Phóng to

Cánh bay đoàn C.17 cất cánh bảo vệ bầu trời - Ảnh: Lê Phi Hùng

TT - Ra đời sau giải phóng, đoàn không quân C.17 (đoàn Đồng Tháp) nhanh chóng tiếp quản các sân bay của chính quyền cũ, sử dụng máy bay thu được để bảo vệ chính quyền cách mạng, tiễu phỉ ở Tây nguyên.

Khi được trang bị các loại máy bay mới, hiện đại, đoàn tiếp tục tham gia bảo vệ biên giới Tây Nam. Đặc biệt, trong các lần thiên tai, bão lũ, đoàn đã có nhiều chuyến bay cứu trợ, cứu nạn... Hai lần đoàn đã được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Tân Sơn Nhất nắng. Càng gần mùa khô, người chiến sĩ đi trên đường băng càng như đi trên một chiếc nồi hơi khổng lồ. Thế nhưng đầu tháng mười một, đơn vị C.17 đã bay huấn luyện đạt gần 100% kế hoạch cả năm; nhiều lần cơ động đến các sân bay miền Trung, miền Đông và Tây Nam bộ để trực chiến, huấn luyện.

Tuy nhiên, ấn tượng nhất đối với đoàn Đồng Tháp có lẽ là những chuyến bay cứu trợ, cứu nạn khi có thiên tai. Thượng tá, trung đoàn trưởng Lê Việt Thắng cho biết chỉ từ năm 1997-2000, đơn vị đã bay cứu trợ trong cơn bão Linda (tháng 11-1997), lũ quét ở miền Trung (tháng 6-1999), lũ tràn ở miền Tây (năm 2000).

Bão Linda, cơn bão kinh hoàng mà người dân miền Tây thường gọi là cơn bão số 5. Ngày 2-11-1997, đơn vị đang tập trung cho đợt diễn tập lớn thì nghe tin bão sẽ đổ bộ vào các tỉnh phía Nam. Phi đội I được lệnh chuẩn bị máy bay sẵn sàng đi cứu trợ lũ lụt. Đêm 2-11, bão Linda ập vào vùng biển từ Vũng Tàu đến Cà Mau, Kiên Giang.

Sân bay Tân Sơn Nhất lúc ấy cũng mưa mù trời. Trên các vị trí trực, các tổ bay đứng ngồi không yên khi nghe tin hiện còn rất nhiều tàu, thuyền đang ở ngoài khơi. 4 giờ sáng, tư lệnh quân chủng phòng không - không quân có lệnh khẩn: “Cơn bão số 5 đã tàn phá nặng nề vùng biển phía nam. Rất nhiều tàu, thuyền và người đang bị kẹt giữa biển khơi. Hàng trăm căn nhà bị đổ. Quân chủng lệnh cho đoàn C.17 tổ chức các chuyến bay cứu hộ, cứu nạn...”.

Phóng to

Các chiến sĩ trẻ đoàn Đồng Tháp thăm mẹ VN anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Trần Thị Quang Mẫn mà đoàn phụng dưỡng - Ảnh: L.P.H.

Giữa những luồng mưa xối xả găm xuống sân bay, trung đoàn trưởng lúc đó là thượng tá Nguyễn Thanh Mua nắm chặt hai bàn tay, mím môi quả quyết: “Dù thời tiết có phức tạp đến mức nào cũng phải cất cánh”.

7 giờ sáng, mưa vẫn bủa trắng trời. Nhưng trên những chiếc trực thăng, hàng trăm chiếc phao cứu sinh, đồ ăn, thức uống, thuốc men đã được chất đầy khoang. Trong mưa gió, những cánh bay đầu tiên của đoàn đã cất cánh hướng về phía Côn Đảo, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang.

Trên hai chuyến bay ra Côn Đảo, do gió lớn, máy bay chỉ bay với tốc độ 130 km/g. Còn cách đảo chừng 20km, toàn thân máy bay bị lắc rất mạnh do gió cuộn từ đảo thốc ra. Hai chiếc trực thăng như hai con chuồn chuồn nhỏ nhoi, chao đảo, đang cố lựa hướng gió để vào đảo. Trời lạnh là thế nhưng gương mặt các “tay lái” Nguyễn Xuân Thủy, Lê Việt Thắng đều lấm tấm mồ hôi.

Phải sau 15 phút vật lộn, hai chú chuồn chuồn sắt ấy cũng đáp gọn ghẽ xuống sân bay Cỏ Ống. Côn Đảo xơ xác trong bão. Cây cối ngã gục. Hàng trăm chiếc thuyền tan nát nơi bờ biển. Những ngư dân may mắn được cứu sống trông bơ phờ, da bạc phếch. Nhìn thấy những tấm áo, những viên thuốc, những gói thức ăn chuyển đến, nhiều người bật khóc...

Các tổ bay của Ngô Quý Bính, Nguyễn Xuân Thủy, Lê Việt Thắng, Cao Khải tiếp tục cất cánh về Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang. Những rừng tràm, rừng đước bạt ngàn, tươi tốt hôm nào, nay xác xơ, trần trụi không một bóng chim. Dọc bờ biển, những ngôi nhà dân chỉ còn lại nền đất trống.

Đúng lúc cái đói gào réo trong lòng bà con vùng bị thiên tai, từ trên độ cao gần 10m những gói thức ăn được thả xuống. Có lần khi tiếp đất thấy một cô gái lả đi vì “nhịn đói hai ngày rồi”, một thành viên tổ bay cầm một hộp cơm và chai nước đặt vào tay: “Cơm nước của em đây”.

Trên biển, khi sóng gió vẫn gào thét dữ tợn, những cánh bay của đoàn Đồng Tháp vẫn cần mẫn cùng với những con tàu hải quân vạch từng con sóng để tìm người sống sót. Máy bay bay rất thấp, có lúc chỉ cách mặt nước vài chục mét. Chính nhờ vậy đã phát hiện một số người đang ôm can nhựa, ôm mảnh tàu vỡ vật lộn với sóng dữ.

Những chiếc phao từ trên không lập tức được thả xuống và thông báo khẩn cấp cho tàu hải quân. Bảy ngày với cơn bão Linda, đoàn Đồng Tháp đã thực hiện 47 chuyến bay, thả 9 tấn hàng và 200 chiếc phao cứu trợ. Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu thốt lên: “Chỉ có bộ đội Cụ Hồ mới thương dân đến như vậy”.

Tháng 6-1999, khắp các vùng Bình Thuận, rừng Cát Tiên, Vĩnh Cửu (Đồng Nai) cuồn cuộn lũ quét. Bốn máy bay của đoàn Đồng Tháp lại vào cuộc. Những cánh bay sà xuống và những gói mì tôm, những chai nước uống, hộp cơm được đưa tới tay đồng bào mình. Có cánh bay lại trượt theo những dòng lũ chảy về phía biển.

Trên đó, không ít bà con ngồi trên bè gỗ, bè ghép bằng thân chuối trong cơn đói hành hạ. Các phi công sử dụng kỹ thuật lái tốc độ chậm, bay xuôi theo bè để thả hàng. Ở mùa lũ đỉnh cao năm 2000, đoàn lại về với Hồng Ngự, Tam Nông (Đồng Tháp), Tân Châu, Chợ Mới (An Giang)...

Đoàn Đồng Tháp vừa trải qua cuộc diễn tập chống khủng bố phối hợp với Bộ Công an. Trung tướng Nguyễn Việt Thành - phó tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát - nhận xét: “Không quân các anh bay thật tuyệt vời”. Thật ra, đó chỉ là một trong hàng chục tình huống bay mà đoàn C.17 đã “điêu luyện” nhiều năm nay.

Hiện một số phi công của đơn vị đã chuyển loại bay sang chương trình huấn luyện máy bay cứu hộ. Chỉ ít ngày nữa là họ sẽ tiếp tục miệt mài với công việc này trên bầu trời TP.HCM, một tin vui không chỉ riêng TP.HCM mà là của cả miền Nam.

Bay huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao, nhưng những cánh bay Đồng Tháp anh hùng ấy, nói như thượng tá Đỗ Hồng Ngọc, phó đoàn trưởng về chính trị: “Lúc nào đồng bào mình yêu cầu, chúng tôi phải cất cánh”.