Chưa hết, một nỗi lo không nhỏ là tìm mạnh thường quân, các nhà hảo tâm, vận động hội cha mẹ học sinh, hội khuyến học của trường, xã... để có kinh phí mua quà phát thưởng cho học sinh. Trong khi đó, mức thưởng cho học sinh theo chuẩn quy định như hiện tại lại quá “bèo” và lạc hậu.

Tôi nhớ cách đây hơn 10 năm và có lẽ trước đó nữa, các trường vẫn áp dụng công văn hướng dẫn của bên tài chính quy định về mức tiền thưởng cuối năm học cho học sinh bậc tiểu học như sau: học sinh xuất sắc thưởng 15.000 đồng, học sinh giỏi thưởng 8.000 đồng, trong lớp có bao nhiêu học sinh không biết nhưng mỗi lớp chỉ được chọn năm em để khen thưởng, gồm một em đạt danh hiệu xuất sắc, bốn em đạt danh hiệu giỏi, tổng số tiền khen thưởng cụ thể một lớp là 15.000 + 32.000 = 47.000 đồng. Với số tiền chi thưởng như vậy, tính bình quân mỗi em mua chưa được hai quyển tập loại thường, nói chi kèm thêm bút mực, giấy gói quà cho phong phú...

Nhưng đâu phải trường nào trên cả nước cũng chỉ có mấy em đạt danh hiệu học sinh giỏi, học sinh tiên tiến đâu. Gần như trường nào cũng “lạm phát” danh hiệu thi đua, trong đó học sinh lớp 1, 2, 3 gần như chiếm ưu thế tuyệt đối và “bội thu” danh hiệu học sinh giỏi, học sinh tiên tiến.

Để động viên tất cả các em có thành tích trong học tập nhà trường quyết định ngoài giấy khen thì ít ra cũng thưởng kèm theo vài quyển tập cho các em vui mừng, phấn khởi. Do đó nhà trường cố gắng vận động nhiều người, nhiều thành phần trong xã hội tham gia đóng góp cho quỹ khen thưởng. Có một điều thường xảy ra trong thực tế tôi từng chứng kiến: vì thương học sinh, sợ học sinh mình buồn vì có giấy khen mà không có quà giống như các bạn khác nên các cô giáo chủ nhiệm, nhất là các cô dạy lớp 1, ngày tổng kết năm học cũng âm thầm, lặng lẽ bỏ tiền riêng của mình mua thêm quà làm phần thưởng cho những em đạt danh hiệu giỏi, tiên tiến còn lại trong lớp mình chủ nhiệm, ngoài năm em nhà trường khen thưởng.