Quá trình thảo luận không có ý kiến khác

Tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật BHXH năm 2014 (ngày 20-11) với tỉ lệ đại biểu tán thành là 71,43%, không tán thành 11,87%, không biểu quyết 2,01%, không dự họp 14,69%.

Theo Bộ trưởng Bộ Lao động - thương binh và xã hội Phạm Thị Hải Chuyền, quá trình nghiên cứu, xây dựng dự án Luật BHXH (sửa đổi) nói chung và điều 60 nói riêng được tiến hành đảm bảo đúng trình tự, quy trình quy định tại Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật và nghị định liên quan...

Trong quá trình nghiên cứu, xây dựng dự án luật, việc tổ chức lấy ý kiến tham gia của Chính phủ về cơ bản đã nhận được sự đồng thuận từ phía các bộ, ngành, địa phương và của hội đồng thẩm định dự án Luật BHXH (sửa đổi); quá trình cơ quan thẩm tra dự án luật của Quốc hội tổ chức tham vấn, lấy ý kiến các cơ quan liên quan và quá trình Quốc hội thảo luận cũng không có ý kiến khác liên quan đến nội dung quy định về giải quyết BHXH một lần.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một số đại biểu Quốc hội cho biết họ có những băn khoăn về điều 60 khi thảo luận. Tuy nhiên, do việc biểu quyết thông qua không áp dụng cho riêng một điều luật mà cho cả dự luật, do đó dù chưa thật sự thông suốt nhưng nhiều đại biểu đã bấm nút thông qua.

V.V.THÀNH - V.SỰ

Cần sửa theo hướng có lợi cho người lao động

* Ông Nguyễn Tử Phương (phó chủ tịch Liên đoàn Lao động Nghệ An):

Quan điểm cá nhân của tôi là ủng hộ hoàn toàn việc này, người lao động cần được tự chủ trong việc hưởng quyền lợi BHXH. Người lao động làm việc trong những ngành nghề khác nhau, có người có thể làm việc đến tuổi hưu nhưng có người thì không.

Vì vậy, những người làm việc thời hạn ngắn cần được tự chọn hưởng BHXH đã đóng góp từ đồng lương của mình, không thể bắt họ chờ đến khi tuổi hưu hưởng một lần.

Quy định theo Luật BHXH là bất lợi đối với những người lao động trong thời hạn ngắn, hoặc không theo được công việc dài hạn. Khuyến khích người lao động đóng BHXH thì phải hướng đến quyền lợi của họ, nếu không thì làm sao kêu gọi sự hưởng ứng trong việc đóng BHXH.

* Ông Lê Thành Nhơn (chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Bình Dương):

Thời gian qua, khi triển khai Luật BHXH mới không cho nhận BHXH một lần, người lao động ở Bình Dương dù không ngưng việc tập thể, nhưng không có nghĩa là họ đồng ý với quy định này. Khi các cơ sở công đoàn của chúng tôi đi triển khai Luật BHXH mới đều nhận được sự không đồng tình của nhiều người lao động.

Theo chúng tôi, Quốc hội nên sửa điều 60 Luật BHXH trở về quy định cũ theo hướng để người lao động có quyền lựa chọn nhận BHXH một lần hoặc không. Tiền BHXH thật ra là của người lao động nên họ cần có quyền lựa chọn. Hơn nữa, cần sửa luật để phù hợp thực tiễn. Không phải ai cũng làm công nhân tới cuối đời mà bắt họ phải chờ đợi hàng chục năm mới được lãnh BHXH.

Trên thực tế, nhiều công nhân làm khoảng 10-15 năm, tới khoảng 35-40 tuổi họ không làm công nhân nữa. Ở tuổi 35-40, vì một lý do nào đó mà người công nhân phải nghỉ việc, sẽ rất ít công ty nhận họ lại làm vì tuổi họ đã lớn, hoặc cũng có thể họ không còn đủ sức để làm việc ở một số lĩnh vực. Điều này diễn ra rất phổ biến trong lĩnh vực dệt may, da giày, cạo mủ cao su...

Việc sửa luật còn cần thiết vì nhiều công nhân có hoàn cảnh khó khăn, có nhu cầu lãnh BHXH một lần như bị bệnh, đóng tiền học hành cho con... nên cần cho họ có cơ hội lãnh tiền để lo cho gia đình là phù hợp với yếu tố nhân văn, nhân đạo.

Người lao động nào cũng mong khi về già có lương hưu, nhưng vì hoàn cảnh khó khăn không phải ai cũng có thể chờ đợi hàng chục năm để lãnh tiền BHXH. Vì vậy cần phải xem xét tới nguyện vọng của công nhân, nhất là trong trường hợp tiền BHXH là tiền của họ đã đóng góp.

* Ông Lê Trọng Nguyên (chánh văn phòng Liên đoàn Lao động Đà Nẵng): 

Nhiều người lao động có nguyện vọng được hưởng BHXH luôn một lần. Liên đoàn Lao động Đà Nẵng cũng thống nhất cần sửa đổi điều 60 để phù hợp với nhu cầu của đại đa số công nhân ở các khu công nghiệp, đặc biệt là công nhân đặc thù của các ngành như dệt may, may mặc, da giày.

H.VĂN - B.SƠN - Đ.CƯỜNG ghi

Đề nghị rà soát lại các nghị định vi hiến

Thảo luận dự án Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và hội đồng nhân dân, đại biểu Lê Như Tiến (phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội) đặt vấn đề hiệu lực của các kiến nghị sau giám sát.

Ông Tiến nói sau các cuộc giám sát đều đưa ra kiến nghị đối với các cơ quan liên quan, nhưng nhiều khi kiến nghị có được thực hiện, thực hiện đến đâu không thấy báo cáo.

Vì vậy cần có quy định về quy trình, thủ tục xem xét việc thực hiện kiến nghị và trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức trong việc thực hiện kiến nghị đó. Theo ông Tiến, việc giám sát của Quốc hội cần chú trọng đến giám sát các văn bản chứa nội dung trái với Hiến pháp và pháp luật.

Về dự kiến chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2016, điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh khóa XIII và năm 2015, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) đề nghị tập trung xây dựng các luật liên quan đến quyền con người mà Hiến pháp 2013 đã quy định.

Ông Nghĩa cho rằng Luật biểu tình, Luật lập hội là hai luật cơ bản trong quyền của công dân, và ông nhất trí với Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về hai luật này ngay trong Quốc hội khóa XIII.

Ông cũng cho rằng từ sau khi Hiến pháp 2013 có hiệu lực, những nghị định quy định về quyền con người mang tính chất hạn chế đều là vi hiến. “Kể cả vấn đề thông tin, khám xét mà hạn chế bằng nghị định là vi hiến. Đề nghị Ủy ban Pháp luật, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội phải rà soát lại điều này” - ông Nghĩa nói.

Về kế hoạch xây dựng luật, pháp lệnh luôn bị trễ tiến độ, ông Nghĩa cho rằng năng lực của gần 500 đại biểu Quốc hội không thể nào bằng năng lực của cả xã hội. Do đó cần mở rộng cho các chuyên gia, nhà khoa học, người dân cùng tham gia để việc xây dựng luật và pháp lệnh đúng tiến độ.

Cấp xã được ban hành văn bản quy phạm pháp luật

Chiều 22-5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý cho biết đến nay vẫn có hai loại ý kiến về thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND và UBND cấp huyện, cấp xã.

Cụ thể, loại ý kiến thứ nhất đề nghị quy định cấp huyện, cấp xã được ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Loại ý kiến thứ hai đề nghị không quy định cấp huyện, cấp xã được ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Ý kiến này cho rằng thực tế thời gian qua ở nhiều địa phương đã không ban hành văn bản quy phạm pháp luật hoặc nếu ban hành thì có nhiều văn bản của cấp huyện, cấp xã thường sao chép lại văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên, thậm chí là không phù hợp với văn bản của cơ quan cấp trên...

Ngoài ra, một số ý kiến khác đề nghị không quy định cấp xã ban hành văn bản quy phạm pháp luật. "Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với loại ý kiến thứ nhất vì cho rằng để bảo đảm chính quyền cấp huyện, cấp xã thực hiện những nhiệm vụ, quyền hạn được giao và phù hợp với đặc điểm của địa phương thì việc giao cho các cấp chính quyền này thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật là cần thiết” - ông Lý nói.

Có 30 đại biểu đăng ký và 16 đại biểu đã nêu ý kiến trực tiếp trong phiên thảo luận, theo đó hầu hết đều đồng ý giao thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND và UBND cấp huyện, cấp xã. Đại biểu Hồ Thị Thủy (Vĩnh Phúc) nói việc cấp huyện, cấp xã được ban hành văn bản quy phạm pháp luật là phù hợp với quy định Hiến pháp và chủ trương đẩy mạnh phân quyền, phân cấp.

“Vấn đề là thẩm quyền của cấp huyện, cấp xã cần được quy định phù hợp và khả thi” - bà Thủy lưu ý.

Kết luận phiên làm việc, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho biết cùng với việc giao thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND và UBND cấp huyện, cấp xã, cần có các điều kiện như quy định rõ nội dung gì ở cấp này được ban hành để đảm bảo tính chặt chẽ và không trùng lặp với văn bản quy phạm pháp luật của cấp trên. 

V.V.THÀNH