Nghề bảo mẫu - Kỳ 5: Nỗi niềm bảo mẫu

TT - Làm bảo mẫu được vài ngày, tôi bắt đầu quen với ánh mắt nghi ngại của một số phụ huynh mỗi lần đến đón trẻ. Họ kiểm tra, không bỏ sót dù một vết xước nhẹ và không ít người nhìn chúng tôi bằng đôi mắt dò xét, ngờ vực.

Giáo viên thường kiêm luôn bảo mẫu. Trong ảnh: công việc thường ngày của cô Đoàn Thị Tự Do - giáo viên giỏi của Trường Mầm non 7A, Q.Bình Thạnh - Ảnh: H.HG.

>> Kỳ 1: Cảnh đông con >> Kỳ 2: Cuộc "hành xác" >> Ý kiến bạn đọc: Mong cô vượt khó và xem các cháu như con >> Kỳ 3: Vú em chuyên nghiệp>> Kỳ 4: Ngón nghề

Nghề của người nghèo

Sinh năm 1979, có bốn năm giữ trẻ, điều ám ảnh đối với Hiền, bảo mẫu tại một trường mầm non tư thục ở Gò Vấp, TP.HCM là chuyện “làm nghề này bị người ta coi như ôsin”. Cho ăn chậm, vệ sinh không kịp, bị chủ trường cằn nhằn. Trẻ khóc đêm, về nhà không chịu ăn, nổi nhiệt trong miệng hay mẩn ngứa thì tội lỗi đều đổ lên đầu cô bảo mẫu... Hiền kể: “Lắm lúc bị phụ huynh hoạnh họe, thấy những mệt mỏi, cực nhọc của mình vô nghĩa quá, chẳng có ai ghi nhận”.

Nhà Hiền có tới bảy chị em gái. Bố mất sớm, mẹ đã già, chị em Hiền phải tự kiếm nghề nuôi thân dù đang tuổi đi học. Hiền được người họ hàng xin cho một chân ở lớp trẻ mầm non với đồng lương chỉ vài trăm ngàn đồng mỗi tháng. Cô chính thức bước vào nghề bảo mẫu từ đó, bắt đầu làm quen với cuộc sống mỗi ngày 12 giờ lo chuyện ăn ngủ của mấy chục đứa trẻ xa lạ. Đến nay, đồng lương của Hiền chưa tới 1,4 triệu đồng. Số tiền này chỉ đủ giúp Hiền trang trải cuộc sống của bản thân và giúp mẹ được một ít, còn ước mơ dành dụm thêm chút tiền để đi học một nghề đàng hoàng vẫn còn bỏ ngỏ.

Câu chuyện được các bảo mẫu quan tâm nhất là đồng lương. Mức lương trung bình của bảo mẫu ở những lớp mầm non tư thục và nhóm trẻ gia đình mà tôi có dịp làm việc không quá 1,4 triệu đồng/tháng. Đồng nghiệp của tôi thì “mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh”, ai cũng có gánh nặng gia đình. Họ là những cô gái quê lên thành phố với ước mơ dành dụm được ít tiền lo cho bản thân và gia đình, nhưng số lương trả cho công sức của họ thật không thấm vào đâu.

Nghề bảo mẫu lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật: bệnh lây từ trẻ, bệnh đau đầu (vì phải làm việc trong môi trường căng thẳng và ồn ào), cô bảo mẫu nào cũng kêu đau nhức mình mẩy sau một thời gian gắn bó với nghề. Một thông tin tôi có được từ các cô bảo mẫu: hầu hết những bảo mẫu được kiểm tra tâm lý đều cho thấy họ bị nhiều dạng bệnh tâm thần tiềm ẩn, do hoàn cảnh công việc tác động khiến họ dễ “nổi xung” trong một số trường hợp.

Làm cùng với tôi ở nhóm trẻ TH là T., có hơn một năm làm bảo mẫu. T. sinh năm 1988, quê Nam Định, cô nói với tôi đã học xong lớp 9, nhưng theo lời cô chủ trường thì T. “đến tên nó còn không biết đọc, nghe đâu nghỉ học từ hồi lớp 4”. Nghe tôi than thở kêu mệt và thường đứng như trời trồng khi trẻ không chịu ăn, T. dặn tôi với giọng phớt đời: “Làm vài ngày là quen. Không chịu ăn cứ bóp mồm nhét vào rồi cũng xong hết”. Sau một năm làm việc, lương của T. được nâng từ 1,2 triệu lên 1,3 triệu đồng. Thỉnh thoảng làm vỡ ly, chén hoặc hỏng đồ T. còn bị trừ tiền. Như vậy mỗi ngày làm việc quần quật T. chỉ kiếm được 40.000 đồng.

Nằm mơ cũng thấy cháu

Sau hai ngày làm việc, T. rủ tôi về nhà trọ cho biết nơi ở. Cô tâm sự chuyện gia đình: “Ở ngoài kia làm không đủ ăn nên đứa bạn kêu vào đây làm bảo mẫu. Bố mẹ già rồi, làm ruộng khổ lắm mà chả được mấy. Vào trong này mỗi tháng vẫn cố gắng gửi được về nhà 500.000 đồng.

Tháng này bị ốm, đỏ mắt, cô chủ trường bắt nghỉ phép bốn ngày để khỏi lây sang trẻ nhưng vẫn bị trừ lương 200.000 đồng, lại còn phải mua thuốc nên không có tiền gửi về nhà”. Có hôm đang cho trẻ ăn, T. ủ rũ than: “Mấy ngày nay hết sạch tiền, may có mấy bà ở chung phòng mua cơm hộp cho ăn, không thì chả biết sức đâu mà dỗ mấy đứa nhỏ, sáng nay chưa ăn gì nên lả cả người”.

Hỏi T. sao cực khổ vậy mà không chọn một nghề nào khác, cô giải thích: “Mấy lần chán tính bỏ nghề này nhưng rồi quay lại vì không làm nữa thì nhớ bọn trẻ lắm”. Màn hình điện thoại của T. là ảnh các bé ở trường đang quây quần bên cô bảo mẫu, chắc T. nhờ ai đó chụp giùm. Mỗi lần tôi ghé nhà trọ, T. thường kể chuyện hôm nay bé Bi ở lớp nói chuyện gì “mắc cười”, hôm qua mặc quần cho nhỏ My lóng ngóng thế nào lại cho hai chân vào một ống quần. T. kể vui vẻ và nhẹ nhõm như chưa từng có những trận “hỗn chiến” ở trường, như quên hết những mệt mỏi, cực nhọc của 12 giờ làm bảo mẫu mỗi ngày.

Cô bảo mẫu tên L., 35 tuổi, có kinh nghiệm làm bảo mẫu bốn năm nhưng tiền lương của L. chỉ có 1,2 triệu đồng/ tháng. Con trai cô học tại trường mà mẹ đang làm bảo mẫu, đóng học phí 400.000 đồng, nên lương của cô mỗi tháng chỉ còn vỏn vẹn 800.000 đồng. L. kể cô quê ở Quảng Ngãi, có hai đứa con thì một đứa ở quê với bố, một đứa theo mẹ vào Nam làm lụng.

Trước L. cũng làm ruộng, buôn bán nhỏ, làm đủ nghề để kiếm sống những vẫn không đủ ăn. “Ở Sài Gòn này không có bằng cấp thì lương bảo mẫu chỉ được chừng 1,2 triệu đồng thôi, ít khi được hơn lắm. Trừ tiền cho con học, còn có 800.000 đồng phải ăn tiêu dè sẻn để phòng khi con đau ốm”. Kể về đứa con nhỏ đang ở ngoài quê, L. rơm rớm: “May mà chăm mấy chục đứa nhỏ ở đây cực nhưng có cái vui, bận rộn nên cũng nguôi ngoai, chứ ban đầu nhớ con lắm. Tết không có tiền về thăm con, khóc hết nước mắt”.

Biết tôi có ý định bỏ nghề, L. khuyên: “Nghề này phải có duyên số mới làm được, em ạ. Em mà ngại dơ dáy, chê lương thấp và không chịu cực được thì thôi, nên kiếm nghề khác mà làm. Chị làm mấy năm nên giờ bị ám vào người rồi, đêm còn nằm mơ thấy đứa này tè dầm, đứa kia ói ra sàn, tỉnh dậy mò xung quanh mới biết không phải. Phải có lòng yêu trẻ mới trụ được em ạ. Lắm người chỉ làm được vài ngày đành cao chạy xa bay, có người không chịu được tiếng ồn nên bị váng vất đâm ốm rồi cũng bỏ nghề luôn”.

LƯU TRANG

_____________________

Tại khu nhà ở của công nhân trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, các nhóm trẻ gia đình như một nhu cầu “căng thẳng” đối với công nhân, nhất là vào mùa tăng ca. Nhu cầu lớn nên đồng nghiệp của tôi thường nói đùa: “Thất nghiệp thì đi làm bảo mẫu!”.

Kỳ tới: “Phố nhà trẻ”

=====================================================================

Ý kiến bạn đọc

* Phụ huynh hãy đặt mình vào vị trí các cô bảo mẫu, xin hãy hiểu rằng vì cuộc sống các cô phải đi làm, nhưng có cái tâm, cái tình, có lòng yêu thương trẻ, các cô mới gắn bó với nghề, các cô chăm các cháu bằng cả tấm lòng, không quản ngại bất cứ việc gì… Vậy tại sao phụ huynh không nghĩ đến công của các cô, mà chỉ chú ý đến những cái sai đây đó của các cô, những vết trầy xước của trẻ, những lời nói khó nghe của cô (phụ huynh nghe lại từ trẻ)…? Phụ huynh thử xét lại mình xem trong quá trình nuôi dạy con mình có la mắng con mình không? Có làm cho con mình té ngã hay không? Có mất kiên nhẫn, mất bình tĩnh mà đánh con mình một vài cái hay không? Nếu ai trả lời không thì tôi xin thẳng thắn nói rằng người ấy nói dối, còn nếu có thì xin quí phụ huynh hãy thông cảm với các cô hơn, có cái nhìn thiện cảm với các cô hơn, hãy cảm ơn các cô đã yêu thương chăm sóc trẻ.

BÌNH AN

* Tôi gửi bé con từ khi bé được 1 tuổi vào một trường mầm non ở Phú Nhuận (TP.HCM). Vẫn còn nhớ như in ngày đầu tiên đón con từ trường trở về, trên mặt con là dấu răng, dấu véo. Hôm sau cũng không khá hơn, vết bầm trên trán, sau gáy. Tuyệt nhiên tôi lẳng lặng ôm con vào lòng và không trách một lời với cô. Như thấy được sự đau lòng của tôi, cô giáo xin lỗi tôi rối rít vì 2 ngày đầu tiên con đi học mà bị bạn đánh “te tua” như vậy. Tôi cười rồi bảo cô đừng lo, chắc phải con tôi không ngoan, tranh giành với bạn như thế nào thì bé mới bị như thế.

Nếu ngắm nhìn kỹ các cô vào buổi chiều mới thấy cô nào cũng ốm, mặt hốc hác, xanh xao, mồ hôi vịn trên trán, lại luôn tất tưởi vào ra trả bé cho phụ huynh. Con tôi may mắn nên được gửi cho 2 cô giáo yêu trẻ và đầy trách nhiệm như thế. Dẫu thế nào thì trước tiên trách nhiệm làm cha làm mẹ phải xem lại con mình, bé ngoan thì ai cũng thương, cũng cưng nựng cả. Tất nhiên có những trường hợp đau lòng ngoại lệ, nhưng tôi tin rằng nghề khó nhọc như thế này phải là người có tâm và trách nhiệm mới trụ vững được.

BĂNG NHƯ

* Tôi đồng tình với những ý kiến chia sẻ khó khăn của các cô giáo nuôi dạy trẻ cũng như những ý kiến không đồng tình với việc có hành vi hoặc "tiểu xảo" xấu trong hoạt động nuôi dạy trẻ. Đó là điều không thể chấp nhận. Nhưng cũng cần phải nói rằng nhiều gia đình không biết nuôi dạy trẻ: hoặc là chiều chuộng quá, hoặc có thể vô tình, hoặc cố ý đã tạo cho trẻ có những hành vi, ý thức xấu ngay khi ở nhà.

Xin nói thẳng rằng các cô không phải là siêu đẳng trong dạy người, các cô lại càng không phải là tất cả. Muốn trẻ ngoan, thông minh, thiên tài như ý thì phải kết hợp cả gia đình và nhà trường. Đừng đổ lỗi tất cả cho các cô.

THANH NGUYEN DINH

* Tôi cũng là một bảo mẫu. Theo tôi nghĩ nếu ai đã chọn cho mình nghề bảo mẫu không ít thì nhiều trong lòng họ có một tình yêu thương dành cho các cháu (nhưng bên cạnh đó cũng có một số ít cô bảo mẫu đã lạm dụng việc chăm sóc trẻ để có những hành động đáng lên án). Nếu không có tình yêu thương thì khó có thể tiếp tục công việc này. Chúng ta hãy dành một ít thời gian để suy nghĩ mặt tích cực của vấn đề để cảm thông cho những người mẹ thứ hai như tôi với công việc chăm sóc trẻ.

TRUC THANH

* Thân mời các bạn chia sẻ qua bài thơ sau của nhà thơ Đoàn Thị Lam Luyến để hiểu thêm về giáo viên mầm non:

NGỌN GIÓ LÁ DIỀU

Em là cô giáo mầm nonNghề chi mà dễ sớm con muộn chồng Đêm thì vắng, ngày thì đông Chăm thì chăm thế, mẹ chồng vẫn chê! Sáng sớm đi, tối muộn về Trong nhà chân đất, dép lê ngoài đường Chồng thì khi giận khi thương Trẻ thì đứa ẩm, đứa ương - lạ đời. Trẻ ngoan thì cô mới cười Con mình mình nhãng, con người mình chăm Lương mình chẳng đủ mình ăn Thì em cấy ruộng cho bằng người ta! Nghề đâu - là nghiệp đấy mà Yêu trò cũng hệt như ta yêu mình Mình cho ta trọn cái tình Ta lại cho mình những cái ta yêu Trẻ thơ như chiếc lá diều Em là ngọn gió một chiều đương thu.

Đoàn Thị Lam Luyến

TRƯƠNG HỒNG PHƯỢNG