Thời sự Xã hội

13/06/2008 08:10 GMT+7

Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã ra đi

LÊ VĂN NUÔI

TT - Theo thông cáo đặc biệt của Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản VN, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN và Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc VN: "Sau một thời gian lâm bệnh nặng, mặc dù được Đảng, Nhà nước, tập thể các giáo sư, bác sĩ tận tình cứu chữa, gia đình hết lòng chăm sóc, nhưng do tuổi cao, bệnh nặng, đồng chí Võ Văn Kiệt đã từ trần hồi 7g40 ngày 11-6-2008, thọ 86 tuổi.

* Tổ chức quốc tang nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt

Phóng to

Đồng chí Võ Văn Kiệt (bìa trái) ra quân cùng lực lượng TNXP năm 1976. Ảnh tư liệu

TT - Theo thông cáo đặc biệt của Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản VN, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN và Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc VN: "Sau một thời gian lâm bệnh nặng, mặc dù được Đảng, Nhà nước, tập thể các giáo sư, bác sĩ tận tình cứu chữa, gia đình hết lòng chăm sóc, nhưng do tuổi cao, bệnh nặng, đồng chí Võ Văn Kiệt đã từ trần hồi 7g40 ngày 11-6-2008, thọ 86 tuổi.

Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt từ trần Trái tim Võ Văn Kiệt vẫn đập mạnh trong mạch sống dân tộc! (*)Ký ức về Võ Văn Kiệt...

Hoạt động cách mạng liên tục trên 70 năm, đồng chí đã có nhiều công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Đồng chí mất đi là một tổn thất đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta".

Tang lễ sẽ được tổ chức theo nghi thức quốc tang trong hai ngày 14 và 15-6-2008. Ban lễ tang gồm 33 vị, do Tổng bí thư Nông Đức Mạnh làm trưởng ban.

Tổ chức quốc tang

Tang lễ đồng chí Võ Văn Kiệt được tổ chức trọng thể theo nghi thức quốc tang.Linh cữu đồng chí Võ Văn Kiệt quàn tại hội trường Thống Nhất, TP.HCM.

Lễ viếng đồng chí Võ Văn Kiệt được tổ chức tại hội trường Thống Nhất, TP.HCM, bắt đầu từ 8 giờ ngày 14-6-2008 đến 8g30 ngày 15-6-2008.

Lễ truy điệu đồng chí Võ Văn Kiệt được tổ chức tại hội trường Thống Nhất, TP.HCM, bắt đầu từ 9 giờ ngày 15-6-2008.

Lễ an táng đồng chí Võ Văn Kiệt được tổ chức cùng ngày tại nghĩa trang TP.HCM.

Đài truyền hình VN và Đài Tiếng nói VN sẽ tường thuật trực tiếp lễ truy điệu và lễ an táng đồng chí Võ Văn Kiệt tại TP.HCM.

Cùng thời gian tổ chức lễ viếng và lễ truy điệu đồng chí Võ Văn Kiệt tại TP.HCM sẽ tổ chức lễ viếng, lễ truy điệu đồng chí Võ Văn Kiệt tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (số 11 Lê Hồng Phong, Ba Đình, Hà Nội) và tại trụ sở Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long.

Trong hai ngày quốc tang (14 và 15-6-2008), các công sở, các nơi công cộng treo cờ rủ và ngừng các hoạt động vui chơi giải trí.

........................

Tiếng gọi thanh niên

Phóng to

Những ngày tháng đầu tiên ngay sau ngày Sài Gòn giải phóng 30-4-1975, những cán bộ Thành đoàn lứa tuổi 20 chúng tôi đã có dịp tiếp cận với chú Sáu Dân - Võ Văn Kiệt, khi ấy là bí thư Thành ủy TP.HCM. Mỗi lần nghe chú Sáu Dân gọi cả Ban chấp hành Thành đoàn - gần 50 người - đến làm việc là chúng tôi mừng rơn như trẻ nhỏ được cha mẹ dắt đi dạo phố mua đồ chơi.

Không chỉ vì nơi hội nghị là một ngôi nhà tọa lạc ven sông Sài Gòn lộng gió, mà chính vì phong cách làm việc với giới trẻ của chú rất thuyết phục chúng tôi. Chú nêu ra yêu cầu, mục tiêu của phong trào vận động thanh niên rất cao, rất quyết liệt, nhưng luôn đòi hỏi chúng tôi phải tranh luận, phản biện và đề xuất những giải pháp đột phá, sáng tạo để thực hiện mục tiêu. Những cuộc làm việc này có khi kéo dài hai, ba ngày, nhưng cứ đúng 11g30 trưa và 5g chiều thì chú ngừng ngay, ra sân đạp xe đạp, chơi thể thao, còn chúng tôi thì tự do bơi lội, xem phim, ăn cơm.

Thành phố soi thấy tương lai rất sáng của mình trên vầng trán của các em

(Đồng chí Võ Văn Kiệt phát biểu với các cháu thiếu niên - nhi đồng TP.HCM)

Một hình ảnh nữa khó quên đối với giới trẻ Sài Gòn là những lần chú Sáu Dân xuất hiện, nói chuyện với thanh thiếu niên với số lượng hàng chục ngàn người ở công viên Tao Đàn hoặc sân dinh Thống Nhất. Lớp lớp thanh niên đi như trẩy hội, chịu ngồi trật tự hai, ba giờ trở lên để lắng nghe và hò reo, vỗ tay hưởng ứng những ý tưởng gợi mở sáng tạo, những phát động ra quân phong trào thanh niên lao động tình nguyện, phong trào thanh niên xung phong.

Là một nhà lãnh đạo Đảng nhưng chú Sáu Dân đã nói với thanh niên, đến với thanh niên với phong cách một thủ lĩnh thanh niên giàu bản lĩnh chính trị, năng động, sáng tạo, đột phá, không thúc thủ trước khó khăn.

Chiêu hiền đãi sĩ

Phóng to

Tôi đã được dịp làm việc nhiều ngày với chú Sáu Dân khi cùng là đại biểu Quốc hội khóa IV (1976-1981). Quốc hội khóa này qui tụ nhiều nhân sĩ - trí thức miền Nam, những vị đã ít nhiều đóng góp vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Một hôm, trong kỳ họp khai mạc Quốc hội thống nhất cả nước đầu tiên này, chú gọi tôi và anh Huỳnh Tấn Mẫm lại dặn dò: "Các cậu hay gần gũi, giao tiếp với các anh, chị trí thức Sài Gòn trong Quốc hội, xem thử với tiền công tác phí Quốc hội cấp cho đại biểu có đủ xài hay không, báo lại cho chú biết". Sáng hôm sau, ở quán cà phê trong sân hội trường Ba Đình, Hà Nội, chúng tôi ngồi uống nước với một số vị như GS Lý Chánh Trung, bà luật gia Ngô Bá Thành. Các vị cho biết tiền sinh hoạt phí Quốc hội hằng tháng chỉ đủ uống cà phê, điểm tâm (khoảng vài chục đồng, tiền mới đổi sau 1975).

Sau khi nghe chúng tôi báo cáo lại, chú Sáu đưa chúng tôi vài phong thư - mỗi cái đựng khoảng 200 đồng - nhờ trao đến các vị đại biểu trí thức trên, với lời nhắn: "Chú Sáu Dân gửi chút ít để các vị uống cà phê”.

Phóng to

Một chuyện khác mà tôi biết về sự quan tâm, trân trọng của chú Sáu Dân đối với trí thức - văn nghệ sĩ là chuyện liên quan nhà văn Sơn Nam, xảy ra khoảng 1977-1979.

Do giao du thân mật với nhà văn Sơn Nam, một hôm ông hỏi tôi một cách thân mật: "Nuôi, mày gần gũi ông Sáu Dân, tao nhờ mày một chuyện. Thời kháng chiến 1945, tao có cùng tham gia Ủy ban hành chánh kháng chiến tỉnh Rạch Giá, do ông Sáu làm chủ tịch. Bây giờ tao đang gặp khó khăn là cái nhà nhỏ tao ở đang nóc dột, cột xiêu, không có tiền sửa. Mà tao đâu có gặp ổng xin được, vậy nhờ mày nói giùm!".

Vài bữa sau, tôi đến nhà chú Sáu thăm, kể chuyện nhà văn Sơn Nam, hỏi chú Sáu có nhớ ông Sơn Nam cùng hoạt động kháng chiến với chú ở Rạch Giá không, chú Sáu nói: "Nhớ chứ!". Nhưng khi tôi nói đến chuyện ông Sơn Nam nhờ giúp sửa nhà thì chú Sáu la tôi: "Công việc thành phố bề bộn, chuyện gì ở cơ sở giải quyết được thì chủ động giải quyết, chứ dồn hết lên chú thì sao chịu nổi!". Tôi gãi đầu, ấp úng: "Cháu cũng biết vậy, nhưng chuyện giúp sửa nhà, cần tiền. Mà nghèo rớt mồng tơi như cháu thì sao giúp được". "Thôi được rồi! Để chú bàn với Văn phòng Thành ủy tính. Ghi cho chú địa chỉ nhà ông Sơn Nam đi".

Phóng to

Tôi thở phào ra về, báo tin cho ông Sơn Nam mừng. Một tháng sau, ông Sơn Nam gặp tôi khoe: "Ê Nuôi, ông Sáu ổng cho quân xuống sửa nhà tao ngon lành rồi! Ngày hôm kia ổng còn cho xe hơi tới đón tao cùng ổng ra nhà hát lớn coi cải lương. Rồi trên đường về nhà còn tặng tao 500 đồng xài chơi. Ông Sáu đối xử với tao quá nghĩa tình. Mày thấy hôn!". Nghe ông Sơn Nam kể mà tôi ngẩn người. Không ngờ chú Sáu tuy ban đầu la tôi, nhưng lại tận tình với đồng đội cũ đến vậy.

Chú Sáu Dân - con người hào kiệt - là như thế.

"Ông sẽ được tất cả mọi người nhớ đến!"

Phóng to

Nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt và Bộ trưởng cố vấn Lý Quang Diệu. Ảnh: M.Đ.

Sự ra đi của nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt đã được hầu hết các hãng thông tấn và tờ báo lớn trên thế giới đưa tin. Báo chí thế giới đã gọi nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt là "một nhà cải cách", là "kiến trúc sư của công cuộc cải cách định hướng thị trường ở VN" vào cuối thập niên 1980 và trong thập niên 1990.

* Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon đã bày tỏ nỗi buồn sâu sắc khi nghe tin về sự ra đi của nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt. Trong điện chia buồn gửi đến gia đình ông Võ Văn Kiệt, nhân dân và Chính phủ VN, ông Ban Ki Moon viết: "Là một lực lượng quan trọng đằng sau sự cải cách kinh tế của VN từ cuối thập niên 1980, ông Võ Văn Kiệt đã mở đường cho sự chuyển đổi đất nước từ nghèo đói sang một thập niên phát triển kinh tế ấn tượng".

Phóng to

Được tin anh Võ Văn Kiệt đột ngột từ trần, tôi vô cùng xúc động.

Anh Võ Văn Kiệt là một người cộng sản kiên cường, trung trực, một nhà lãnh đạo nhà nước xuất sắc, sâu sát thực tiễn, năng động sáng tạo, có uy tín cao. Anh đã có nhiều công lao trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và trong công cuộc đổi mới xây dựng đất nước.

(Trích thư chia buồn của đại tướng Võ Nguyên Giáp)

* AFP ghi nhận: "Nguyên thủ tướng còn được nhớ đến vì những nỗ lực bình thường hóa quan hệ VN với thế giới. Ông xây dựng quan hệ gần gũi với các nước châu Á. Trong thời gian ông làm thủ tướng, Mỹ đã dỡ bỏ lệnh cấm vận VN và hai nước cuối cùng đã bình thường hóa quan hệ năm 1995. Cũng trong năm này VN gia nhập Hiệp hội Các nước Đông Nam Á".

* Thông cáo đăng trên website của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 11-6 viết: "Sự lãnh đạo của ông Võ Văn Kiệt đã cải thiện cuộc sống của hàng chục triệu người VN. Những nỗ lực của ông đã giúp mở đường cho bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và VN".

* Trong điện chia buồn gửi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long mô tả nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt là một người bạn lâu năm của Singapore, đã giúp đặt nền tảng cho mối quan hệ khăng khít giữa hai nước. "Dưới sự lãnh đạo của ông, VN đã mở cửa với thế giới, từng bước tự do hóa thương mại và đầu tư, tạo ra những tiến bộ vượt bậc".

Trong điện chia buồn gửi bà quả phụ của nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt, Bộ trưởng cố vấn Lý Quang Diệu nói ông Kiệt đã đem lại tầm nhìn và sự lãnh đạo trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng của VN vào thập niên 1990. "Tôi đã biết ông Kiệt từ năm 1991. Tôi vẫn nhớ cuộc nói chuyện cuối cùng của chúng tôi ở TP.HCM khi tôi và vợ đến thăm VN vào tháng 1-2007. Ông Kiệt sẽ được tất cả mọi người nhớ đến!".

Tóm tắt tiểu sử nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt

Phóng to

Đồng chí Võ Văn Kiệt, tên khai sinh là Phan Văn Hòa, bí danh: Sáu Dân.

Sinh ngày 23-11-1922, tại xã Trung Hiệp, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long.

Năm 1938, đồng chí tham gia hoạt động trong phong trào Thanh niên phản đế. Tháng 11-1939, đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương, làm bí thư chi bộ, huyện ủy viên và tham gia cuộc khởi nghĩa Nam kỳ ở huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long.

Từ năm 1941-1945, đồng chí hoạt động cách mạng ở Rạch Giá, tham gia tỉnh ủy lâm thời và tham gia khởi nghĩa cướp chính quyền ở tỉnh Rạch Giá.

Sau tổng khởi nghĩa tháng 8-1945, khi thực dân Pháp tái chiếm Nam bộ, đồng chí làm ủy viên chính trị dân quân cách mạng liên tỉnh Tây Nam bộ.

Năm 1950, đồng chí được điều về tỉnh Bạc Liêu làm phó bí thư rồi bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu.

Năm 1955, đồng chí được bầu làm ủy viên Xứ ủy Nam bộ, phó bí thư liên Tỉnh ủy Hậu Giang.

Năm 1959, đồng chí được điều về khu Sài Gòn - Gia Định làm bí thư Khu ủy T.4 (Sài Gòn - Gia Định) cho đến cuối năm 1970.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (năm 1960), đồng chí được bầu làm ủy viên dự khuyết Ban chấp hành Trung ương Đảng. Là ủy viên Trung ương Cục miền Nam, đồng chí tiếp tục làm bí thư Khu ủy T.4 (Sài Gòn - Gia Định), rồi bí thư Khu ủy khu 9 (khu Tây Nam bộ).

Năm 1972, đồng chí được bầu làm ủy viên chính thức Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa III.

Từ năm 1973-1975 đồng chí được điều về công tác ở Trung ương Cục và là ủy viên thường vụ Trung ương Cục miền Nam. Trong thời gian chuẩn bị giải phóng Sài Gòn, đồng chí được Trung ương Cục phân công làm bí thư đảng ủy đặc biệt trong Ủy ban Quân quản thành phố Sài Gòn.

Năm 1976, đồng chí làm phó bí thư Thành ủy, chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM. Đồng chí được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa VI.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (năm 1976), đồng chí được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị và được phân công làm bí thư Thành ủy TP.HCM.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng (tháng 3-1982), đồng chí tiếp tục được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên Bộ Chính trị.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (tháng 12-1986), đồng chí tiếp tục được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên Bộ Chính trị. Tháng 2-1987, đồng chí được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa VIII và được Quốc hội phê chuẩn giữ chức chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch nhà nước, phó chủ tịch thường trực rồi phó chủ tịch thứ nhất Hội đồng Bộ trưởng.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng (tháng 6-1991), đồng chí tiếp tục được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên Bộ Chính trị. Tại kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa VIII, đồng chí được Quốc hội phê chuẩn giữ chức phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Sau đó tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa VIII (tháng 8-1991), đồng chí được Quốc hội bầu giữ chức chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng (tháng 6-1996), đồng chí tiếp tục được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên Bộ Chính trị và được cử làm ủy viên thường vụ Bộ Chính trị.

Tại kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa IX (1992-1997), đồng chí được Quốc hội bầu làm Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN, phó chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và an ninh.

Từ tháng 12-1997 đến tháng 4-2001, đồng chí được Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII cử làm cố vấn Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản VN.

Đồng chí là đại biểu Quốc hội các khóa VI, VIII, IX.

Do có công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, đồng chí đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng, nhiều huân chương, huy chương cao quí khác và huy hiệu 60 năm tuổi Đảng.

TTXVN