Quyển thơ Nguyễn Đình Chiểu thi tuyển viết bằng thư pháp chữ Việt lớn nhất thế giới do kỷ lục gia, nhà thư pháp Vũ Đăng Học thực hiện được trưng bày tại di tích quốc gia đặc biệt mộ và khu lưu niệm Nguyễn Đình Chiểu - Ảnh: M.TRƯỜNG

Ngày 29-6, UBND tỉnh Bến Tre phối hợp với Bộ Văn hóa - thể thao & du lịch, Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam tổ chức hội thảo khoa học quốc tế 'Danh nhân Nguyễn Đình Chiểu trong thời đại ngày nay'. Đây là một trong những hoạt động quan trọng của tỉnh Bến Tre thay mặt Việt Nam cam kết với UNESCO về việc vinh danh nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu (1822 - 1888) là danh nhân văn hóa, cùng kỷ niệm 200 năm ngày sinh (1-7-1822 - 1-7-2022) của ông. 

Hội thảo nhận về 133 tham luận của tác giả trong và ngoài nước.

Tâm sáng, chí cao

Phát biểu tại hội thảo, ông Lê Đức Thọ - bí thư Tỉnh ủy Bến Tre - nhấn mạnh Nguyễn Đình Chiểu là một nhà văn hóa lớn, nhà thơ yêu nước tiêu biểu của dân tộc Việt Nam, nhà giáo của nhiều thế hệ, là thầy thuốc tinh thông y lý, y thuật và nổi tiếng về y đức. 

Là một trong những tác giả tiêu biểu nhất của dòng văn chương yêu nước chống ngoại xâm nửa sau thế kỷ 19, ông đã góp phần nâng cao tầm vóc và ảnh hưởng của văn học nước nhà. 

Dù cuộc đời gặp nhiều gian truân nhưng với tâm sáng, chí cao, nghèo khó nhưng không yếu hèn, ủy mị, ông đã luôn thể hiện bản lĩnh, vươn lên vượt qua nghịch cảnh.

Trước cảnh nước mất nhà tan, ông xung phong dùng ngòi bút sáng tác thơ văn để "chở đạo" và "trừ gian", xem đây là cứu cánh để cổ vũ tinh thần của nghĩa binh và nhân dân, đồng thời dùng y thuật để giúp dân, giúp nước trong cơn biến loạn.

Theo TS Hoàng Đạo Cương - thứ trưởng Bộ Văn hóa - thể thao & du lịch, Nguyễn Đình Chiểu là tác giả Việt Nam có tác phẩm được phổ biến ở nước ngoài chỉ đứng sau đại thi hào Nguyễn Du và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cuộc đời và sự nghiệp của ông đã được nhiều thế hệ các nhà nghiên cứu ở Việt Nam và quốc tế tìm hiểu trong suốt hơn 150 năm qua.

Những ảnh hưởng tới cộng đồng người Ấn Độ

Tại hội thảo, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học trong và ngoài nước thảo luận, tiếp tục làm sáng rõ nhiều vấn đề xung quanh thời đại, quê hương và gia đình của cụ Đồ Chiểu; vị thế của nhà văn hóa được UNESCO vinh danh..., từ đó đề xuất các giải pháp tiếp tục bảo vệ và phát huy di sản của danh nhân.

Theo nghiên cứu của GS.TS Venkat Reddy Konatham (ĐH tiếng Anh và ngoại ngữ - EFLU, Ấn Độ) và thạc sĩ, nghiên cứu sinh Võ Thành Tâm - trưởng bộ môn quan hệ quốc tế (ĐH Nguyễn Tất Thành), hình tượng Lục Vân Tiên và lối sống Nam Bộ cũng đã có những ảnh hưởng nhất định đối với cộng đồng người Ấn Độ sinh sống tại Việt Nam, những gia đình Ấn - Việt. 

Đó là sự ảnh hưởng của tinh thần trượng nghĩa; tính đoàn kết cộng đồng có trước có sau, luôn sẵn sàng đùm bọc cứu giúp nhau trong cơn hoạn nạn, lúc khó khăn; có hiếu với cha mẹ; có chí tiến thủ; không quá chú trọng đến nhà cửa; yêu chuộng người tài, người có học; truyền thống lễ nghĩa, trọng chữ tín trong làm ăn buôn bán. 

Những phẩm chất Nam Bộ đó đã được khắc họa hết sức rõ nét trong tác phẩm Lục Vân Tiên.

GS Venkat Reddy Konatham cũng đề xuất một số kiến nghị như dịch thuật, nghiên cứu và ứng dụng - thực hành - diễn xướng nói thơ Vân Tiên và các tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu dưới góc nhìn của văn hóa Ấn Độ; thiết kế các tour du lịch học tập danh nhân với điểm khởi đầu là từ các cộng đồng Ấn - Việt và điểm kết thúc là khu mộ cụ Đồ Chiểu ở Bến Tre.

Trưng bày hơn 300 hiện vật về danh nhân Nguyễn Đình Chiểu

TTO - Ngày 28-6, tại di tích quốc gia đặc biệt mộ và khu lưu niệm Nguyễn Đình Chiểu (huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre), UBND tỉnh Bến Tre tổ chức khai mạc triển lãm với chủ đề “Nguyễn Đình Chiểu - Cuộc đời và sự nghiệp”.