Bác sĩ, nhạc sĩ Đào Duy Anh song ca cùng ca sĩ Ngọc Yến bài "Tát nước đầu đình" do ông sáng tác trong một chương trình của các thành viên nhóm Bách Việt tại Mỹ

Khi nghe chúng tôi chia sẻ thông tin về sự việc không may vừa xảy đến với bác sĩ Đào Duy Anh, nhà giáo ưu tú Nguyễn Thúy Hoan, chủ nhiệm câu lạc bộ Tiếng hát quê hương tại TP.HCM - đã rất bất ngờ.

Nghệ sĩ Thúy Hoan cho biết bác sĩ - nhạc sĩ Đào Duy Anh thuộc thế hệ học trò của bà tại trường Âm nhạc Quốc gia Việt Nam tại Sài Gòn giai đoạn trước năm 1975.

Ông Duy Anh là người sáng lập nhóm nhạc Bách Việt, một nhóm nhạc ra đời cách nay 50 năm. Các thành viên của nhóm Bách Việt ngày đầu là những sinh viên y khoa, nha khoa, dược khoa, kỹ sư… nhưng cũng có học nhạc tại trường Quốc gia âm nhạc và kịch nghệ Sài Gòn.

Liên hệ với nhạc sĩ Trần Bộ (ở TP.HCM), một trong những thành viên hoạt động cùng với bác sĩ Đào Duy Anh trong nhóm Bách Việt, ông Bộ chia sẻ với Tuổi Trẻ nhiều thông tin hơn về hoạt động nghệ thuật cũng như những đóng góp chính của nhạc sĩ - bác sĩ Đào Duy Anh với âm nhạc dân tộc của Việt Nam.

Trong trao đổi với Tuổi Trẻ, nhạc sĩ Trần Bộ cho biết theo dõi thông tin và các hình ảnh về sự việc trên truyền thông, ông khẳng định người đàn ông bị nhân viên hãng United Airlines đối xử thô bạo chính là nhạc sĩ - bác sĩ David Đào, tức Đào Duy Anh, người bạn của ông trong nhóm Bách Việt.

Nhạc sĩ Trần Bộ cũng nói thêm ông vừa trao đổi thêm với ca sĩ Phương Mỹ trên Facebook, một người bạn có quan hệ thân thiết với nhạc sĩ - bác sĩ Đào Duy Anh và hiện đang sinh sống tại Mỹ, ca sĩ Phương Mỹ cũng khẳng định người bị nạn trên máy bay của United Airlines chính là bác sĩ Duy Anh.

Theo nhạc sĩ Trần Bộ, nhạc sĩ - bác sĩ Đào Duy Anh được đánh giá là một trong những thành viên tài năng của nhóm Bách Việt. Đây là một nhóm nhạc được thành lập với chủ trương sáng tác và biểu diễn các ca khúc được viết trên nền tảng là chất liệu ca dao, dân ca 3 miền của Việt Nam. Cũng vì lẽ ấy mà nhóm này lấy hình ảnh trống đồng Đông Sơn làm biểu tượng của nhóm.

Nhóm Bách Việt sử dụng các nhạc cụ dân tộc để sáng tác và biểu diễn. Theo đó, nhạc sĩ Nguyễn Đình Nghĩa là cây sáo lừng lẫy một thời của nhóm, còn nhạc sĩ Đào Duy Anh là người thạo ngón đàn tranh và đàn cò.

Nhóm Bách Việt thuở đó còn có những thành viên như ca sĩ Ngọc Anh, Ngọc Yên, Diệu Đức, nhạc sĩ Tonny Hiếu, nhạc sĩ Y Vũ (em của nhạc sĩ Y Vân, tác giả bài Lòng mẹ), sau này có ca sĩ Đình Văn, nhạc sĩ Nhất Sinh (tác giả ca khúc Chim sáo ngày xưa)….

Vợ chồng ông bà David Dao và các cháu - Ảnh: Daily Mall

Cũng theo nhạc sĩ Trần Bộ, hai sáng tác được nhiều người biết đến nhất của nhạc sĩ - bác sĩ Đào Duy Anh là Tát nước đầu đình và Ta về ta tắm ao ta.

Riêng ca khúc Ta về ta tắm ao ta đã được tặng giải vàng trong một cuộc thi âm nhạc ở Sài Gòn trước năm 1975, tuy nhiên do tuổi tác và tính bất ngờ của cuộc trao đổi nên nhạc sĩ Trần Bộ chưa thể nhớ chính xác tên cuộc thi đó. 

Mặc dù là một nhóm nhạc hoạt động phong trào, nhưng theo nhạc sĩ Trần Bộ, Bách Việt đã có những đóng góp đáng kể trong giai đoạn đầu của tân nhạc Việt Nam khi các thành viên của nhóm đã có ý thức mở rộng, phát triển các phương thức biểu đạt mới trên nền tảng nhạc cụ dân tộc.

Ở giai đoạn hoạt động của nhóm Bách Việt, chưa nhiều nhạc sĩ Việt Nam biết tới việc kết hợp nhạc cụ dân tộc Việt Nam với âm nhạc phương Tây.

Sau năm 1975, nhạc sĩ Trần Bộ là thành viên đã tiếp tục phát triển hoạt động của nhóm Bách Việt. Nhóm nhạc này đã từng đại diện cho giới trẻ miền Nam ra biểu diễn tại Điện Biên trong dịp kỷ niệm 30 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.

Năm 2015, nhạc sĩ Trần Bộ cùng giáo sư Hoàng Cơ Thụy, vợ giáo sư Hoàng Cơ Thụy là nghệ sĩ Xuân Yên cùng các ca sĩ Ngọc Yến, Ngọc Điệp, Ngọc Hà và bác sĩ - nhạc sĩ Đào Duy Anh đã có 2 buổi biểu diễn những ca khúc của nhạc sĩ Đào Duy Anh ở quận Cam và ở San Jose nhân 45 năm thành lập của nhóm Bách Việt.

Đoạn trích nhắc đến bác sĩ David Dao trong cuốn Mùa hè năm Petrus của nhà văn Lê Văn Nghĩa

Trên Facebook của nhà văn Lê Văn Nghĩa, anh cho biết "Bác sĩ Dao Duy Anh là học sinh Petrus Ký, học trò của nhạc sư Nguyễn Hữu Ba. Ông là một trong những thành viên của ban nhạc Bách Việt mà tôi đã viết trong quyển Mùa hè năm Petrus. Nhờ sự kiện này mới gặp lại đàn anh ngày xưa..." .