Chuyến bay sơ tán đầu tiên chở 287 kiều bào từ Ukraine hạ cánh xuống sân bay Nội Bài (Hà Nội) trưa 8-3 phần lớn là phụ nữ và trẻ em - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Không chỉ lo cho người ở lại, nhiều bà con trở về trước vì sự an toàn nhưng "rời khỏi Ukraine với bao tâm trạng ngổn ngang vì tất cả tài sản sau bao năm tích cóp vẫn nằm đó" như tâm sự của ông Nguyễn Danh Lan (quê Nghệ An).

Hành trình xuyên qua "bão đạn"

Đặt chân xuống sân bay gần 12h ngày 8-3 trên chuyến bay đưa 287 người đầu tiên trở về nước, anh Trịnh Văn Hùng cùng vợ là chị Vân Anh và con trai thở phào, nghẹn ngào ôm chặt nhau sau chuyến hành trình xuyên qua "bão đạn" từ Ukraine về nước.

Anh Hùng kể: hơn 5h sáng 1-3, đạn pháo bắt đầu bắn phá ầm ầm ở các vùng lân cận thành phố Odessa (Ukraine) nơi gia đình làm ăn buôn bán nhiều năm qua. Những giờ phút sau đó, toàn thành phố hoang vắng vì không ai dám ra đường, cả gia đình anh chỉ quanh quẩn trong nhà nghe ngóng tin tức. 

Lo sợ chiến sự ảnh hưởng đến tâm lý con trai, cách đây gần 1 tuần, vợ chồng anh đã khóa chặt cửa, đưa con đến nơi tập trung của cộng đồng tại Odessa đi lánh nạn. Căn nhà cũng như tài sản phải bỏ lại để đổi lấy sự an toàn cho gia đình.

Nhớ lại những ngày đi lánh nạn, chị Vân Anh nói quyết định rời khỏi thành phố nơi gia đình đã gắn bó nhiều năm được đưa ra rất nhanh sau khi có thông báo. Trên hành trình ấy, có ngày gia đình phải đi bộ cả chục cây số khi đạn bay vèo vèo trên đầu. Đến ngày 3-3, nhờ sự giúp đỡ của Đại sứ quán, gia đình chị đến được Bucharest (Romania).

"Đi giữa làn đạn, chúng tôi rất lo lắng, chỉ mong được về Việt Nam thật sớm. Đến giờ về được rồi thực sự rất hạnh phúc, vui sướng", chị Vân Anh nói và mong muốn chiến tranh sớm kết thúc để được quay lại thành phố cảng Odessa xem tài sản của gia đình còn hay đã bị bom đạn tàn phá.

Mang niềm vui trở về được Việt Nam an toàn, song vợ chồng anh Hùng, chị Vân Anh vẫn mong muốn những người Việt Nam khác sơ tán khỏi vùng chiến sự ở Ukraine sớm được về nước. "Còn nhiều người Việt chạy khỏi vùng chiến sự Ukraine sang các nước láng giềng lắm. Hy vọng bà con sớm được trở về", chị Vân Anh nói và gửi lời cảm ơn tới Nhà nước, các cơ quan chức năng đã tổ chức chuyến bay nhân đạo đưa đồng bào về nước.

Niềm vui của gia đình chị Nguyễn Thị Nghiên sau khi trở về

Ngoài sinh mạng, tất cả còn để lại

Cũng như vợ chồng anh Hùng, cầm hộ chiếu trên tay, vợ chồng ông Nguyễn Danh Lan chạy vội ra ôm chầm lấy người con trai vào trong lòng sau nhiều năm xa cách.

Ông Lan chia sẻ mình cùng vợ là bà Nguyễn Thị Thục sang thành phố Odessa buôn bán nhiều năm nay. Trong hơn chục ngày xảy ra chiến sự, các thành phố ở phía bắc và nam của Ukraine gần như tan hoang. Dù không phải khu vực giao tranh ác liệt nhất, song hằng ngày nghe tiếng đạn pháo, theo dõi tin tức khiến vợ chồng ông Lan không thể yên lòng. Ông cùng vợ vội vàng lên đường di chuyển khỏi thành phố.

Ông Hùng kể từ khi rời Odessa, mọi người đã phải rong ruổi trên nhiều cung đường từ Ukraine đến Modolva rồi Romania. Có lúc xe chạy liên tục ngày đêm, chỉ dừng dọc đường để mọi người ăn uống, nghỉ ngơi phút chốc rồi lại chạy tiếp vì lý do an toàn. "Chúng tôi di chuyển khỏi thành phố Odessa với bao tâm trạng ngổn ngang, vì tất cả tài sản sau bao năm tích cóp vẫn nằm đó", ông Lan ngậm ngùi.

Bà Lưu Thị Hảo (sinh năm 1971, quê ở Hiệp Hòa, Bắc Giang) cũng nói cảm thấy may mắn khi cả gia đình được lên chuyến bay đầu tiên về Việt Nam. "Gia đình tôi có 6 người, vợ chồng tôi cùng 2 con, 2 cháu nhỏ, cuộc sống chạy loạn thế này khổ lắm. Nhưng thôi đành dứt áo, bỏ lại tất cả nhà cửa, xe cộ, hàng hóa ra đi. Của cải mất rồi sẽ kiếm lại. Chứ ở đó sợ lắm", bà Hảo chia sẻ.

Bà Hảo kể lại việc sơ tán trong hoàn cảnh gấp rút, lại phải đi liên tục, nên điều kiện ăn uống, ngủ nghỉ rất hạn chế. Đoàn xe di chuyển từ thành phố Odessa đi hàng trăm kilômet để đến khu vực cửa khẩu Moldova rồi đến Romania làm giấy tờ, thủ tục. Thời gian chờ xếp hàng qua cửa khẩu gần một ngày.

Khi gần đến cửa khẩu sang Moldova, có lúc đi mất cả tiếng đồng hồ mới nhích được 100m. Có những gia đình đi 2km mất tới 17 tiếng đồng hồ bởi lượng người đi lánh nạn quá đông, tìm phương tiện di chuyển cũng vô cùng khó khăn.

Khi ấy, bà thấy lo cho 2 cháu nhỏ vì cháu rất dễ ốm, điều kiện sắm thuốc men cũng khó khăn. Lúc sang được bên kia cửa khẩu, cả gia đình mới thở phào nhẹ nhõm bởi Đại sứ quán Việt Nam tại Romania đã giúp đỡ rất nhiệt tình, lo cho chỗ ăn, chỗ ở cùng những điều kiện sinh hoạt cần thiết.

Ông Dương Văn Hồng (59 tuổi, cư trú ở Odessa) thì nói dù mang theo tâm sự buồn phải bỏ lại tài sản hàng chục ngàn USD sau bao năm tích cóp nhưng vẫn cảm thấy vui và may mắn khi được ưu tiên lên chuyến bay đầu tiên về Việt Nam. Ông gửi lời cảm ơn đất nước, cộng đồng người Việt ở Ukraine, Đại sứ quán Việt Nam, Bộ Ngoại giao… đã hỗ trợ, giúp đỡ trong quá trình lánh nạn.

Một đứa trẻ vui mừng ôm lấy ông khi về đến sân bay - Ảnh: NG.KHÁNH

Ưu tiên hàng đầu là bảo đảm an toàn cho công dân

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu, chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, bày tỏ xúc động khi cùng các bộ, ngành đón chuyến bay đầu tiên sơ tán bà con từ vùng chiến sự về tới quê hương. 

Ông nói cảm xúc của mình vừa vui mừng vừa bồi hồi xúc động khi đây là chuyến bay đặc biệt, được tổ chức trong thời gian ngắn với 287 hành khách, trong đó có nhiều trẻ em.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao nói từ khi chiến sự xảy ra ở Ukraine, một trong những chủ trương, ưu tiên hàng đầu của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ là đảm bảo an toàn tính mạng, bảo hộ hợp pháp công dân người Việt Nam và doanh nghiệp Việt Nam ở nước ngoài. Đây là nhiệm vụ quan trọng nhất vào thời điểm hiện nay. Chính phủ cũng thành lập một tổ công tác đặc biệt để sơ tán bà con khỏi vùng chiến sự và hỗ trợ bà con trên tinh thần tự nguyện được về nước.

Bộ Ngoại giao là cơ quan đầu mối đã phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành liên quan chỉ đạo các cơ quan đại diện Việt Nam tại Ukraine và các nước bên cạnh là Ba Lan, Romania, Hungary, Slovakia... cùng với các hội đoàn sơ tán ngay bà con ở những vùng chiến sự ác liệt nhất.

287 người Việt sơ tán từ Ukraine về đến Hà Nội

TTO - Lúc 11h27 trưa nay 8-3, chuyến bay số hiệu VN88 của Hãng hàng không quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) chở 287 bà con sơ tán từ Ukraine đã hạ cánh an toàn xuống sân bay Nội Bài, Hà Nội.