NSƯT Kim Xuân và nghệ sĩ Nguyễn Chánh Tín

Thời diễn ở sân khấu Idecaf, Kim Xuân kịp ghi dấu ấn của mình trong nhiều vở diễn như: Cơn mê cuối cùng, Mối tình trong trắng, Người mua hạnh phúc, bộ ba tác phẩm Thử yêu lần nữa, Màu của tình yêu, Cảm ơn mình đã yêu em…

Điều đặt biệt là Kim Xuân có duyên với nhiều vai mẹ trên sân khấu, phim truyền hình, phim điện ảnh. Qua các vai diễn của mình, Kim Xuân có lẽ là “bà má” nhiều con nhất trong giới nghệ sĩ.

Với riêng mình, Kim Xuân nói "cảm ơn những vai diễn này" bởi đó là những cuộc đời, những số phận mà nếu không làm nghệ thuật, chắc hẳn chị không thể trải qua trong đời.

“Trải qua để thấy xung quanh mình còn biết bao nhiêu mảnh đời phức tạp, đầy trăn trở. Vậy nên dẫu cuộc sống của riêng mình có sóng gió thì cũng có là gì so với cuộc đời rộng lớn này đâu”, Kim Xuân nhẹ nhàng tâm sự.

NSƯT Kim Xuân và NSƯT Hữu Châu

Nói về vai người mẹ, một trong những dấu ấn sâu đậm nhất của Kim Xuân là vở Mênh mông tình mẹ - vai diễn mang về cho chị giải Mai Vàng năm 1997.

Trong Mênh mông tình mẹ, Kim Xuân vào vai một bà mẹ sáng nào cũng lủi thủi đến nghĩa trang Tân Biên chăm sóc mộ cho con. Tay cầm túi nhang và vài món quà quê, miệng luyên thuyên kể cho con nghe những câu chuyện lặt vặt ngày thường.

Rồi cùng lúc ấy, có một bà mẹ từ Bắc vào. Người ta nói rằng ngôi mộ mà bà đang chăm sóc thực chất là con của người mẹ kia…

Kim Xuân nhớ về vai diễn không quên ấy như sau:

"Tôi quay hình ở một nghĩa trang với hơn 10.000 ngôi mộ, trong đó có rất nhiều ngôi mộ gió. Năm sinh của những người đã khuất cũng gần gần như tôi nhưng họ đã hi sinh từ những năm 1978-1979, thời điểm tôi bắt đầu diễn vở Tình ca ở đoàn Cửu Long Giang.

Tôi nhớ giai đoạn đó, khi Lực lượng Thanh niên xung phong mới thành lập và chuẩn bị lên đường bảo vệ Tổ quốc khi chiến tranh biên giới đang hồi ác liệt, tôi có hai đêm diễn cho các bạn thanh niên xung phong xem.

NSƯT Kim Xuân và đạo diễn Lê Cung Bắc

Đó là lần đầu tiên tôi nhìn xuống thấy hội trường chỉ một màu xanh. Tôi biết các bạn lúc này thưởng ngoạn văn nghệ ở đây, nhưng ngày mai khi các bạn ra đi, chưa biết điều gì sẽ xảy ra. Tôi diễn với những cảm xúc rất khó tả trong lòng.

Rồi khi ngồi trong nghĩa trang, tôi chợt nghĩ, có thể có những bạn vừa xem mình diễn đây, ngày hôm sau ra chiến trường và vài tháng sau thì hy sinh. Lúc đó, có lẽ các bạn cũng chỉ vừa qua tuổi 20 một chút, các bạn hy sinh khi còn rất trẻ.

Tôi ngồi trong nghĩa trang và cứ nhìn mộ của các bạn.

Bây giờ khi đã bước qua tuổi trung niên, tôi càng nghĩ nhiều về những việc này. Vì một tiếng Tổ quốc, người ta sẵn sàng hi sinh tất cả. Trong lòng chỉ một ngọn lửa sục sôi, làm sao giữ yên bờ cõi, nào có ai nghĩ tư lợi cho mình ngày sau…".

NSƯT Kim Xuân và nghệ sĩ Minh Nhí