14/07/2019 08:14 GMT+7

Kiện ra tòa đòi… 'tiền cò'

HOÀNG ĐIỆP

TTO - Để bán được tài sản nhanh chóng, không ít người phải thông qua môi giới hay còn gọi là "cò". Bán được hàng cũng phải hoa hồng cho "cò". Nhưng cũng có nhiều vụ người bán được hàng không trả tiền "cò" nên mới dẫn đến chuyện kiện nhau ra tòa.

Dân gian gọi khoản tiền đó là "tiền cò", còn tòa án gọi đó là hợp đồng hứa thưởng. "Tiền cò" có khi lến đến hàng tỉ, cũng có khi chỉ vài triệu đồng...

"Cò" bán cá giống đòi 3 triệu đồng

Mới đây, TAND thị xã Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp đã đưa ra xét xử một vụ kiện hi hữu với số tiền tranh chấp là hơn... 3 triệu đồng.

Theo nội dung vụ kiện, ông Bùi Văn Tiến (59 tuổi, ngụ tại huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp) khởi kiện ông Dương Văn Thành (65 tuổi, ngụ tại thị xã Hồng Ngự) vì ông Tiến đã dẫn khách đến mua cá giống của ông Thành nhưng sau đó ông Thành không trả tiền môi giới như đã hứa.

Theo trình bày của ông Tiến: vào tháng 6-2018, ông có dắt ông Tư Minh (người địa phương) đến gặp ông Thành để mua cá giống. Giữa ông Thành và ông Tiến có bàn bạc việc ông Tiến sẽ tìm người mua cá giống cho ông Thành, nếu bán được với giá 22.000 đồng/kg thì tiền hoa hồng cho ông Tiến là 150 đồng/kg. Các bên chỉ thỏa thuận miệng, không làm giấy tờ gì.

Đến ngày 4-6, ông Tư Minh nói ông Tiến gọi điện thoại cho ông Thành để trả giá 21.000 đồng/kg cá giống nhưng ông Thành không đồng ý bán. Sau đó ông Thành và ông Tư Minh tự gọi điện thoại bàn bạc và thống nhất giá cá là 22.000 đồng/kg.

Sau khi mua xong 21 tấn cá, ông Minh có cho ông Tiến tiền hoa hồng là 3 triệu đồng. Riêng phần tiền hoa hồng mà ông Thành hứa thì ông Thành không chuyển nên ông Tiến khởi kiện đòi tiền hoa hồng là 3,15 triệu đồng.

Tại phiên tòa, ông Thành thừa nhận là có thỏa thuận chi tiền hoa hồng như ông Tiến trình bày. Tuy nhiên, việc mua bán cá của ông với ông Tư Minh không phải do ông Tiến dắt mối mà do ông Tư Minh đến gặp mình từ trước nhưng chưa thỏa thuận được về giá.

Tòa hỏi nhân chứng Tư Minh thì ông Minh cũng xác nhận mình đã biết ông Thành từ trước. Ông Tư Minh cho biết thêm mình cũng chỉ là một người dắt mối bán cá giống và được ông Thành trả cho mỗi ký cá là 1.000 đồng tiền hoa hồng. Do đó, việc ông Tiến yêu cầu ông Thành trả tiền hoa hồng ra sao ông Minh không biết. Lý giải về việc vì sao cho ông Tiến 3 triệu đồng, ông Minh nói rằng bởi tình nghĩa mà cho chứ không phải là tiền hoa hồng do ông Tiến dắt mối.

Tòa án cho rằng giữa ông Tiến và ông Thành tuy có thỏa thuận, nhưng ông Tiến không tìm được người mua cá cho ông Thành, nên việc mua bán giữa ông Minh và ông Thành không liên quan đến ông Tiến. Do vậy, không đủ cơ sở để chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Tiến.

Ngoài việc bị bác yêu cầu đòi hơn 3 triệu đồng, ông Tiến còn phải chịu tiền án phí là 300.000 đồng.

"Cò" đất kiện vì không được hưởng hoa hồng

Không chỉ có số tiền 3 triệu đồng "tiền cò" của ông Tiến, mà ở huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp cũng có một vụ kiện đòi... tiền hoa hồng môi giới bán đất. Và, cũng không hơn gì phiên tòa ở Hồng Ngự. Tòa tuyên nguyên đơn thua kiện vì lời khai giữa người mua và người bán không có lợi cho người môi giới.

Theo trình bày của nguyên đơn là ông Trần Văn Hòa (ngụ tại Tam Nông) thì vào khoảng giữa tháng 9-2018, ông Lý Hồng Hạnh có nhờ ông Hòa và ông Nguyễn Văn Sáng làm môi giới cho ông bán một miếng đất nuôi trồng thủy sản, có diện tích 1.937m2 tọa lạc tại thị trấn Tam Nông với giá 2 tỉ đồng, ông Hạnh hứa sẽ thưởng hoa hồng 2% sau khi bán được. Sau đó, ông Hòa tìm được người mua đất của ông Hạnh đúng với giá 2 tỉ đồng. Ông Hạnh đã cho ông Hòa 20 triệu đồng mà không cho 2% như cam kết.

Tuy nhiên, tại phiên tòa ông Hạnh trình bày rằng ông có nói với ông Sáng nếu kêu khách bán được 2,5 tỉ thì sẽ cho ông Sáng 250 triệu đồng. Nghĩa là ông chỉ hứa thưởng với ông Sáng chứ không hứa thưởng cho ông Hòa.

Ông Hạnh khẳng định mình không biết ông Hòa là ai, nên không chấp nhận trả tiền như ông Hòa đòi. Việc ông Sáng hứa thế nào với ông Hòa thì ông không biết nên không có trách nhiệm trả số tiền hoa hồng này cho ông Hòa.

Tại tòa, ông Sáng khai rằng việc ông Hạnh bán đất cho ông Hải thì ông Sáng chỉ nghe nói lại chứ không trực tiếp chứng kiến, nên không đủ cơ sở để xác định ông Hòa là người môi giới.

TAND huyện Tam Nông yêu cầu ông Hòa cung cấp tài liệu, chứng cứ để chứng minh việc ông Hạnh hứa thưởng nhưng ông Hòa không cung cấp được. Ông Hòa cũng không cung cấp được chứng cứ gì khác. Do vậy, tòa tuyên không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Hòa. Về án phí sơ thẩm, đáng lẽ ông Hòa phải nộp án phí 2 triệu đồng nhưng do ông Hòa là người cao tuổi nên được miễn toàn bộ.

Đòi được tiền nếu có hợp đồng hứa thưởng

TAND Quận 2 (TP.HCM) mới đây đã tuyên nguyên đơn thắng trong một vụ kiện đòi tiền hứa thưởng. Theo đó, tòa đã tuyên bị đơn là bà Mai Hồng Sen phải trả số tiền 104 triệu đồng theo hợp đồng hứa thưởng cho ông Võ Hoàng Phương.

Trước đó, ông Phương với bà Sen ký hợp đồng hứa thưởng nếu ông Phương đòi được số tiền 1,5 tỉ đồng ông Nguyễn Hoàng Chương nợ bà Sen thì ông sẽ được hưởng 15%, tức 225 triệu. Sau đó, ông Phương đã đòi được toàn bộ số tiền trên cho bà Sen.

Tuy nhiên, trước đó bà Sen có cho ông Phương mượn 121 triệu. Sau khi đòi được nợ thì bà Sen không chi hoa hồng như đã hứa nên ông Phương kiện ra tòa. Tại phiên tòa, bà Sen thừa nhận có ký hợp đồng hứa thưởng và có cho ông Phương mượn 121 triệu đồng. Từ các căn cứ trên, tòa tuyên bà Sen phải trả số tiền 104 triệu đồng còn lại cho ông Phương.

Từ trạm thu tiền đến tiền cò

TTO - Dám nói rằng một trong các giá trị vật chất mà người ta quan tâm đến... vẫn là tiền. Và chính nó cũng góp phần chi phối mối quan hệ trong cộng đồng: "Còn bạc, còn tiền còn đệ tử/ Hết cơm, hết rượu hết ông tôi".

HOÀNG ĐIỆP