Khu đất 30ha của Công ty Tân Thuận bán cho Công ty Quốc Cường Gia Lai ở xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè, TP.HCM - ẢNH: Q.ĐỊNH

Trình bày báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách nhà nước năm 2016, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết việc thanh toán cho nhà đầu tư theo hình thức giao đất đã giải phóng mặt bằng có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê không thông qua hình thức đấu giá là chưa phù hợp quy định của Luật đất đai năm 2013.

"Đây là kẽ hở dẫn đến thất thoát ngân sách, quy định về thời điểm giao đất để thanh toán dự án BT và thời điểm giao dự án BT còn bất cập, không rõ ràng dẫn đến việc thanh toán dự án BT bằng quỹ đất không đảm bảo nguyên tắc ngang giá" - Tổng Kiểm toán Nhà nước nói.

Qua kiểm toán 17 dự án đầu tư xây dựng theo hình thức hợp đồng BT, hầu hết các dự án BT đều lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu làm giảm sự cạnh tranh và tiềm ẩn rủi ro chọn nhà đầu tư không đủ năng lực. 

Vốn đầu tư thực hiện dự án BT chủ yếu là vốn vay (khoảng 85%) và được tính lãi, với lãi suất tối đa huy động bằng 1,3 lần lãi suất trái phiếu Chính phủ, dẫn đến thực chất gần như toàn bộ dự án là vốn của Nhà nước hoặc là vốn của Nhà nước đi vay với mức lãi suất cao.

"Điều này cho thấy việc thực hiện dự án BT không thực sự giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước" - ông Phớc đánh giá.

Chỉ định thầu dự án BT là đất màu cho tham nhũng

TTO - Hầu như các dự án đổi đất lấy hạ tầng (BT) là chỉ định thầu, đất lại không qua đấu giá, trở thành đất màu cho tham nhũng. Ngân sách thất thu còn nhà đầu tư lợi đơn lợi kép.