Gần đây có nhiều trường hợp mắc não mô cầu nguy kịch. Bệnh não mô cầu là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra. Ngoài viêm màng não, vi khuẩn này còn có thể làm nhiễm trùng máu rất nặng, khiến người bệnh nguy kịch trong vài giờ.

Có 4 lý do bệnh não mô cầu có thể gây tử vong chỉ trong vài giờ.

Thứ nhất, vi khuẩn Neisseria meningitidis có khả năng xâm nhập máu, nhân lên cực nhanh và giải phóng độc tố (endotoxin) với số lượng lớn. Chỉ trong vài giờ, số lượng vi khuẩn có thể tăng gấp hàng trăm ngàn lần.

Thứ hai, khi độc tố lan khắp cơ thể, nó kích hoạt phản ứng viêm toàn thân cực mạnh, làm rối loạn hệ tuần hoàn, huyết áp tụt, các cơ quan suy sụp nhanh chóng. Tình trạng này gọi là sốc nhiễm trùng - nguyên nhân chính gây tử vong sớm.

Thứ ba, độc tố vi khuẩn làm tổn thương nội mạc mạch máu, tạo ra hàng loạt cục máu đông nhỏ (DIC), khiến máu không đến được da và các cơ quan, dẫn đến hoại tử, suy tạng. Rối loạn đông máu còn gây chảy máu ồ ạt ở nội tạng.

Thứ tư, diễn tiến của bệnh cực kỳ nhanh. Trong thể nặng, người bệnh đang khỏe mạnh có thể trở nặng trong 4-6 giờ, và tử vong trong vòng 24 giờ nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tỉ lệ tử vong từ 20-50%, thậm chí cao hơn nếu không được cấp cứu kịp thời.

Dấu hiệu quan trọng nhất để nhận biết chính xác bệnh não mô cầu là hoại tử da. Khi vi khuẩn vào máu, chúng sinh sôi và giải phóng độc tố cực mạnh, làm tổn thương các mạch máu nhỏ. Máu không lưu thông tốt, hình thành những cục máu đông nhỏ li ti chặn dòng máu đến nuôi da. Khi da thiếu oxy sẽ tím tái, nổi ban xuất huyết, thậm chí chuyển sang bọng nước và hoại tử đen.

Nếu thấy người thân hoặc trẻ nhỏ bị sốt cao đột ngột, mệt mỏi, nhức đầu, buồn nôn, trên da xuất hiện những nốt xuất huyết màu tím đỏ ấn không mất màu, có vùng da thâm tím, hoại tử, nổi bọng nước, kèm theo cứng cổ, lơ mơ, li bì - phải đưa đi cấp cứu ngay.

Để phòng ngừa, cần tiêm vắc xin phòng não mô cầu, nhất là trẻ em và người sống trong môi trường tập thể. Tránh tiếp xúc gần người đang sốt, ho, viêm họng. Không dùng chung ly uống nước, khăn mặt, vật dụng cá nhân. Nếu có người thân nhiễm não mô cầu, người sống chung nên được bác sĩ tư vấn phòng ngừa bằng thuốc kháng sinh dự phòng.

5 môi trường dễ lây bệnh não mô cầu cho thanh thiếu niên

Môi trường tập trung đông người, tiếp xúc gần và chia sẻ đồ dùng cá nhân tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn não mô cầu lây lan, tăng nguy cơ mắc bệnh.