Cuối ngày 10-11 (giờ địa phương), Thượng viện Mỹ thông qua dự luật cấp ngân sách được mong đợi từ lâu, đưa Quốc hội tiến gần tới việc chấm dứt bế tắc kéo dài 41 ngày. Dự luật được chuyển sang Hạ viện để chờ thông qua sớm nhất vào ngày 12-11.

Theo báo New York Times, một nhóm 8 thượng nghị sĩ Dân chủ ôn hòa, chủ yếu từ các bang dao động, đã bàn bạc kín suốt nhiều tuần để tìm lối thoát. 

Khi ảnh hưởng của tình trạng đóng cửa chính phủ ngày càng nghiêm trọng, từ hủy chuyến bay đến gián đoạn trợ cấp thực phẩm, họ quyết định nhượng bộ và bỏ phiếu ủng hộ.

Hàng triệu người không nhận được tem phiếu

Như Đài CNN nhận định, "hàng triệu người Mỹ đã trở thành con tốt trong đợt đóng cửa chính phủ tồi tệ nhất từ trước đến nay". Hàng triệu người không nhận được tem phiếu thực phẩm cần thiết. 

Khoảng 1,4 triệu nhân viên liên bang chưa được trả lương, dù nhiều người vẫn phải làm việc. Hàng chục ngàn chuyến bay bị hủy khi thiếu nhân viên kiểm soát không lưu. Các nhà đầu tư mù mờ về diễn biến nền kinh tế vì việc công bố dữ liệu chính phủ bị đình trệ.

Khác với trước đây khi thiệt hại thường chỉ mang tính tạm thời, đợt gián đoạn ngân sách kéo dài hơn 40 ngày (bắt đầu từ ngày 1-10) đang gây tác động đáng kể. "Đợt đóng cửa hiện nay có vẻ sẽ gây ra tác động kinh tế lớn nhất trong số các đợt đóng cửa được ghi nhận" - ông Alec Phillips, chuyên gia kinh tế chính trị cấp cao tại Ngân hàng Goldman Sachs, nhận định.

Ngay cả khi chính phủ mở cửa lại, đợt đóng cửa vẫn có khả năng làm giảm tốc độ tăng trưởng GDP thực tế khoảng 1,15 điểm phần trăm trong quý 4, theo ước tính của Goldman Sachs. Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) ước tính đợt đóng cửa này sẽ làm giảm GDP 1 - 2 điểm phần trăm. 

CBO cho biết dù "phần lớn sự sụt giảm đó" sẽ được phục hồi, ước tính vẫn có 7 - 14 tỉ USD bị mất vĩnh viễn. Đợt đóng cửa cuối năm 2018 và đầu năm 2019 - kỷ lục lâu nhất trước đó với 35 ngày - chỉ ảnh hưởng khoảng 10% chi tiêu của chính phủ, trong khi đợt này khiến 100% các khoản chi ngân sách bị đình trệ.

Ông David Kelly, chiến lược gia toàn cầu tại JPMorgan Asset Management, chỉ ra đợt đóng cửa cũng diễn ra vào thời điểm xấu: "Nền kinh tế vốn đã chậm lại và đợt đóng cửa này càng khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn".

Thỏa hiệp để mở cửa

Thượng viện Mỹ chính thức thông qua dự luật ngân sách vào ngày 10-11 với tỉ lệ 60 phiếu thuận - 40 phiếu chống sau cuộc bỏ phiếu thành công tối 9-11. 

Thượng viện đã nỗ lực đạt thỏa thuận để đẩy nhanh tiến trình, trước khi hợp nhất các điều khoản thành một gói lập pháp duy nhất. 

Phiên bản cuối của dự luật sẽ gia hạn ngân sách chính phủ đến tháng 1-2026, kèm các đề xuất cấp ngân sách kéo dài một năm cho nhiều cơ quan liên bang và khôi phục công việc cho nhân viên bị sa thải.

Đổi lại 8 phiếu ủng hộ từ phe Dân chủ, Đảng Cộng hòa đồng ý tổ chức cuộc bỏ phiếu trước vào giữa tháng 12-2025 về việc gia hạn các khoản tín dụng thuế y tế - vấn đề then chốt của phe Dân chủ. Thỏa thuận này khiến nhiều người trong nội bộ Đảng Dân chủ tức giận vì họ muốn vấn đề y tế được giải quyết ngay.

Dự luật mới vẫn cần Hạ viện thông qua và chữ ký của Tổng thống Trump. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cho biết các thành viên cần quay lại Washington D.C "ngay bây giờ" để chuẩn bị cho cuộc bỏ phiếu trong tuần này. Với tỉ lệ kiểm soát mong manh của phe Cộng hòa, kết quả bỏ phiếu tại Hạ viện có thể sít sao.

Một cuộc thăm dò do Reuters/Ipsos thực hiện vào cuối tháng 10 cho thấy 50% người Mỹ đổ lỗi cho Đảng Cộng hòa về việc chính phủ đóng cửa, trong khi 43% đổ lỗi cho Đảng Dân chủ. Tại Nhà Trắng, ông Trump ca ngợi thỏa thuận, nói rằng "chúng ta sẽ mở cửa đất nước trở lại rất nhanh chóng".

Thượng viện Mỹ hóa giải bế tắc về đóng cửa chính phủ

Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu với tỉ lệ 60-40 để phá vỡ thế bế tắc kéo dài khiến chính phủ đóng cửa suốt 5 tuần qua, với sự hỗ trợ của một nhóm nghị sĩ Dân chủ.