13/07/2013 20:11 GMT+7

Khoái chá hay khoái trá?

TTC

TTC - * Trong cuốn Từ điển từ và ngữ Hán Việt của GS Nguyễn Lân (NXB Văn học, 2007), có đoạn viết: “Khoái chá nghĩa là thích thú lắm (nghĩa đen là “thức ăn làm cho thích thú”). Vì “khoái” nghĩa là vui thích, vui sướng, còn “chá” nghĩa là “chả”… Tác giả còn trích dẫn thơ của Tố Hữu như sau: “Hắn khoái chá cười điên sằng sặc…”. Cô Tú nghĩ sao? DƯƠNG VĂN LONG (Thái Nguyên)

- Từ đúng ở đây tất nhiên là khoái trá, còn khoái chá là kiểu nói ngọng thường thấy ở một số người. Ngoài đời, nói ngọng một chút thì cũng chả ai thèm để ý bắt bẻ, nhưng làm từ điển mà “viết ngọng”, “trích ngọng”, lại còn suy diễn kiểu “khoái chá nghĩa là khoái ăn chả”, thì Tú tôi xin bó tay… chấm cơm!<?xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Bốn hay ba?

* Báo TN ngày 31-3-2013, bài Tám với cầu Rồng, tác giả viết: “Ðà Nẵng có bốn ngôi chùa Linh Ứng…”.

Hình như tác giả đếm lộn, phải không cô Tú? HOÀNG ÐỨC NHÃ CA (TP.HCM)

- Ðúng vậy, đến nay ở thành phố Ðà Nẵng mới cóba chùa Linh Ứng thôi: 1/Linh Ứng Non Nước ở khu vực Ngũ Hành Sơn (chùa cổ có từ thời vua Minh Mạng); 2/ Linh Ứng Bà Nà (thuộc Khu du lịch sinh thái Bà Nà; huyện Hòa Vang); 3/ Linh Ứng Bãi Bụt (ở bán đảo Sơn Trà). Còn “Linh Ứng 4” thì… chưa thấy!

Vua hay tướng?

* Tạp chí KTNN số 815, số ra ngày 1-4-2013, bài Chuyện cũ quê tôi có chỗ viết: “Trần Khát Chân phục quân đánh tan quân Chiêm Thành ở cửa sông Luộc năm 1390, bắn chết kiêu tướng Chế Bồng Nga dẫn quân sang xâm lược nước ta”.

Chế Bồng Nga làm tướng, vậy thì ai làm vua Chiêm lúc bấy giờ? VŨ QUỐC TUẤN (Bà Rịa - Vũng Tàu)

- Chế Bồng Nga thường được nhắc đến như một ông vua anh hùng. Không có sử liệu nào gọi ông là kiêu tướng.

Viết và đăng sai vô tư

* Báo ÐS&PL bài Cặp đôi hoàn hảo… tác giả viết: “Người xưa có câu: Bất độc bất anh hùng.(Không cô độc thì không thành anh hùng)”.

* Báo PL&CS, số 10, tháng 4, 2013 - bài Huyền thoại sống Nelson Mandela viết: “Vào đúng sinh nhật lần thứ 80 của ông năm 1998, Nelson Mandela đã tái giá với vợ của cố tổng thống Mozambique…”.

* Cũng số báo nói trên - bài Những bí ẩn bên trong tòa nhà quyền lực nhất thế giới viết: “Nơi đây cũng từng chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng từ khi John Adams trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên và dọn đến ở vào ngày 1-11-1800…”.

- Năm 1980, Washington đã mở một số cống rãnh…

- Năm 1963 lịch sử ghi nhận tại Nhà Trắng diễn ra một lễ chiêu hồn kỳ lạ do nhà linh hồn học thân thiết của bà Mary (vợ cố tổng thống Lincoln) tổ chức…

Xin bàn giao cho cô Tú. N.H. (Hà Nội)

+ Trong thành ngữ bất độc bất anh hùng - từ độc có nghĩa là độc ác chứ không phải là cô độc. Nhưng những người đạt được thành công nào đó nhờ những thủ đoạn độc ác thì lịch sử gọi họ là gian hùng chứ không hề suy tôn là anh hùng.

+ Tổng thống Washington (1732-1799) không thể còn sống đến năm 1980 để làm việc này việc nọ.

+ Ðàn bà lấy thêm một đời chồng nữa gọi là tái giá. Ðàn ông lấy thêm một đời vợ nữa thì không gọi là tái giá mà gọi là tục huyền.

+ Ông John Adams không phải là tổng thống Mỹ đầu tiên mà là tổng thống thứ hai.G Washington mới là tổng thống Mỹ đầu tiên.Tuy nhiên ông Adams là tổng thống đầu tiên được dọn vào ở trong Nhà Trắng khi dinh thự này vừa làm xong.

+ Bà Mary Todd - vợ của tổng thống Lincoln - (1809-1865) và những người bạn bè thân thiết thuộc thế hệ của họ không thể còn sống đến năm 1963 để làm lễ cầu hồn.

Sai vậy mà vẫn viết, vẫn đăng vô tư thế!

Hoa vong là hoa gì?

* Tạp chí TGM số 51 (31/12/2012), trang 37 có bài viết Hoa vong đỏ của tác giả NHN. Em đếm hết bài viết, thấy có tới 29 từ “vong” (gồm hoa vong, lá vong, cây vong, mùa vong…).

Xin được hỏi “hoa vong” là hoa gì vậy, cô Tú?SƠN THỊ BANG BANG (Sóc Trăng)

- Theo Tú tôi biết, có một loại cây thường được gọi là vông vang hoặc vông nem, bởi lá cây này được bà con Nam bộ dùng để gói nem. Cây vông lá lớn, hoa đỏ, gỗ nhẹ nên thường dùng làm guốc.