Diễn đàn Atomex Asia 2014 diễn ra trong hai ngày 19 và 20-11 - Ảnh: H.Nhung

Atomex Asia 2014 là Diễn đàn các nhà cung ứng công nghiệp hạt nhân khu vực châu Á do Tập đoàn Năng lượng nguyên tử Quốc gia Nga Rosatom tổ chức.

Trong ngày đầu của diễn đàn, các chuyên gia thảo luận xoay quanh triển vọng phát triển của năng lượng hạt nhân ở khu vực Đông Nam Á, công nghệ và an toàn lò phản ứng hạt nhân của Nga, yêu cầu đối với các nhà thầu và khả năng nội địa hóa, xây dựng cơ sở hạ tầng hạt nhân, đào tạo cán bộ, xây dựng nhận thức công chúng.

Theo ông Maksim Golikov - Trưởng phái đoàn thương mại Nga tại Việt Nam - dự án nhà máy điện hạt nhân sắp tới là dự án lớn nhất của Nga tại VN.

Ông Nguyễn Cường Lâm - Phó tổng giám đốc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN - chủ đầu tư dự án điện hạt nhân) cho biết trong khuôn khổ hợp tác chiến lược toàn diện giữa VN và Nga, Chính phủ đã quyết định lựa chọn Nga là đối tác hợp tác xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên tại Việt Nam tại Ninh Thuận.

Phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam là là chiến lược dài hạn của quốc gia nhằm đáp ứng nhu cầu điện năng, giảm phụ thuộc nhập khẩu năng lượng, giảm ô nhiễm môi trường từ nhiên liệu hóa thạch, thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và cơ sở hạ tầng...

ông Nikolay Drozdov - Giám đốc Khối kinh doanh quốc tế, Tập đoàn Năng lượng Nguyên tử Quốc gia Nga Rosatom - cho biết tỷ lệ nội địa hóa trong sản xuất nhà máy điện hạt nhân vào khoảng 30-40%, với nguyên tắc không hạn chế doanh nghiệp tại nước sở tại tham gia.

Tuy vậy, có một số thiết bị mà Rosatom sẽ cung cấp có vai trò đặc biệt quan trọng, chiếm khoảng 25% dự án.

Theo ông Nikolay Drozdov, phía Rosatom đã bàn giao tài liệu khả thi dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 cho chủ đầu tư, và đang được EVN nghiên cứu, sau đó trình hội đồng thẩm định nhà nước. Sau khi được thẩm định và phê duyệt, Rosatom sẽ đưa vào thiết kế và thực hiện.

Hiện có khoảng 340 sinh viên Việt Nam đang theo học ngành năng lượng hạt nhân tại Nga theo học bổng của Chính phủ Nga, và tương lai sẽ tăng đến 1.000 sinh viên.

Ngoài việc cấp học bổng mỗi năm cho 70 sinh viên Việt Nam theo học tại Nga thì ở Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đang nâng cấp và xây dựng ngành học này cho bảy trường đại học trong nước.

Theo kinh nghiệm triển khai dự án ở nhiều quốc gia, cứ mỗi người làm việc trong nhà máy điện hạt nhân sẽ tạo ra việc làm cho năm người khác trong những công việc có liên quan.

TS Trần Chí Thành - Viện trưởng Viện năng lượng nguyên tử Việt Nam cho biết Đà Lạt, Ninh Thuận và Đồng Nai là ba địa điểm đang được xem xét, lựa chọn xây dựng trung tâm nghiên cứu năng lượng hạt nhân với tổng đầu tư dự án khoảng 500 triệu USD.