Cảnh sát chặn người biểu tình đòi giải tán Quốc hội và bầu cử sớm ở Lima, Peru, ngày 11-12 - Ảnh: REUTERS

Các cuộc biểu tình phản đối chính quyền tân Tổng thống Dina Boluarte và đòi trả tự do cho cựu tổng thống Pedro Castillo diễn ra tại thủ đô Lima và nhiều thành phố khác của Peru vào cuối tuần qua.

Nguyên nhân bắt đầu vào ngày 7-12 khi Quốc hội Peru thông qua quyết định phế truất cựu tổng thống Pedro Castillo với 101 phiếu thuận, 6 phiếu chống và 10 phiếu trắng. Chỉ vài giờ trước đó, ông Castillo lên truyền hình tuyên bố giải tán Quốc hội để ngăn bị luận tội vì cáo buộc tham nhũng.

Bà Dina Boluarte, cựu công tố viên, từng là phó tổng thống của ông Castillo, nhanh chóng tuyên thệ nhậm chức tổng thống.

Ngày 10-12, bà Boluarte công bố nội các mới gồm nhiều nhà kỹ trị, trong đó có tám phụ nữ. Bà Boluarte bổ nhiệm cựu công tố viên, ông Pedro Angulo, làm thủ tướng.

Bà Dina Boluarte, tân tổng thống Peru - Ảnh: REUTERS

Sau khi bị luận tội, cựu tổng thống Castillo nhanh chóng bị bắt. Ngày 11-12, người biểu tình ở các thành phố trên khắp đất nước - bao gồm Cajamarca, Arequipa, Huancayo, Cusco và Puno - đã yêu cầu trả tự do cho ông Castillo.

Các cuộc đụng độ nổ ra giữa người biểu tình và cảnh sát ở thành phố Andahuaylas phía nam Peru khiến hai người chết và ít nhất năm người bị thương, trong đó có một sĩ quan cảnh sát. Đụng độ xảy ra khi những người biểu tình cố xông vào sân bay thành phố.

Cảnh sát chống bạo động đã được triển khai tới sân bay để ngăn chặn hàng ngàn người biểu tình ở Andahuaylas, quê hương của bà Boluarte.

Đài RPP của Peru đưa tin người biểu tình bắn súng cao su và ném đá, trong khi cảnh sát đáp trả bằng hơi cay. Một đồn cảnh sát ở thị trấn Apurimac của Huancabamba đã bị phóng hỏa.

"Tôi kêu gọi mọi người giữ bình tĩnh", Bộ trưởng Nội vụ Cesar Cervantes nói với Đài RPP khi ông thông báo có người thứ hai thiệt mạng trong cuộc biểu tình.

Quốc hội Peru đã triệu tập phiên họp khẩn cấp vào chiều 11-12 để thảo luận về cuộc khủng hoảng nhưng đã phải tạm dừng sau khi các cuộc xung đột nổ ra.

Trong khi đó, các hiệp hội nông dân và các tổ chức đại diện cho người dân kêu gọi "đình công vô thời hạn" bắt đầu từ ngày 13-12 để ủng hộ ông Castillo, người sinh ra trong một gia đình nông dân.

Họ yêu cầu đình chỉ Quốc hội, bầu cử sớm và ban hành hiến pháp mới cũng như trả tự do ngay lập tức cho ông Castillo.

Ông Castillo xuất thân là giáo viên ở vùng nông thôn rồi trở thành lãnh đạo công đoàn. Ông bị bắt khi đang trên đường tới Đại sứ quán Mexico để xin tị nạn. Ông cũng bị cáo buộc tội nổi loạn.

Theo Hãng tin AFP, Peru đã có sáu tổng thống kể từ năm 2016. 17 tháng nắm quyền của ông Castillo đã phải đối mặt với các cuộc biểu tình đòi phế truất và cuộc tranh giành quyền lực với Quốc hội do phe đối lập hậu thuẫn.

Vụ phế truất tổng thống Peru: 7 năm 6 tổng thống, nhiệm kỳ thủ tướng tính bằng tháng

TTO - Kể từ năm 2016 đến trước ngày 7-12-2022, Peru đã trải qua 5 đời tổng thống. Nếu tính cả nữ tổng thống Dina Boluarte vừa tuyên thệ nhậm chức sau khi ông Pedro Castillo bị phế truất, thì có tới 6 tổng thống chỉ trong vòng 7 năm.