Vụ từ 9 năm tù trở thành vô tội: Kháng nghị bản án hình sự phúc thẩmViện Kiểm sát tỉnh đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm5 phiên tòa, từ 9 năm tù trở thành... vô tội

Anh Nguyễn Văn Chính - Ảnh: T.T.

Theo hồ sơ vụ việc, với vai trò là người phỏng vấn trực tiếp các đối tượng kết hôn có yếu tố người nước ngoài, Nguyễn Thị Kim Cúc đã móc nối với Nguyễn Văn Chính (nhân viên lái xe Sở Tư pháp) nhận tiền của những người đăng ký kết hôn để tạo điều kiện cho họ đạt kết quả khi phỏng vấn và được đăng ký kết hôn. Mỗi hồ sơ trót lọt có giá 5-10 triệu đồng, Chính nhận 1-2 triệu đồng, còn lại Cúc hưởng trọn. Ngày 6-5-2009, trong lúc nhận tiền của đương sự thì Nguyễn Văn Chính bị Công an tỉnh Đồng Tháp bắt quả tang.

Có tội, vô tội, lại có tội?

Việc xét xử vụ án đã kéo dài với diễn biến như sau: Tháng 3-2010, TAND TP Cao Lãnh mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Thị Kim Cúc về tội nhận hối lộ và Nguyễn Văn Chính tội môi giới hối lộ. Tòa tuyên phạt bị cáo Cúc 9 năm tù, Chính 5 năm tù.

Ngày 13-7-2010, TAND tỉnh Đồng Tháp xét xử phúc thẩm và tuyên giảm án cho bị cáo Cúc còn 5 năm tù giam, bị cáo Chính còn 2 năm tù. Anh Chính chấp hành xong hình phạt tù vào ngày 13-1-2011.

Đến ngày 26-9-2011, TAND tối cao ra quyết định giám đốc thẩm, hủy án phúc thẩm và yêu cầu điều tra bổ sung để xét xử lại. Tại phiên sơ thẩm lần 2 ngày 27-11-2012, TAND TP Cao Lãnh tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thị Kim Cúc 8 năm tù và Nguyễn Văn Chính 3 năm tù.

Các bị cáo tiếp tục kháng cáo. Ngày 1-7-2013, trong phiên xét xử phúc thẩm lần 2, TAND tỉnh Đồng Tháp đã có một quyết định khá “sốc” là tuyên bị cáo Cúc vô tội và y án sơ thẩm đối với Nguyễn Văn Chính. Điều này có nghĩa là có người “môi giới hối lộ” nhưng lại không có người “nhận hối lộ”! Ngay sau khi TAND tỉnh Đồng Tháp tuyên Nguyễn Thị Kim Cúc vô tội, Viện KSND tỉnh Đồng Tháp đã gửi văn bản cho viện trưởng Viện KSND tối cao đề nghị xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.

Trong nội dung quyết định giám đốc thẩm, TAND tối cao xác định mặc dù quá trình điều tra và tại các phiên tòa phúc thẩm và sơ thẩm, bà Cúc đã không nhận hành vi nhận hối lộ thông qua Chính nhưng qua các lời khai của Chính, những cuộc điện thoại qua lại liên tục giữa Chính và bà Cúc trước các cuộc phỏng vấn Chính đã thừa nhận có nhận tiền rồi đưa cho bà Cúc. Cụ thể như trường hợp Chính nhận 600 USD của chị Nguyễn Thị Tuyết Phụng, ngụ thị trấn Cái Tàu Hạ, huyện Châu Thành. Cuộc phỏng vấn lúc 8g ngày 11-2-2009 thì từ 11g-20g ngày 10-2, bà Cúc và Chính đã điện thoại cho nhau tới chín lần. Trước giờ phỏng vấn chị Phụng ngày 11-2, từ 6g46-6g55 Cúc và Chính đã gọi điện với nhau năm lần. Ngoài ra, trong nội dung cuộc trao đổi giữa bà Cúc với chị Phụng ngày 30-6-2009 (khi Chính đã bị bắt), bà Cúc đã yêu cầu chị Phụng không khai việc đưa tiền cho Chính, đồng thời xúi chị Phụng bỏ đi nước ngoài để cơ quan điều tra không làm việc được.

Cũng theo nhận định của quyết định giám đốc thẩm, trong phiên tòa phúc thẩm lần 2 ngày 1-7-2013, TAND tỉnh Đồng Tháp đã bác bỏ các lý do vừa nêu và tuyên bố bà Cúc không phạm tội “nhận hối lộ” là không có căn cứ vững chắc. Do đó cần phải hủy bản án hình sự phúc thẩm này của TAND tỉnh Đồng Tháp để xét xử phúc thẩm lại theo quy định của pháp luật.

“Sao tòa không nghĩ đến thân phận của tui?”

Trong quyết định giám đốc thẩm dĩ nhiên không nhắc gì đến anh Nguyễn Văn Chính, vì kháng nghị trước đó chỉ đề cập đến trường hợp bà Cúc. Điều này có nghĩa bản án phúc thẩm lần 2 ngày 1-7-2013 của TAND tỉnh Đồng Tháp đối với anh Chính vẫn có hiệu lực pháp luật và anh này phải tiếp tục đi tù thêm một năm. Không thể hiểu những quy định, trình tự này nên anh Chính đã kêu trời và hỏi: “Sao tòa không nghĩ đến thân phận của tui?”.

Cầm trên tay quyết định thi hành án tù lần 2, anh Nguyễn Văn Chính ngỡ ngàng bày tỏ: “Lần xét xử phúc thẩm thứ hai, quá trình thẩm vấn, viện kiểm sát và chủ tọa phiên tòa đều nói Cúc là chủ mưu, tui là người giúp sức. Vậy mà khi tuyên án thì Cúc không phạm tội “nhận hối lộ”, còn tui (người môi giới hối lộ) lại bị phạt 3 năm tù. Ai cũng ngỡ ngàng tự hỏi một khi tòa không xác định được tội của người nhận hối lộ sao lại có tội của người môi giới hối lộ? Mình nghĩ tòa tối cao sẽ thấy nghịch lý này, nào ngờ khi họ ra quyết định cuối cùng lại xác định Cúc có tội, còn tui thì không nhắc đến gì hết. Chính vì vậy mà giờ đây tui lại phải chịu thêm một năm tù nữa”.

Như chưa hết bàng hoàng, anh Chính nói thêm: “Đã năm năm kể từ khi xảy ra vụ việc, bản thân tui đã ý thức được hành vi sai trái của mình. Hai năm chấp hành án tù tưởng sẽ được yên để làm lại từ đầu. Nào ngờ ba năm sau khi ra tù, hết tòa huyện đến tòa tỉnh mời lên làm việc khiến tui không thể làm ăn gì được. Thêm hai lần đứng trước vành móng ngựa để rồi cuối cùng phải chịu cảnh tù tội thêm một năm nữa. Từ ngày ra tù đến nay sự nghiệp đã tiêu tan, nhà cửa phải bán đi để trang trải cuộc sống và để đi hầu tòa, vợ chồng cũng đã chịu cảnh ly hôn mỗi người mỗi ngả. Bây giờ ở thêm một năm tù nữa không biết mai này sẽ ra sao”.