Trong hơn một năm chiến sự tàn khốc với nhiều vòng đàm phán bất thành, lệnh ngừng bắn Israel - Hamas đạt được chỉ vài ngày trước khi ông Trump nhậm chức, đặt ra khả năng chiến sự kết thúc phần lớn nhờ ông Trump, ngay cả khi ông chưa là tổng thống Mỹ.

Sự hợp tác giữa hai chính quyền

Hôm 15-1 (giờ Mỹ), khi Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố về nguyên tắc thỏa thuận có khả năng chấm dứt cuộc chiến đã kéo dài 15 tháng tại Dải Gaza, một phóng viên đã lớn tiếng hỏi: "Ai là người nhận công lao này, ông hay ông Trump?".

"Đây có phải là một câu hỏi đùa?", ông Biden trả lời rồi bỏ đi.

Theo tờ Guardian, cả Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump và ông Biden đều đứng lên nhận công cho lệnh ngừng bắn Israel - Hamas vừa được công bố ngày 15-1.

Trong cuộc họp báo, ông Biden tuyên bố lệnh ngừng bắn "được nhóm của tôi phát triển và đàm phán, và sẽ được chính quyền mới thực thi phần lớn".

Ông nói thêm rằng: "Kinh Thánh nói rằng Phúc cho những ai xây dựng hòa bình. Nhiều nhà đàm phán hòa bình đã giúp thực hiện thỏa thuận này".

Trong khi đó, ông Trump trên mạng xã hội khẳng định lệnh ngừng bắn trên chỉ đạt được sau chiến thắng của ông vào tháng 11-2024. 

Dẫn nguồn tin từ một quan chức cấp cao trong chính quyền ông Biden, Guardian đưa tin nhóm ông Biden và nhóm của ông Trump đã thiết lập một mối quan hệ đối tác không tưởng nhằm theo đuổi lệnh ngừng bắn.

Theo đó, nhiều quan chức trong chính quyền hiện tại đã dành lời khen cho sự hợp tác giữa ông Brett McGurk, một nhà đàm phán về Trung Đông của Tổng thống Biden, và ông Steve Witkoff, đặc phái viên của ông Trump tại khu vực.

Công lao vẫn thuộc về ông Trump?

"Chúng ta đã có một thỏa thuận", Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đăng tải trên mạng xã hội Truth Social, ngay sau khi Israel và tổ chức Hamas đồng ý ngừng bắn tại Dải Gaza. Theo bài bình luận của Hãng tin Bloomberg, ông Trump sẽ là người nhận phần lớn công trạng cho việc kết thúc cuộc chiến tàn khốc này.

Trước đó hôm 14-1, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu trước tổ chức Hội đồng Đại Tây Dương tại Washington, nhấn mạnh lệnh ngừng bắn vừa được ký có rất ít thay đổi so với thỏa thuận mà Israel từ chối cách đây vài tháng. Nhưng thỏa thuận này lại được chấp thuận chỉ vài ngày trước ngày nhậm chức của ông Trump.

Theo Bloomberg, thành công của lệnh ngừng bắn cũng không nằm ở những lời đe dọa của ông Trump, khi cuộc chiến vốn đã khốc liệt ngay từ khi bùng nổ vào ngày 7-10-2023. Và cũng không có bất kỳ tổng thống Mỹ nào có thể làm gì hơn nữa để ngăn cuộc trả đũa mạnh bạo của Israel.

Vì vậy, việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn được cho là nhờ ông Trump, khi ông từng ra yêu cầu rằng cuộc chiến phải kết thúc và kết thúc ngay. Điều này đã buộc không chỉ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, mà cả các thành viên nội các cực hữu của Israel phải đối mặt với hai lựa chọn: Hành động theo ý mình, hoặc bị xa lánh bởi chính một nhà lãnh đạo Mỹ có thiện cảm với Israel, và cả những mục tiêu của nước này.

Cũng có thể nhắc đến phần công của chính quyền ông Biden cho những nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm khôi phục hòa bình ở Dải Gaza trong hơn 1 năm qua. Nhưng ông Biden cũng đã không đủ can đảm để sử dụng các công cụ nằm trong tay, như việc từ chối cung cấp vũ khí cho Israel.

Thế giới vui mừng vì Israel - Hamas đạt thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza sau 15 tháng

Tại thành phố Khan Younis ở phía nam Dải Gaza, đám đông làm tắc nghẽn đường phố khi họ reo hò, vẫy cờ Palestine và nhảy múa để ăn mừng thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel - Hamas.