Chị Nguyễn Hồng Oanh - Ảnh: T.L.

Biết chị Nguyễn Hồng Oanh (58 tuổi, giám đốc Ban hành động vì sự phát triển hòa nhập - IDEA) nhiều năm nay, tôi luôn cảm phục bởi năng lượng và nhiệt huyết tỏa ra từ người phụ nữ ấy.

Hạnh phúc trong vất vả

Năm 2012, khi Hiến pháp đang được lấy ý kiến nhân dân, chị Oanh đã cùng các đồng nghiệp tổ chức rất nhiều chương trình vận động lấy ý kiến đóng góp của người khuyết tật. Hình ảnh chị ngồi trên chiếc xe lăn, nở nụ cười thân thiện và nói không mệt mỏi đã không còn là chuyện lạ.

Có người thấy chị say sưa với công việc đã hỏi: “Chị có biết mệt không? Sao chị có thể hiểu được tâm tư, tình cảm của người khuyết tật đến thế”. Chị Oanh cười: “Mọi người quên tôi cũng là người khuyết tật ư?”. Nghe chị nói vậy, nhiều người mới chợt nhớ chị đang ngồi trên xe lăn.

Cơn sốt bại liệt năm 2 tuổi khiến chị Oanh không còn có thể đi đứng được. Chị lớn lên với những lần vào bệnh viện triền miên. Việc học thường xuyên bị gián đoạn nhưng với nỗ lực của mình, chị vẫn thi đậu khoa ngữ văn của Đại học Tổng hợp Hà Nội. Nhưng rồi chị đã quyết định nghỉ học để chuyên tâm vào nghề may. Tuy đôi chân khuyết tật nhưng bù lại chị Oanh có bàn tay khéo léo nên tiệm may cứ ngày càng đông khách.

Chị quen anh Nguyễn Duy Thuần, sinh viên Đại học Dược Hà Nội. Thương chị Oanh, anh Thuần thường đưa chị đi chữa trị khắp nơi từ đông y đến tây y. Sau khi tốt nghiệp, anh được giữ lại trường làm giảng viên. Khi biết họ yêu nhau, một số người cho rằng anh trục lợi khi lấy một cô thợ may ngồi xe lăn, trong khi anh là giảng viên trẻ với tương lai rộng mở. Những lời đồn thổi ác ý khiến việc anh chuẩn bị được kết nạp Đảng hay đi du học ở Úc đều bị dừng lại.

“Đó là lúc tôi nhận ra mình đã phần nào ảnh hưởng đến sự nghiệp của anh. Định kiến từ bạn bè, xã hội và sự tự ti từ chính bản thân mình khiến tôi hoài nghi liệu mình có thể trở thành một người vợ, một người mẹ bình thường như những người khác được không?” - chị Oanh nhớ lại.

Chị chọn cách chia tay với người mình yêu để không là gánh nặng của anh. Nhưng rồi tình yêu đã giúp họ vượt qua rào cản và những lời dị nghị. Cưới nhau hơn một năm, chị sinh con trai đầu lòng khỏe mạnh và kháu khỉnh. Chị nói mình đã được ban tặng “hạnh phúc trong sự vất vả”.

Từ cô thợ may đến giám đốc trung tâm

Lúc đầu chị di chuyển bằng xe gỗ tự chế, rồi em gái đi công tác nước ngoài mua tặng chị chiếc xe lăn. Một thời gian sau chị mua được chiếc xe máy ba bánh. Với chiếc xe ấy, chị Oanh có thể tự mình đưa con đi học, đi sinh hoạt nhóm với những người bạn đồng cảnh.

Năm 1996, chị Oanh tham gia sinh hoạt trong nhóm Vì tương lai tươi sáng của người khuyết tật. Chị nhận nhiệm vụ cùng với ban điều hành tổ chức các lớp học tiếng Anh, tin học cho người khuyết tật. Chị cũng miệt mài tham gia nhiều hoạt động cộng đồng liên quan đến người khuyết tật. Năm 2006, chị đã cùng nhóm chuyên gia về người khuyết tật sáng lập ra Ban hành động vì sự phát triển hòa nhập và sau đó chị được chọn về giữ chức phó giám đốc của IDEA.

Tuy phải ngồi trên xe lăn nhưng cường độ đi công tác của chị Oanh có lẽ ít người phụ nữ bình thường nào theo kịp. “Công việc đang làm giúp tôi có cơ hội gần gũi và giúp người khuyết tật xóa đi mặc cảm, nâng cao vị thế và thay đổi chất lượng cuộc sống của họ tốt lên từng ngày” - với tâm niệm như thế, chị luôn khuyến khích họ hãy biết yêu bản thân, hãy mạnh dạn trang điểm và làm đẹp bản thân...

Anh Nguyễn Duy Thuần bây giờ đã là PGS.TS, phó giám đốc Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam. Con trai chị - anh Nguyễn Khánh Duy - hiện là giám đốc Công ty Tofu game. Cậu con trai ấy luôn khiến chị Oanh an tâm và tự hào bởi thành tích học tập rất xuất sắc. Chị Trịnh Thị Phương Khanh, người bạn thân, gắn bó với chị Oanh 20 năm nay, nhận xét: “Cô ấy là một người vô cùng nghị lực và tâm huyết với công việc mà không phải người bình thường nào cũng làm được”.