt ướt sàn tàu, các phóng viên lại lóp ngóp bò vào phòng. Nhưng chỉ được vài phút, sóng đã hất thẳng phóng viên Công Hạnh của báo Công An Đà Nẵng từ giường tầng xuống sàn. Quạt đứng, bàn ghế thi nhau ngã ập lên người các phóng viên nằm phía dưới.

Thấy tàu Trung Quốc là bật dậy

Biên đội trưởng kiểm ngư vùng 4 Vũ Đức Tạo cứ nhớ mãi buổi sáng 12-5 - ngày thứ ba trên biển của tốp phóng viên đầu tiên ra Hoàng Sa. Khi mới 6g sáng, 15 tàu Trung Quốc đã vây ép, tấn công tàu KN 9226. “Khi đó, tôi kéo còi báo động mà lòng ngổn ngang lo lắng vì các phóng viên ai cũng bầm giập vì say sóng, lại chạm ngay đợt tấn công dữ dội nhất của tàu Trung Quốc. Nhưng không ngờ tàu Trung Quốc lao tới là anh em lại bật dậy” - anh Tạo nhớ lại. Các phóng viên đều lao vào phòng lấy máy ảnh, máy quay phim và mặc áo phao lao lên cabin. Mỗi người chia nhau một góc cabin và hướng máy quay, máy ảnh về phía giàn khoan và những con tàu Trung Quốc đang hung hăng lao tới.

Tàu vào sát giàn khoan, còn cách 3,8 hải lý thì thân tàu rung lắc dữ dội, những mũi vòi rồng từ ba tàu Trung Quốc phun tới tấp. Có những lúc buồng lái của tàu tứ bề là bọt trắng xóa, không ai còn nhìn thấy mặt biển bởi có quá nhiều vòi rồng. Lúc này các phóng viên như những người lính, tuân thủ tuyệt đối yêu cầu của chỉ huy tàu.

Giữa tiếng còi hụ nhức tai của tàu Trung Quốc, tiếng vòi rồng phun sàn sạt vào cửa kính, kiểm ngư viên Đinh Kim Thảo sau khi dùng loa tuyên truyền chủ quyền với tàu Trung Quốc đã đột ngột dừng lại và quay sang động viên các phóng viên: “Các bạn vất vả quá nhưng cố lên. Tư liệu này của các bạn rất quý giá trong cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền của quốc gia”. Giữa thời khắc căng thẳng nhất ở Hoàng Sa, lời động viên ấy của anh em kiểm ngư đã làm tất cả phóng viên xúc động.

Sóng gió và những đợt tấn công liên tục của tàu Trung Quốc làm một tuần trên tàu kiểm ngư của những phóng viên đầu tiên ra Hoàng Sa trôi nhanh. Bữa cơm tối chia tay, còn chút rau xanh ít ỏi, các kiểm ngư viên cũng ráng dành để nấu một bữa tươi đãi phóng viên. Biết các kiểm ngư viên còn bám trụ dài ngày, rau xanh ngày càng khan hiếm, các phóng viên đề nghị để dành rau cho người ở lại. Nhưng biên đội trưởng Vũ Đức Tạo chân tình: “Các nhà báo đừng từ chối thịnh tình của anh em. Đã là đồng đội của nhau thì cứ phải chia ngọt sẻ bùi chứ!”. Nghe xong, cả đoàn phóng viên ai cũng rưng rưng.