Tổng thống Trump không bỏ sót bất kỳ thứ gì nếu nó gây bất lợi cho nền kinh tế Mỹ - Ảnh: REUTERS

Các quan chức Nhà Trắng xác nhận Mỹ sẽ bắt đầu quá trình rời khỏi Liên minh bưu chính thế giới (UPU) - một tổ chức kết nối các dịch vụ bưu chính trên khắp thế giới có trụ sở tại Thụy Sĩ.

UPU, một cơ quan thuộc Liên Hiệp Quốc kể từ năm 1948, cho phép các quốc gia đang phát triển gửi hàng hóa đến các quốc gia giàu có hơn với giá rẻ. Mục đích ban đầu là giúp kết nối các nền kinh tế nghèo hơn với các nước giàu, góp phần tạo ra động lực kinh tế.

Tuy nhiên, dưới con mắt của ông Trump, UPU đang gây ra những chi phí bất công với các công ty vận chuyển và làm tổn hại hệ thống bưu điện Mỹ. Nó đang khiến các gói hàng từ Bắc Kinh đến New York (Mỹ) thậm chí còn rẻ hơn so với từ San Francisco  bên Bờ Tây đến Bờ Đông nước Mỹ từ 40% đến 70%.

Hiệp hội các nhà sản xuất quốc gia Mỹ gọi công ước bưu chính quốc tế là "lỗi thời" và cho rằng chính nó đã "góp phần đáng kể vào cơn lũ hàng giả, các loại thuốc nguy hiểm có nguồn gốc từ Trung Quốc".

Quá trình rút khỏi UPU sẽ kéo dài 1 năm với nhiều cuộc đàm phán. Các quan chức Mỹ cho hay nếu quá trình tái đàm phán các điều khoản trong UPU thành công theo hướng công bằng hơn với Mỹ, Washington "sẽ thu hồi tuyên bố rút lui và sẽ tiếp tục là một phần trong UPU".

Phản ứng trước tuyên bố của Mỹ, người đứng đầu UPU Bishar Hussein cho biết sẽ tìm kiếm các cuộc họp với các quan chức Mỹ để thảo luận về vấn đề này.

Những thay đổi từ UPU, nếu có, trước tiên sẽ có lợi cho các thương gia và những người gửi hàng hóa ra nước ngoài từ Mỹ. Tập đoàn Amazon, ông trùm trong ngành thương mại điện tử có trụ sở tại Mỹ, đã nhiều năm kêu gọi chính quyền Washington hành động, chấn chỉnh thực trạng giá bưu kiện nước ngoài đến Mỹ với phí thấp.

Những công ty như Amazon sẽ hưởng lợi từ việc tái đàm phán UPU - Ảnh: REUTERS

Mô típ cũ

Động thái mới nhất từ chính quyền Trump không có gì ngạc nhiên với giới quan sát. Tổng thống Trump cho thấy ông là người thích "đập đi xây lại" các thiết chế quốc tế, bất chấp chúng đã định hình, nếu những thiết chế này gây tổn hại đến lợi ích của nước Mỹ. Trước UPU, ông Trump đã tuyên bố rút khỏi Thỏa thuận Paris về chống biến đổi khí hậu với lý do nó làm giảm tính cạnh tranh của các ngành công nghiệp Mỹ.

Mô típ đe dọa rút lui - tái đàm phán theo hướng có lợi cho Mỹ mà ông Trump áp dụng đang cho thấy sự hiệu quả kinh ngạc. Bản thân chính quyền Trump cũng rút ra được kinh nghiệm trong quá trình tái đàm phán các thỏa thuận, đó là tạo ra các quy định giúp Washington dễ dàng hủy bỏ hoặc rút lui về sau.

Chẳng hạn, người Mỹ đã đưa vào Hiệp định thương mại Mỹ - Mexico - Canada (USMCA), hay còn được gọi là NAFTA 2.0 một điều khoản cho phép hai nước còn lại có thể huỷ hiệp định 3 bên và ký hiệp định thương mại tự do song phương nếu một trong ba thành viên USMCA ký hiệp định thương mại tự do với nước có nền kinh tế “phi thị trường”, hàm ý chỉ Trung Quốc.

Một nhà phân tích nhận định đây cũng sẽ là cách Mỹ áp dụng với Nhật Bản và EU khi đàm phán, ngăn hai nền kinh tế này ký thỏa thuận thương mại tự do với Trung Quốc.