Lá chuối gói muối, gói mắm tôm, gói bỏng gạo tẩm mật. Các loại bánh nếp, bánh giò, bánh sắn đều gói bằng lá chuối. Trong nhà, hũ, chai, lọ đều sột soạt nút lá chuối khô. Lá chuối khô được quấn lại lớp lang nén những hạt giống, gạo nếp, đỗ xanh chờ đến tết mới được mở nút. Thỉnh thoảng có người đi xa, lá chuối gói cơm, thức ăn. Những trưa ra đồng, lá chuối gói cơm theo gánh mạ non, theo liềm hái của mẹ.

Lá chuối khô dùng để gói bánh gai thơm ngon nổi tiếng xứ Đông (Hải Dương), bóc bánh gai bóc tước từng tí một mới là người biết ăn. Lá chuối tươi gói nem chua, ai có dịp đi qua Thanh Hóa mua quả nem phải bóc bao nhiêu lớp lá chuối, nem to mà ruột thì bé. Người mua đanh đá chửi người bán bán điêu, nhưng thật tình nem chua gói bằng thịt sống nên phải bọc nhiều lá chuối mới hấp được nem chín và giữ được nem lâu không hỏng. Bóc nem ra không có giấy bóng bên trong mới là nem xịn.

Mùa đông giá rét những cơn gió thổi qua bụi chuối khiến những tàu lá chuối khô phất lên âm thanh. Âm thanh của lá chuối cũng thành câu chuyện nhỡ nhàng: "Sột soạt như lá chuối khô/ Đồn rằng xóm dưới ba cô chưa chồng".

2. Năm nay bão lụt vào miền Trung nhiều, tôi về thăm quê Quảng Bình, giữa ngổn ngang bề bộn của lũ lụt và thiếu ăn ngày một. Vậy mà bà tôi đâu có phàn nàn thiếu thốn, bà chỉ lo xa một điều mà tôi chợt thấy rưng rưng. Bà bảo gió bão đánh tan tác vườn chuối, tết lại không có nải chuối bày ngũ quả thắp hương. Không có lá chuối để gói giò, gói nem.

Rất nhiều người VN định cư ở nước ngoài, mỗi khi tết đến xuân về hay những ngày giỗ, kỵ lại bâng khuâng nhớ về những món ăn gói bằng lá chuối. Nắm bắt được thị hiếu này, có doanh nghiệp đã xuất khẩu lá chuối sang Mỹ, ý tưởng kinh doanh mặt hàng hương đồng gió nội này đã thành công trong lô hàng đầu tiên với 300kg lá chuối. "Buôn ăn mày lãi quan viên", mỗi tháng doanh nghiệp xuất khẩu sang Mỹ một container lá chuối, mặt hàng không bị cạnh tranh.

3. Tại Uganda, nhằm giảm thiểu những núi rác hôi thối ở thủ đô Kampala và các khu vực đô thị, nguy cơ bệnh tật và ô nhiễm nguồn nước khiến các nhà hoạch định chính sách lo ngại. Các quan chức Uganda hiện khuyến khích người dân dùng lá chuối thay bao nhựa để bảo vệ môi trường. Lệnh cấm nhập các loại túi nilông đã có hiệu lực ở Uganda, sau đó một qui định tương tự trên đảo Zanzibar của Tanzania. Kenya và Tanzania tăng thuế đánh trên túi nhựa, vốn tạo nên một cảnh quan không lấy gì là đẹp ở châu Phi, và khuyến khích người dân dùng lá chuối vừa đỡ tốn kém vừa thân thiện với môi trường.

Chuyện lá chuối đã thành chuyện "quốc gia đại sự". Khôi phục lại những nét đẹp văn hóa về lá chuối, nét đẹp về lá gói bánh, gói xôi trong các phiên chợ quê cũng là một cách ứng xử đẹp với môi trường.

Để mỗi ngày qua giấy báo cũ, túi nilông gói thức ăn không còn bay lởn vởn trong công sở, ngõ phố, vườn hoa...