Ông Nguyễn Hồng Sơn và logo dự án "Comfort as home" - Ảnh: B.D.

Cuối tháng 10, sau gần 2 năm triển khai dự án "Comfort as home" - kêu gọi các nhà hàng, khách sạn, cơ sở lưu trú… mở cửa nhà vệ sinh phục vụ miễn phí du khách và nhận được phản hồi tích cực, Sở Du lịch TP Đà Nẵng đã quyết định cho nhân rộng.

TP Đà Nẵng mỗi năm đón hàng triệu lượt du khách, tuy nhiên số nhà vệ sinh công cộng toàn TP chỉ đếm trên đầu ngón tay. 

Nhưng đừng lo, đã có gần 300 nhà vệ sinh khác ở các quận Hải Châu, Ngũ Hành Sơn, Sơn Trà tươm tất, sạch sẽ rộng cửa để du khách vào sử dụng miễn phí. 

Người khởi xướng dự án nhân văn và sát sườn cuộc sống này là doanh nhân Nguyễn Hồng Sơn - hiện là phó chủ tịch Hội Doanh nghiệp quận Hải Châu.

Chủ tịch quận, doanh nhân đi vận động... mở toilet

"Tôi đã đi nhiều nước trên thế giới và nhận ra ngành du lịch của một đất nước ghi điểm với du khách không chỉ nằm ở những khu du lịch, những địa điểm hào nhoáng và những đặc sản nổi tiếng, mà ở đó mỗi du khách được chăm chút từ những điều tối giản nhất. Đó là có chỗ để... đi vệ sinh. 

Nhưng TP nơi tôi ở thì điều này chưa được chú ý lắm. Tôi trăn trở rất nhiều và gạ gẫm anh em đi mở... toilet cho du khách" - Sơn "toilet", biệt danh mà nhiều người đặt cho ông Nguyễn Hồng Sơn kể từ khi thai nghén và triển khai dự án nhà vệ sinh miễn phí cho mọi người ở Đà Nẵng, nói về nỗi trăn trở của mình khi bắt đầu dự án đơn giản nhưng thiết thực này.

Ông Sơn nói dù Đà Nẵng đã là một thương hiệu về du lịch, mỗi năm kéo hàng triệu du khách nhưng hiện nay số nhà vệ sinh cho du khách còn rất ít. 

Nhiều lần có cơ hội ngồi cùng bạn bè, khách khứa nơi xa tới, nhiều người đề cập câu chuyện này nhưng ông Sơn nói với vị trí của một doanh nghiệp, ông không thể làm được gì ngoài việc đem cầu nối gửi tới ngành du lịch của TP.

Tháng 4-2015, ba người thân của ông Sơn từ nước ngoài về TP Đà Nẵng. Ông dẫn khách tản bộ dọc sông Hàn - nơi có tuyến đường "5 sao" Bạch Đằng sầm uất và... lung linh. Nhưng khi đang đi bộ, một phụ nữ đột ngột đòi về vì... bí. 

"Chúng tôi đang đi rất vui vẻ, nhưng tìm loanh quanh không có cái nhà vệ sinh nào khi người thân của tôi đang... khó ở. Chúng tôi buộc phải bỏ cuộc vui và trở về trong áy náy. Từ chuyện này, tôi nghĩ mình phải làm điều gì đó để thay đổi" - ông Sơn nói.

Tại cuộc họp của hội doanh nghiệp nơi ông Sơn là thành viên và có chủ tịch hội cũng là chủ tịch UBND quận Hải Châu Lê Anh, ý kiến gợi mở về một mô hình nhà vệ sinh cho mọi người ngay lập tức được đón nhận.

Ông Lê Anh nói khi nghe ý tưởng của ông Nguyễn Hồng Sơn, ông đã trực tiếp đi vận động từng doanh nghiệp, cơ sở lưu trú mở cửa nhà vệ sinh.

Treo logo nhà vệ sinh miễn phí tại một khách sạn - Ảnh: B.D.

Mời khách gõ cửa

Dự án nhà vệ sinh "Comfort as home" không phải là xây những nhà vệ sinh công cộng cho du khách, người dân dùng, mà kêu gọi mọi người, khách sạn, nhà hàng đóng tại các tuyến đường du lịch của Đà Nẵng tự lo nhà vệ sinh phục vụ du khách. 

Nói nôm na dễ hiểu là ai có nhà vệ sinh rồi thì treo cái bảng lên để khách đi đường có nhu cầu hãy gõ cửa và được sử dụng hoàn toàn miễn phí.

Lúc đầu không dễ vận động các cơ sở lưu trú, khách sạn, nhà hàng cho khách du lịch dùng nhà vệ sinh miễn phí. 

"Nhiều người sợ khách vào nhà vệ sinh để hút chích hoặc mất công dọn dẹp... Chúng tôi thì cho rằng những điều nhỏ nhặt đó không đáng lo bằng cái được lớn hơn cho TP này: đó là thông điệp về một TP văn minh, an toàn và sự cởi mở của người dân" - ông Nguyễn Xuân Bình, phó giám đốc Sở Du lịch Đà Nẵng, nói và kể ông cũng là người đồng sự, cùng tham gia những ngày đầu của dự án này tại quận Hải Châu.

Doanh nhân Nguyễn Hồng Sơn cho biết dự án "Comfort as home" được khởi xuất từ quận Hải Châu vào tháng 4-2015. Hội doanh nghiệp, UBND quận và các phòng ban đã dẫn nhau đi gõ cửa từng nhà vận động mở cửa phòng vệ sinh phục vụ du khách miễn phí. 

Những ngày đầu ít người hưởng ứng, nhưng sau đó thấy đích thân chủ tịch quận quá nhiệt tình thì số cơ sở lưu trú sẵn sàng đồng lòng lên tới con số hàng trăm.

Không đơn giản chỉ là mở cửa, để giúp du khách nhận diện và quen dần với dự án này, ông Sơn cùng anh em quận Hải Châu, Trung tâm Xúc tiến đầu tư TP Đà Nẵng đã thiết kế, xin giấy phép và in từng logo nhận diện rồi đi dán từng địa điểm mà chủ cơ sở đồng ý đón du khách vào sử dụng nhà vệ sinh.

Không chỉ là nhà vệ sinh

Chúng tôi đi dọc tuyến đường ven biển Võ Nguyên Giáp, tuyến phố du lịch trọng điểm Nguyễn Văn Thoại... và nhận thấy logo của dự án "Comfort as home" được dán bên hông lối ra vào các khách sạn sang trọng. 

Nhiều nhà hàng, quán cà phê cũng cử nhân viên sẵn sàng đón tiếp người đến sử dụng nhà vệ sinh miễn phí trong nụ cười tươi tắn. Một khách sạn 4 sao trên đường Nguyễn Văn Thoại, ngoài logo nhận diện còn vẽ sơ đồ lối vào nhà vệ sinh. 

Gần như tại những nơi này, không có phân biệt khách đi đường hay khách lưu trú, cả chủ cơ sở lưu trú và khách vãng lai đều thoải mái.

Ông Nguyễn Xuân Bình cho biết qua hai năm triển khai dự án đã đón nhận được sự phản hồi hết sức tích cực. Nhiều du khách viết mail gửi Sở Du lịch nói họ rất ấn tượng về việc người dân, khách sạn mở cửa cho sử dụng nhà vệ sinh miễn phí.

"Chúng tôi muốn việc làm này trở thành một thương hiệu về con người Đà Nẵng" - ông Bình nói và cho biết số lượng cơ sở đăng ký nhà vệ sinh miễn phí lên tới trên 300 vị trí. Nhiều người còn "cạnh tranh" nhau và ra sức giới thiệu về địa điểm phục vụ của mình để mời khách tới.

Ban điều hành dự án nhà vệ sinh miễn phí - Ảnh: B.D.

Mở nhà vệ sinh miễn phí phải có điều kiện

Theo ông Nguyễn Hồng Sơn, hội doanh nghiệp đã cử ra một ban quản lý lâm thời giám sát quá trình hoạt động của dự án này. Dù là nhà vệ sinh miễn phí, tốn nước, tốn giấy nhưng để lọt vào dự án này cũng không dễ.

Ông Sơn cho biết: "Các khách sạn muốn được chọn để mở nhà vệ sinh miễn phí phải đáp ứng các điều kiện ràng buộc như sạch sẽ, nhân viên phục vụ phải luôn nở nụ cười, không được ép buộc du khách mua sắm tại cơ sở mình. Việc tham gia dự án phải hoàn toàn tự nguyện và cam kết duy trì phục vụ lâu dài".