Phóng to

Huy (bìa phải) bên bức tượng Phật Di Lặc làm bằng gỗ mít có độ bền cao

Chủ nhân của bộ tượng này là Nguyễn Phạm Thiên Huy, 26 tuổi, chưa từng trải qua lớp học chuyên ngành mộc mỹ nghệ nào nhưng khát khao bảo tồn những giá trị truyền thống, yêu cái đẹp luôn cháy bỏng. Những ngày này Huy đang cùng hàng chục nghệ nhân hoàn thiện những tác phẩm cuối cùng.

Dám nghĩ, dám làm...

Tháng 6-2009, tham gia Festival nghề truyền thống Huế, Huy nhận ra nghề điêu khắc trên gỗ vốn là thế mạnh đặc trưng của Huế đang dần mai một. Những nghệ nhân từng sống chết với nghề phần lớn đã già. Giới trẻ ham học nghề chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Với quyết tâm giữ gìn nghề truyền thống, Huy đi khắp nơi trong tỉnh tìm và tập trung những nghệ nhân lành nghề, có tâm huyết.

Huy tự nhủ: sao không thử kết hợp quảng bá nghề và giới thiệu các giá trị truyền thống? Nghĩ là làm. Huy cùng các nghệ nhân bắt tay vào thực hiện bộ tượng gỗ với ý tưởng mô phỏng hình ảnh các vị thánh thần vốn quen thuộc với người dân VN.

“Muốn thu hút công chúng phải tạo được sự mới, lạ và khác thường. Do đó tôi quyết định làm mọi thứ hoàn toàn đặc biệt” - Huy tâm sự.

Đầu tiên là khâu tìm nguyên liệu. Nếu chế tác từ những loại gỗ thông thường trên thị trường thì không có gì để nói. Được một số người mách nước về loại gỗ mít, gỗ trai đại cổ thụ rất quý hiếm, Huy vội vã lên đường săn tìm.

Hàng tháng trời anh đi bộ dọc biên giới Việt - Lào tìm kiếm. Những cơn mưa rừng tầm tã, những trận lũ quét bất ngờ. Thỉnh thoảng lại tìm được một vài cây trai nhưng tiếc là thân cây đã bị dính đầy mảnh bom đạn. Tưởng sẽ trở về tay trắng, nào ngờ anh lại gặp được một người dân địa phương bán cho một số loại gỗ mít và trai quý hiếm.

Suốt thời gian dài Huy cùng các nghệ nhân tập trung sáng tạo. Khó nhất là phần chạm trổ. Họ phải tập trung cao độ để tái hiện những hình ảnh bằng những đường nét chạm trổ tinh vi, sao cho mọi người khi nhìn vào đều thấy được những đường vân gỗ sắc nét, cái hồn của tác phẩm. Các công đoạn phải phối hợp thật nhịp nhàng để đảm bảo độ chính xác và mỹ thuật cao.

Đặc biệt, để tránh lãng phí gỗ quý, mỗi tác phẩm đều được làm nháp nhiều lần. “Làm nghệ thuật không cho phép sự ẩu tả. Vì vậy mỗi ngày nghệ nhân chỉ làm một buổi sáng để tạo hưng phấn trong công việc” - Huy chia sẻ thêm.

Đến nay 2/3 công trình đã hoàn thành. Phần hậu kỳ cũng đang được tiến hành. Những tượng Phật Di Lặc, Phúc Lộc Thọ, thánh Tản Viên... được tái hiện sống động đến từng chi tiết. Đa số bức tượng đều lấy tỉ lệ khá lớn, theo khuôn mẫu 1,5-3,5m, đường kính 1,8m. Mỗi bức tượng thấm đẫm những giọt mồ hôi của nghệ nhân.

Những tâm nguyện đẹp

Tiếng lành đồn xa, nhiều người tìm đến Huy hỏi mua những bức tượng gỗ ngay khi còn thiết kế dở dang nhưng Huy kiên quyết không bán, dẫu từng có lúc Huy phải chạy vạy, cầm cố đủ thứ để kiếm tiền đeo đuổi với nghề. “Điều tôi mong muốn là thấy nghề điêu khắc gỗ được hồi sinh và tôn vinh trong xã hội” - Huy tha thiết nói.

Dự kiến cả 40 bức tượng sẽ được trưng bày tại Festival Huế 2010. Và sau đó là đại lễ 1.000 năm Thăng Long.