Giảm nóng cho ngôi nhà chính là giảm bớt chi phí năng lượng dùng cho máy điều hoà, quạt điện cũng như có liên quan chặt chẽ với tiện nghi và sức khoẻ cho người cư ngụ. Để giải quyết thấu đáo vấn đề này, cần có các giải pháp xử lý từ khâu thiết kế, đến lúc xây dựng cũng như suốt quá trình sử dụng nữa.

Xử lý chống nóng cho ngôi nhà cần lưu tâm hơn nữa đến môi trường chung quanh bởi mặt nước, cây xanh hợp lý sẽ giúp làm mát bề mặt quanh nhà, đồng thời không cản trở gió lưu thông. Ngoài ra, các loại vật liệu đơn giản, dễ tìm như gạch thô, bông gió, lam gỗ được tận dụng có thể giảm nóng hiệu quả và đạt tính thẩm mỹ nếu được thiết kế đúng mức.

Cha ông ta trước kia làm nhà hầu như hoàn toàn "dựa" vào thiên nhiên để thích ứng tốt với môi trường. Còn thời kỳ xây dựng ồ ạt như hiện nay, đi kèm với các chỉ số tăng trưởng kinh tế cao thì lại xuất hiện nhiều công trình bất chấp môi sinh chung quanh, với cách thiết kế "bọc kính kín mít, gắn máy lạnh là xong".

Từ thực tế đó, bài toán giảm nóng cho nhà hiện nay mang tính chất “ôn cố tri tân”, được lồng trong bối cảnh chung và hướng đến kiến trúc bền vững, tiết kiệm. Việc chống nóng cho nhà cần được giải quyết theo một số nhóm giải pháp sau:

1. Bố trí mặt bằng hợp lý: Nên chọn hướng nhà, hướng đất tránh nắng gắt, đón gió mát, bố cục khối nhà hợp lý để không có nhiều bề mặt phơi ra hướng nắng nóng. Các không gian sinh hoạt chính cần tránh tiếp xúc với bề mặt có bức xạ cao ở các hướng tây, tây bắc, đồng thời đưa các không gian phụ như ban công, cầu thang, nhà vệ sinh,… về hướng chịu nhiều nắng gắt.

2. Xử lý hình khối, mặt đứng, kết cấu bao che: Giải pháp này gồm việc tạo khoảng lùi, khoảng âm ở bề mặt bên ngoài ngôi nhà để giảm bức xạ. Các công trình thân thiện môi trường, công trình xanh được đánh giá cao hiện nay đều dùng giải pháp tạo sảnh đệm, logia, lam che nắng, tường hoa gió… kết hợp với việc xây tường dày, tường hộp (rỗng), sử dụng các loại vật liệu cách nhiệt (gạch rỗng, tấm cách nhiệt, tấm 3D panel, bêtông cốt liệu khí…) cho kết cấu bao che.

3. Giải pháp về cấu tạo, bố trí cây xanh, mặt nước: điều này liên quan đến việc chọn vật liệu và thiết bị kỹ thuật phù hợp. Nên dùng rèm chống chói, phủ lên lớp cách nhiệt, cản quang, giảm nhiệt cho kính, bố trí quạt hút, quạt thông gió, hồ nước, cây leo che phủ... để hạn chế bề mặt tiếp xúc với ánh nắng gay gắt, hoặc giảm sự dẫn nhiệt của vật liệu, tăng cường dẫn gió vào nội thất nhiều hơn.

Việc sử dụng máy điều hoà không khí hoàn toàn không có gì sai, vấn đề là phải biết tính toán hệ thống điều hoà sao cho đúng, cho bền, tiết kiệm điện năng, đồng thời đảm bảo sức khoẻ người sử dụng. Cảm giác nóng nực hoặc mát mẻ về mặt sinh lý của con người phụ thuộc bởi ba yếu tố: nhiệt độ, độ ẩm và tốc độ gió. Nếu không thể thay đổi được hai yếu tố đầu thì việc sử dụng quạt máy thổi trực tiếp là một giải pháp để cải thiện tốc độ gió trong phòng. Hay việc phun hơi nước, phun sương cũng khiến chuyển động không khí, tạo gió để thấy dễ chịu hơn.