Các số liệu giám sát cho thấy dịch HIV/AIDS đã xuất hiện ở 100% tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, 98% số huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và trên 78% số xã, phường, thị trấn trong toàn quốc đã có báo cáo về người nhiễm HIV/AIDS.

Công tác giám sát dịch tễ học HIV/AIDS được thực hiện nhằm mục đích xác định tỷ lệ nhiễm HIV và phân bố nhiễm HIV trong các nhóm dân cư, theo dõi chiều hướng tỷ lệ nhiễm HIV theo thời gian, xác định nhóm có nguy cơ cao nhiễm HIV, xác định sự thay đổi các hình thái lây truyền HIV và dự báo tình hình nhiễm HIV.

Tính đến thời điểm hiện tại, có 40 tỉnh, thành phố triển khai giám sát trọng điểm hàng năm và 63/63 tỉnh thực hiện giám sát phát hiện HIV. Một số tỉnh đã triển khai giám sát trọng điểm kết hợp với giám sát hành vi và giám sát STI.

Song song với đó là hệ thống báo cáo ca bệnh để thu thập báo cáo các trường hợp nhiễm HIV trên toàn quốc. Phần mềm HIV Info 2.1 được cập nhật thành phiên bản HIV Info 3.0 giúp các cán bộ theo dõi đánh giá báo cáo chính xác hơn về các trường hợp HIV ở địa phương. Các hoạt động theo dõi, đánh giá được triển khai định kỳ.

Về việc triển khai công tác xét nghiệm HIV, đến nay hệ thống phòng xét nghiệm HIV trên toàn quốc đã có hơn 1.000 phòng xét nghiệm sàng lọc HIV, 101 phòng xét nghiệm khẳng định HIV tại 62 tỉnh, thành phố, trong đó có 2 phòng xét nghiệm tham chiếu quốc gia đặt tại Hà Nội và TP.HCM. Nhằm tăng độ bao phủ dịch vụ, các hoạt động xét nghiệm HIV đã được triển khai dưới nhiều hình thức khác nhau từ xét nghiệm cố định đến lưu động, xét nghiệm tại cơ sở y tế tại cộng đồng và tự xét nghiệm.

Xét nghiệm HIV tại Việt Nam được thực hiện theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bao gồm 3 chiến lược: Sàng lọc HIV, giám sát dịch và chuẩn đoán các trường hợp nhiễm HIV.

Xét nghiệm sàng lọc HIV bao phủ đến tuyến quận, huyện và hiện tại đã được triển khai tại tuyến xã. Trung bình hàng năm trên toàn quốc thực hiện trên 2 triệu mẫu xét nghiệm. Công tác quản lý bảo đảm chất lượng xét nghiệm cũng đã được quan tâm triển khai ở tất cả các cơ sở xét nghiệm chuyên sâu, công tác quản lý, đánh giá chất lượng sinh phẩm xét nghiệm đã được chuẩn hóa đồng bộ từ việc xây dựng ngân hàng mẫu, đánh giá sinh phẩm trước thị trường, xây dựng phương cách xét nghiệm HIV.