Vi Thanh Tâm là nữ sinh người dân tộc Nùng, ở phường Đông Kinh, tỉnh Lạng Sơn.

Ba lần 'bị bỏ lại' bên đời

Khi Tâm mới vào lớp 1, bố qua đời sau một tai nạn. Lên lớp 7, Tâm ngơ ngác vì cô quạnh, bơ vơ khi mẹ đi lấy chồng mới. "Khi ấy tôi hụt hẫng lắm. Mẹ còn nói sau này con lớn lên, con sẽ hiểu", cô kể.

Nhưng cô bé gần như chỉ hiểu được về sự bơ vơ.

"Khi đến trường, các bạn đều có bố, có mẹ đưa đón, còn mình phải tự đi. Lúc đấy tôi cảm thấy rất tủi thân nhưng tự an ủi dù sao còn ông bà, người luôn dành tình cảm trọn vẹn cho hai chị em tôi", Tâm chia sẻ.

Nhưng đến năm Tâm học lớp 8, ông ngoại yêu thương qua đời vì bạo bệnh. Tâm phải nén đau thương lên trường hoàn thành bài thi cuối kỳ trong cơn mưa xối xả của núi rừng xứ Lạng.

"Tôi ngồi ở hành lang, chỉ nghĩ đến ông ở nhà. Tôi khóc rất nhiều không muốn đi thi nữa. Nhưng thầy cô, bạn bè động viên, tôi vẫn thi vì biết ông ngoại không muốn mình bỏ cuộc. Từ ấy tôi luôn hứa rằng phải học tốt, có kết quả cao nhất, sau này học thêm tiếng Trung, có cơ hội làm việc để nuôi em, nuôi bà".

Bà thương cháu, việc gì cũng làm, nhưng rồi…

Những năm qua Tâm và em gái cùng bà nương tựa nhau trong căn nhà cũ sát quốc lộ, ngày đêm nghe tiếng xe container chạy lên biên giới Việt - Trung. Bên ngoài, có đàn gà hơn chục con để lấy trứng, lấy thịt.

Vì hoàn cảnh, bà ngoại chỉ cho cháu ăn dè, cả tháng được vài bữa có thịt, còn lại là cơm rang "không người lái", thêm vài cọng rau, quả trứng. Để có tiền mua thịt, bà gắng gượng lên đồi trồng cây ngô, cây lúa.

"Cháu mình thì mình phải nuôi, dù có khổ đến đâu cũng phải lo cho chúng nó đi học. Phải đi xin, tôi cũng đi, miễn sao chúng được đến trường", bà Nông Thị Mao, bà ngoại Vi Thanh Tâm, trải lòng.

Thương bà, hết giờ học, Tâm ra đồng làm việc. Cô nhớ có mùa lúa chín, trời nắng 35-36 độ C, hai bà cháu hì hục gặt lúa, mồ hôi ướt đẫm lưng áo. Về nhà nằm bẹp góc nhà, Tâm càng quyết học giỏi để thoát nghèo.

Nhưng số phận không ngừng nghiệt ngã, bà ngoại của Tâm phát hiện bị ung thư, phải điều trị ở Bệnh viện K. Qua nhiều lần phẫu thuật, 6 lần truyền hóa chất, thêm ca mổ ruột thừa, bà không còn làm được việc nặng, chỉ quanh quẩn với đàn gà, đàn vịt ở nhà. Ruộng nương từ ấy đành nhờ họ hàng phụ giúp, từ cày bừa, thu hoạch cho đến đem bán.

Niềm an ủi từ 'bố mẹ đỡ đầu'

Trong muôn vàn gian khó, tình người xuất hiện an ủi hai trẻ mồ côi. Năm lớp 8, Công an huyện Cao Lộc (cũ), Công an tỉnh Lạng Sơn nhận Vi Thanh Tâm và em gái làm con nuôi, hỗ trợ "cứng" 18 triệu đồng trong 5 năm học phổ thông. 

Từ đó mỗi dịp lễ Tết, các "bố mẹ" trong lực lượng công an lại về thăm, động viên, trao những suất quà nhỏ. "Tôi thấy như mình có thêm gia đình mới, được gọi bố, gọi mẹ. Không chỉ hỗ trợ vật chất, các cô, các chú còn an ủi, động viên gắng học giỏi sau này đi làm nuôi bà, nuôi em", Tâm chia sẻ.

Không phụ lòng mọi người, hai năm liền lớp 11 và 12, Tâm đoạt giải khuyến khích môn sinh học cấp tỉnh - thành quả từ nỗ lực học tập quên ngày đêm. Chỉ thiếu 0,25 điểm để đoạt giải ba, Tâm buồn nhưng không dừng lại, vùi đầu vào học để tiến lên. Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, Vi Thanh Tâm đỗ vào ngành công nghệ kỹ thuật hóa học (Trường đại học Mỏ - Địa chất).

Bà ngoại lại khóc vì học phí đại học của cháu

Niềm vui chưa được bao lâu, gánh nặng học phí kỳ đầu khoảng 10 triệu đồng và tiền sinh hoạt trên Hà Nội trĩu nặng tâm trí bà ngoại. "Cả nhà không có gì ngoài ngô, lúa. Có tháng không làm được đồng nào, lâu lâu mới cho cháu được bữa có thịt. Tôi không biết bán gì để lo cho cháu", bà Mao nghẹn ngào.

Trước ngày nhập học, Tâm được các bố mẹ đỡ đầu, cô chú trong họ hàng trợ giúp, mỗi người một chút để có lộ phí lên trường. Trường đại học cũng có học bổng nhưng phải đến cuối kỳ học mới xét duyệt. Tạm quên khó khăn, Tâm sẽ cố gắng tìm việc làm thêm, học tốt để giành học bổng.

"Tôi luôn cố học thật tốt, để bà bớt khổ, sau này có thể lo cho em gái học hành đến nơi đến chốn. Mặc dù gia đình có như thế nào, tôi luôn lạc quan, vui vẻ chấp nhận", Vi Thanh Tâm quả quyết.

Anh văn Hội Việt Mỹ trao 60 học bổng IELTS cho chương trình Tiếp sức đến trường

Sáng 26-9, đại diện Công ty cổ phần Quốc tế Anh văn Hội Việt Mỹ (VUS) đã trao 60 suất học bổng học IELTS trị giá 1.026.000.000 cho chương trình học bổng Tiếp sức đến trường của báo Tuổi Trẻ.