Lái xe điện e-scooter tại Paris, Pháp - Ảnh: afp.com

Xe điện hai bánh (scooter) đã trở thành một hình ảnh thường thấy trên đường phố của các thành phố lớn trên khắp thế giới trong thời gian gần đây. Với tính chất nhỏ gọn, di chuyển êm ái ít gây tiếng động, scooter được ca ngợi là phương tiện di chuyển hiệu quả và bền vững cho mọi người.

Tuy nhiên, đây cũng được coi là một trong những phương tiện giao thông gây chia rẽ nhất thế giới hiện nay, do ngày càng nhiều khiếu nại từ người dân về việc những chiếc xe này đang gây hỗn loạn trên vỉa hè và đường phố.

Trước tình hình này, nhiều thành phố lớn trên thế giới đã ban hành lệnh cấm xe điện scooter. Và gần đây nhất, các quan chức thành phố Melbourne, Australia đã quyết định một cách dứt khoát bằng cách cấm hoàn toàn việc cho thuê xe điện, sau hàng trăm khiếu nại và báo cáo về sự an toàn.

Ngày 13-8, hội đồng thành phố Melbourne đã bỏ phiếu quyết định chấm dứt chương trình thử nghiệm với hai công ty cung cấp dịch vụ xe điện scooter là Lime và Neuron, theo đó họ sẽ có 30 ngày để thu hồi hết các phương tiện của mình.

"Đây là cơ hội để chấm dứt tình trạng hỗn loạn trên vỉa hè của Melbourne và giúp thành phố của chúng ta an toàn trở lại", Thị trưởng Melbourne Nicolas Reece cho biết trong cuộc họp báo 1 ngày sau đó.

"Tôi đã nghe thấy những lời yêu cầu từ người dân, thương nhân và du khách đến Melbourne mong muốn chấm dứt dịch vụ này để thành phố của chúng ta an toàn trở lại trong những ngày gần đây".

"Cuộc tình ngắn ngủi" của Melbourne đối với xe điện scooter bắt đầu vào năm 2022, khi chính quyền tiểu bang Victoria khởi động một dự án thử nghiệm kéo dài 2 năm, gọi chúng là "phương tiện di chuyển dễ tiếp cận, thân thiện với môi trường và tiết kiệm chi phí". Theo những báo cáo của thành phố, trung bình mỗi ngày có 6.800 lượt di chuyển được thực hiện bằng xe scooter điện tại Melbourne trong những năm gần đây.

Trong khi đó, theo một tuyên bố của chính phủ được công bố vào đầu tháng này, chương trình thử nghiệm này đã giúp hạn chế hơn 400 tấn khí thải carbon của thành phố trong hai năm rưỡi qua.

Nhưng sự phổ biến của hình thức vận chuyển tương đối mới này cũng đi kèm với sự gia tăng các vụ tai nạn và thương tích. Những chiếc xe này có thể thuê mà không cần giấy phép, và có thể di chuyển với tốc độ tối đa lên đến 235km/h.

Bệnh viện Hoàng gia Melbourne đã công bố một báo cáo vào tháng 12/2023, trong đó nêu 256 trường hợp thương tích liên quan đến xe điện - bao gồm một vụ tai nạn chết người - và kêu gọi thành phố cải thiện các biện pháp an toàn cho người dùng xe điện scooter.

Hiện tại, các quan chức chính phủ vẫn đang chưa thống nhất quyết định đối với loại xe này. Vào ngày 14-8, Jacinta Allan, Thủ hiến bang Victoria, cho biết tiểu bang có thể can thiệp để ứng phó lại với quyết định của thành phố, cho thấy đây có thể là một cuộc tranh luận chưa thể kết thúc sớm.

Lime, một trong những đơn vị điều hành xe điện tại Melbourne, mô tả quyết định n0ày là một động thái "đáng tiếc" khiến nhiều người dùng "bị mắc kẹt". "Chúng tôi không mong đợi quyết định riêng lẻ này sẽ ảnh hưởng đến các quan chức ngoài Melbourne, vì chúng tôi đã thấy động lực to lớn ở các thành phố áp dụng xe điện scooter dùng chung trên toàn cầu", đơn vị này cho biết trong một tuyên bố.

Melbourne không phải là thành phố lớn duy nhất suy nghĩ lại về những lợi ích của xe điện scooter. Paris - từng là một trong những thành phố có tỷ lệ người sử dụng xe điện scooter lớn nhất châu Âu, đã bỏ phiếu cấm xe điện cho thuê vào năm 2023.

Copenhagen đã cấm chúng vào năm 2020, sau đó lại cho sử dụng vào năm sau, nhưng với các quy định mới nghiêm ngặt.

Barcelona đã cấm một phần xe điện scooter được hoạt động ở các khu vực lịch sử của thành phố kể từ năm 2016.

Tại London, xe scooter tư nhân vẫn bị cấm sử dụng trên đường phố công cộng, nhưng các thử nghiệm công khai đã được tiến hành với ba đơn vị khai thác kể từ giữa năm 2021.

Năm 2022, mối quan hệ của Rome với xe điện phải đối mặt với nhiều vấn đề, khi các quan chức thành phố buộc phải thực hiện các quy định mới để giảm tác động của chúng đối với công chúng.

Vấn đề bảo vệ di sản cũng được đưa vào áp dụng trong năm đó, khi hai người Mỹ bị phạt khoảng 800 USD vì ném xe điện cho thuê xuống Cầu thang Tây Ban Nha, gây thiệt hại khoảng 26.000 USD cho bậc thềm bằng đá cẩm thạch mỏng manh.