Một số tuyến đường không được mở rộng, nhưng hiện nay nhiều chung cư đã và đang “mọc lên”. Trong ảnh: hàng loạt chung cư được xây dựng trên đường Nguyễn Hữu Thọ, Q.7, TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Đây là động thái quyết liệt trên của TP.HCM nhằm giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông ngày càng nghiêm trọng trên địa bàn.

“Ngộp thở chung cư”

Một số khu vực tại TP.HCM hiện nay, các chung cư lần lượt mọc lên trong khi đường không được mở rộng. Thậm chí có những tuyến đường như Trịnh Đình Thảo, đoạn từ ngã tư Kênh Tân Hóa đến ngã tư Lũy Bán Bích, P.Hòa Thạnh, Q.Tân Phú chưa đầy 1km nhưng có đến 5 chung cư trong khi hạ tầng đường nhỏ hẹp, xe cộ đi lại đông đúc, tạo áp lực lớn cho hạ tầng giao thông.

Tình trạng chung cư đua nhau xây dựng “nhét” vào các tuyến đường hạ tầng chưa hoàn chỉnh được nhiều người ví von “ngộp thở chung cư”.

Một đại diện Sở Xây dựng TP.HCM cho biết khi cấp phép xây dựng cho các dự án chung cư, cơ quan cấp phép phải đối chiếu với các chỉ tiêu kiến trúc quy hoạch như mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất, tầng cao... của khu vực công trình xây dựng.

Những dự án phù hợp với quy hoạch mới được giao đất, chấp thuận chủ đầu tư và cấp phép xây dựng.

Tuy nhiên, dù đúng quy hoạch nhưng thực tế tại nhiều khu vực trên địa bàn TP hiện nay tốc độ xây dựng hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội không bắt kịp tốc độ phát triển các dự án. Đặc biệt, đối với dự án khoét lõm trong các khu dân cư hiện hữu mà hệ thống hạ tầng giao thông, cấp nước yếu kém gây quá tải cho hạ tầng khu vực.

Nhưng khi dự án đủ điều kiện theo điều 91 Luật xây dựng 2014, đảm bảo thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật thì không có cơ sở nào ngưng việc cấp giấy phép xây dựng dự án cho các chủ đầu tư.

Có kế hoạch hạ tầng để chủ đầu tư tiên liệu

Theo lãnh đạo Sở Giao thông vận tải TP, nhiều năm qua sở không được tham gia góp ý về quy hoạch dự án nhà ở, cao ốc vì trong thủ tục hành chính không có yêu cầu lấy ý kiến của sở do sợ kéo dài thời gian và gây ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng của nhà đầu tư. 

Vì vậy, tình trạng xây dựng cao ốc ở các khu trung tâm TP trên các tuyến đường chưa được đầu tư mở rộng đúng quy hoạch đã dẫn đến áp lực giao thông gia tăng trên nhiều khu vực đông dân cư.

Ông Trần Quang Lâm - phó giám đốc Sở Giao thông vận tải TP - cho biết gần đây, Sở Quy hoạch và kiến trúc đã chuyển cho sở góp ý kiến về các dự án xây dựng cao ốc khu dân cư. Theo đó, sở đã yêu cầu chủ đầu tư thuê tư vấn đánh giá tác động về giao thông và sau đó cùng Nhà nước mở rộng đường, mở rộng hẻm... giải quyết giao thông. 

Để chuẩn hóa việc đầu tư xây dựng các công trình giảm thiểu ảnh hưởng tác động về giao thông, Sở Giao thông vận tải đã thuê đơn vị tư vấn đề xuất quy trình (dự kiến hoàn thành trong năm nay) để xem xét theo quy mô, phạm vi dự án, tác động về giao thông, trách nhiệm của chủ đầu tư cần phải làm gì... Từ đó, chủ đầu tư sẽ phân kỳ thực hiện dự án cho phù hợp với hạ tầng giao thông...

GS.TS Nguyễn Trọng Hòa - nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM - cho biết từ lâu các chuyên gia đã kiến nghị TP nên chậm cấp giấy phép xây dựng các tòa cao ốc trên những trục đường chính thuộc trung tâm TP, hiện đang quá tải hạ tầng. 

Thực tế những công trình cao tầng được cấp phép xây dựng không sai quy hoạch, nhưng quy hoạch đó là của 20 năm nữa khi 7 tuyến metro hoàn thành xong, cầu đường được sửa, có bãi xe ngầm... thì việc cấp phép là đúng. 

​Xác định có chủ đầu tư thì TP cũng phải lên kế hoạch thực hiện. Cụ thể, cùng với văn bản, các sở, ngành liên quan cần phải báo cáo UBND TP để đưa ra một kế hoạch về hạ tầng các trục đường chính trên địa bàn TP.

Bản thân nhà đầu tư rất cần kế hoạch này để họ có kế hoạch, tiên liệu phát triển dự án phục vụ kinh doanh. Kế hoạch đó chỉ rõ từng khu vực hiện nay chưa cho xây, bao giờ hoàn thành hạ tầng và cấp phép xây dựng. Thậm chí khi có kế hoạch rồi, cơ quan cấp phép có thể cấp giấy phép xây dựng cho chủ đầu tư trước khi hạ tầng hoàn thành 1-2 năm.