Cần đổi mới cơ chế và tư duy để các nhà khoa học trẻ cống hiến - Ảnh: Q.Linh

Chương trình do Trung ương Đoàn tổ chức ngày 19-10 tại Hà Nội.

Theo TS Vũ Anh Tài - Viện hàn lâm Khoa học - công nghệ (KH-CN) VN, thanh niên luôn là lực lượng tiên phong trong công cuộc ứng dụng và triển khai hoạt động KH-CN ngay tại cơ quan, tổ chức mình, đồng thời sẵn sàng nhận nhiệm vụ triển khai, đưa ứng dụng KH-CN đến với người dân, nhất là cộng đồng.

Tuy nhiên, để phát huy hết vai trò của họ cần phải có sự thay đổi trong cơ chế và tư duy về nghiên cứu, ứng dụng KH-CN hiện nay. Đó là không triển khai dưới dạng “đơn đặt hàng” những đề tài, dự án mang tính chất là nhiệm vụ chung chung, đặc biệt những đề tài không có tính ứng dụng thực tế, mang tính “giải ngân”.

Thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học phải trên tinh thần hàn lâm khoa học, không bị ảnh hưởng, chi phối bởi tư tưởng quan liêu. Ngoài ra, theo TS Tài, cần có các ban thanh tra độc lập tiến hành thanh tra, kiểm tra đề tài, dự án ở bất kỳ cơ quan, tổ chức nào sử dụng ngân sách nhà nước trong triển khai, ứng dụng.

Trong khi đó TS Nguyễn Thiên Tạo, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam (Viện hàn lâm KH-CN), cũng cho rằng để tạo được những bước đột phá trong nghiên cứu khoa học cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao đi kèm với tạo cơ chế thuận lợi tối đa.

“Về phía các nhà khoa học trẻ, cần nâng cao trình độ chuyên môn, chủ động đề xuất ý tưởng, tìm nguồn tài trợ và mở rộng các mối quan hệ hợp tác của mình. Về phía nhà quản lý, cần tạo môi trường thuận lợi, đầu tư thích đáng nguồn vốn, cơ sở vật chất, chính sách đãi ngộ cho người nghiên cứu khoa học” - TS Tạo gợi ý.

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Hoài Nam (Viện Khoa học năng lượng) cho rằng muốn thu hút đầu tư, giữ chân các nhà khoa học và phát triển công nghệ nhanh, Nhà nước cần sớm đổi mới cơ chế quản lý khoa học, có các đãi ngộ tương xứng và đầu tư cho cơ sở vật chất và trang thiết bị chuẩn quốc tế.

Anh Nguyễn Phi Long - bí thư Trung ương Đoàn, chủ tịch Hội LHTN VN - cho rằng văn kiện cần dành sự quan tâm, thể hiện bước đột phá cho thanh niên, trong các vấn đề học tập, học nghề, việc làm, vui chơi, giải trí và nghiên cứu khoa học...