Phóng to

Bìa cuốn 400 câu đố luyện trí thông minh - Ảnh: Lê Duy

Một phụ huynh mang cho chúng tôi xem cuốn 400 câu đố luyện trí thông minh của tác giả Gia Mạnh do NXB Văn Hóa Thông Tin xuất bản và nộp lưu chiểu năm 2011 với lời than: “Câu đố và đáp án thế này thì trách gì học sinh hiểu sai về lịch sử”.

Trong câu đố số 397 của cuốn sách trên viết:

- Vua nào thuở bé chăn trâuTrường Yên một ngọn cờ lau tập tành,Sứ quân dẹp loạn phân tranhDựng nền thống nhất sử xanh còn truyền.

Những người từng đọc về nhân vật lịch sử Đinh Bộ Lĩnh đều hiểu bốn câu thơ trên nói về vị vua này, với địa danh “Trường Yên” nói tới vua Đinh Bộ Lĩnh, hiện có rất nhiều sách sử viết về tích “dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất nước” của ông.

Trên trang web của Bảo tàng Lịch sử quốc gia viết: “Năm 944 Ngô Quyền mất, năm 945 Dương Tam Kha chiếm ngôi. Nhiều quan lại cựu thần của Ngô Quyền đã nổi lên cát cứ chống lại Dương Tam Kha, thổ hào các nơi cũng đua nhau nổi dậy. Tình trạng cát cứ này lịch sử gọi là loạn 12 sứ quân... Để thực hiện nhiệm vụ dẹp loạn và thống nhất đất nước, Đinh Bộ Lĩnh đã khôn khéo vận dụng kế sách chính trị kết hợp với quân sự...”. Hiện nay tại Trường Yên (Ninh Bình) - địa danh được nhắc tới trong câu thơ trên - còn đền thờ vua Đinh và nhiều dấu tích về cố đô xưa.

Tuy nhiên đáp án giải đáp cho câu thơ trên lại là “vua Triệu Quang Phục”, vị vua được nói đến với trận thắng ở đầm Dạ Trạch (thuộc Hưng Yên bây giờ) và được mệnh danh là Dạ Trạch Vương trước khi xưng hiệu Triệu Việt Vương.

Phóng to

Cũng liên quan tới nhân vật lịch sử, trong câu đố 374 viết:

- Một phen quét sạch quân ĐườngNổi danh Bố Cái Đại Vương thuở nàoTiếc thay mệnh bạc tài caoGiang sơn đành phải rơi vào ngoại bang.

Câu đố đã nêu đích danh là Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng với các tích khởi nghĩa chống quân nhà Đường đô hộ. Tuy nhiên, trong đáp án lại cho rằng câu thơ trên nói về Trần Hưng Đạo.

Cũng cuốn sách trên, trong câu đố 352 viết:

- Vua nào mặt sắt đen sìVua nào trong thuở hàn vi ở chùa.

Đây là hai vị vua của VN là Mai Hắc Đế (mặt sắt đen sì) và Lý Công Uẩn (ở chùa thuở hàn vi). Nhưng đáp án lại chỉ nêu tên vua Mai Hắc Đế. Theo vị phụ huynh trên, chị đã phải mất công tìm lại những cuốn sách, câu chuyện lịch sử ghi chính xác về các vị vua trên để giải thích cho con. “Nếu các bậc cha mẹ không quan tâm tới những “hạt sạn” nhỏ này, nhiều đứa trẻ sẽ hiểu sai lệch về những vị vua trong lịch sử dân tộc. Tôi tự hỏi không biết NXB ẩu hay họ cũng không hiểu biết về lịch sử dân tộc?” - vị phụ huynh nhận xét.