Mùa hè vừa qua, báo Mainichi nhận được thắc mắc từ độc giả về việc cư dân sống trong các chung cư bê tông cốt thép có nên đến trung tâm sơ tán, hay buộc phải ở lại nhà khi xảy ra động đất.

Thực tế nhiều chính quyền địa phương khuyến khích “trú ẩn tại chỗ” với lập luận các tòa chung cư thường an toàn hơn, trong khi trên mạng xã hội lan truyền tin rằng chỉ khi nhà sập thì cư dân mới được đến nơi sơ tán.

Theo chuyên gia Masaki Tanaka, Phó giám đốc Viện Nghiên cứu giá trị tương lai chung cư, nhận định này không chính xác.

Các trung tâm sơ tán được ví như “ghế ưu tiên” trên tàu, ưu tiên cho người cần thiết nhất, như người già hay người có nhà bị hư hại nặng.

Những ai sống trong khu vực an toàn, nhà cửa nguyên vẹn, thường được khuyến khích ở lại. 

Tuy nhiên ông Tanaka cảnh báo không nên tuyệt đối hóa việc “trú ẩn tại chỗ”, vì trong thực tế đã có trường hợp người dân vẫn ở lại căn hộ hư hại nặng sau trận động đất Kumamoto 2016, tiềm ẩn rủi ro sập đổ.

Ông nhấn mạnh nhà xây trước năm 1981 - thời điểm Nhật Bản siết chặt tiêu chuẩn chống động đất - càng không nên coi là an toàn.

Trong khi người dân còn lúng túng với lựa chọn này, một hội đồng chính phủ Nhật Bản vừa công bố điều chỉnh xác suất xảy ra siêu động đất tại rãnh Nankai trong 30 năm tới xuống còn 60 - 90%, thay cho mức 80% trước đó.

Con số mới phản ánh phương pháp tính toán cập nhật, tính đến sai số dữ liệu, không đánh giá nguy cơ xảy ra động đất tăng hay giảm.

“Động đất có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Công tác chuẩn bị vẫn cần được duy trì”, Chủ tịch hội đồng, giáo sư Naoshi Hirata, cảnh báo.

Rãnh Nankai, nơi tiếp giáp mảng Á - Âu và biển Philippines, vốn gây ra siêu động đất theo chu kỳ 100 - 150 năm.

Đã hơn 80 năm kể từ hai trận động đất Tonankai (1944) và Nankai (1946). Với khoảng trống thời gian ngày càng dài, giới chức càng thúc giục người dân tăng cường phòng bị từ thảo luận trong ban quản lý chung cư về tiêu chí khi nào nên sơ tán, chuẩn bị danh sách liên lạc khẩn cấp, đến tổ chức diễn tập cộng đồng.

Dù là lựa chọn ở lại hay đến trung tâm sơ tán, các chuyên gia đều chung nhận định: yếu tố quyết định vẫn là chuẩn bị sẵn sàng trước khi thảm họa xảy ra.

Nhật Bản cảnh báo: Xác suất xảy ra siêu động đất Nankai có thể vượt 90%

Hơn một thập kỷ sau thảm họa động đất - sóng thần năm 2011 gây khủng hoảng hạt nhân nghiêm trọng, Nhật Bản đang 'hồi hộp' trước cảnh báo mới: rãnh Nankai có thể xảy ra siêu động đất bất kỳ lúc nào.