Giáo hoàng Francis - Ảnh: NATIONAL CATHOLIC REGISTER

Trong thông điệp thường niên nhân Ngày Truyền thông thế giới 24-1, Giáo hoàng Francis kêu gọi người dân tỉnh táo trước những luồng thông tin giả mạo - những thứ đang "giấu mình" trong các vỏ bọc giả tạo chỉ chực chờ  tấn công nhằm đạt những mục đích cụ thể.

Giáo hoàng Francis khẳng định không có chuyện thông tin sai mà vô hại; tin vào những thông tin sai trái có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng. 

Lan truyền thông tin giả mạo là hành vi tiếp tay cho một số mục đích xấu, mà trong đó kẻ chủ mưu mong muốn có thể ảnh hưởng tới những quyết định chính trị hay đạt được các lợi ích kinh tế.

Tin giả đã có ngay trong Vườn Địa đàng

Bài phát biểu của Giáo hoàng Francis năm nay là một lời giáo huấn đặc biệt. "Đây là chiến lược được sử dụng bởi con rắn - thứ đã tạo ra tin giả đầu tiên - ngay trong bình minh của nhân loại", Giáo hoàng Francis viết, ám chỉ sinh vật trong Vườn Địa đàng đã lừa Adam và Eva ăn trái cấm bằng cách bịa ra câu chuyện sẽ ra sao khi hai người làm điều đó.

"Nó đã cám dỗ người phụ nữ bằng cách vờ là bạn của cô, chỉ quan tâm đến lợi ích của cô và bắt đầu nói những điều chỉ có một phần là đúng sự thật", Giáo hoàng viết.

Và Giáo hoàng đã phân tích cách thức thực hiện "tin giả" của con rắn để dẫn dụ Eva.

"Thiên Chúa có thực sự nói rằng bạn không được ăn bất kỳ cây nào trong vườn không? Thiên Chúa không bao giờ nói Adam không được ăn bất kỳ cây nào trong vườn, ngoại trừ một cây". con rắn hỏi, cố tính đưa ra một giả định sai, Giáo hoàng viết. 

Eva nhớ lời Thiên Chúa và trả lời rành rọt với con rắn: "Cái cây ở giữa vườn, Thiên Chúa đã nói không được ăn hay chạm vào nó, bởi nó sẽ dẫn tới cái chết".

Nhưng khi cô trả lời và cố gắng chỉnh sửa những gì con rắn nói, Eva đã rơi vào bẫy của nó.

"Nó cũng giống như bây giờ chúng ta rơi vào một cuộc tranh luận hay một trò đùa trên Facebook để rồi kết quả cuối cùng là những gì chúng ta nói trở nên vô nghĩa", Giáo hoàng Francis phân tích.

Con rắn đã lừa dối Eva, tạo ra một câu chuyện như thật và người phụ nữ đã bị lừa. 

"Trong đầu Eva chỉ lưu tâm đến những lời bảo đảm của con rắn: Ngươi sẽ không chết", Giáo hoàng viết.

Và mặc dù Adam và Eva không chết, hành động ăn trái cấm đã khiến con người bị đuổi khỏi thiên đường mãi mãi. 

"Đó là cách mà những tin tức giả mạo đã lan truyền trong vườn Địa đàng, nó không khác và không kém nguy hiểm phiên bản thời đại Internet", ông viết tiếp.

Tôn vinh cuộc chiến của người làm báo chính thống

Giáo hoàng Francis không dừng lại ở việc kể câu chuyện về Adam và Eva, ông còn đi xa hơn thế, chỉ cho giáo dân biết như thế nào là "giả" trong "tin giả" và làm thế nào để nhận biết chúng.

"Không ai trong chúng ta được phép cảm thấy có quyền miễn trừ trách nhiệm chống lại nạn tin giả. Đây không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, vì những thông tin sai lệch thường dựa trên những lời nói chủ ý gây hiểu nhầm, lẩn tránh và đôi khi đánh vào tâm lý một cách tinh vi", Giáo hoàng viết.

Giáo hoàng Francis khẳng định nghề báo không chỉ là một công việc đơn thuần mà "là một sứ mệnh", trong đó các nhà báo có nhiệm vụ bảo vệ thông tin, thúc đẩy báo chí vì hòa bình.

Để phân biệt tin thật và tin giả, Giáo hoàng Francis cho rằng mỗi người dân khi tiếp nhận một luồng thông tin cần có sự cân nhắc kỹ càng về những hệ lụy có thể xảy đến như liệu thông tin có gây chia rẽ, bất đồng hay ngược lại có tính chất xây dựng.