Phóng to

Theo các bác sĩ, khi xoa bóp kỹ thuật viên nhớ dùng lực đúng mức, không quá mạnh như trong hình - Ảnh: UYÊN LY

Xoa bóp bấm huyệt là một trong những phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc độc đáo của y học cổ truyền phương Đông. Liệu pháp này có thể được dùng để chữa bệnh hoặc bảo vệ và nâng cao sức khỏe. Tuy nhiên, mặc dù kỹ thuật này khá đơn giản, dễ học, dễ làm nhưng do không tuân thủ triệt để các nguyên tắc tối thiểu khi tiến hành nên các tai biến đáng tiếc đã xảy ra. Có thể chia ra làm hai nhóm tai biến chính: toàn thân và tại chỗ.

* Toàn thân: Là các tai biến như choáng, ngất, xuất hiện cơn cao huyết áp kịch phát, thậm chí có thể có cơn đột quỵ và ngừng tim đột ngột. Ngoài lý do về kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt không chuẩn xác, những tai biến này thường xảy ra ở những người mệt mỏi nhiều do lao động quá sức, quá no hoặc quá đói, tuổi cao sức yếu, say rượu, có bệnh lý tim mạch tiềm ẩn hoặc trước khi xoa bóp bị mất quá nhiều mồ hôi do xông hơi hoặc bị nhiễm lạnh. Tuy hiếm khi xảy ra nhưng những tai biến này hết sức nguy hiểm.

* Tại chỗ: Là các tai biến như sai khớp, vẹo cổ, giãn dây chằng cột sống, thậm chí có thể bị thoát vị đĩa đệm hoặc gãy xương do các thao tác xoa bóp của kỹ thuật viên như giẫm lưng, vặn cổ, vặn lưng, kéo chi thể... tiến hành quá mạnh và không chuẩn xác. Loại tai biến này dễ xảy ra ở những người vốn dĩ cột sống đã có vấn đề như gai đôi, hư xương sụn cột sống, gù vẹo bẩm sinh, loãng xương... Ngoài ra còn có thể gặp các tai biến khác như xuất huyết tại chỗ, lây nhiễm bệnh ngoài da từ đồ vải chung đụng hoặc bàn tay kỹ thuật viên không đảm bảo vệ sinh.

Để tránh những tai biến nêu trên, cả người xoa bóp và người được xoa bóp đều cần tuân thủ những nguyên tắc tối thiểu như:

- Có bước chuẩn bị kỹ càng về cả tinh thần và thể xác. Tiền sử bệnh tật của người được xoa bóp phải được xem xét đầy đủ. Tuyệt đối không xoa bóp cho những người thể chất quá suy nhược, say rượu bia, có bệnh lý tim mạch, bệnh lý phổi, não, bệnh huyết học dễ bị xuất huyết và bệnh da liễu dễ lây. Kỹ thuật viên cần tập trung tinh thần vào động tác. Người được xoa bóp trong tư thế thoải mái, không gò bó, tâm tĩnh khí hòa, toàn thân và tư tưởng trong trạng thái thư giãn.

- Quy trình xoa bóp phải được tiến hành tuần tự, đầy đủ và chính xác, tuyệt đối không làm tắt, không “đốt cháy giai đoạn”. Dùng lực đúng mức và phù hợp với từng đối tượng, động tác nhẹ nhàng mềm mại, đi từ nhẹ đến mạnh, từ nông đến sâu, không quá mạnh, không giật cục. Lựa chọn huyệt vị day bấm chính xác và đầy đủ theo đúng quy trình.

- Kỹ thuật viên luôn quan sát vẻ mặt và tình trạng chung của người được xoa bóp, nếu có hiện tượng bất thường phải dừng ngay và báo cho nhân viên y tế. Chủ động tạo ra bầu không khí cởi mở và vui vẻ, trong và sau khi xoa bóp chú ý tránh gió lùa, giữ nhiệt độ trong phòng ở mức phù hợp và ổn định.