Phóng to

Ruộng sen gần nhà máy chết khôẢnh: Lâm Hoài

Trong thư kêu cứu gửi đến báo Tuổi Trẻ, người dân khu vực nói trên cho biết từ tháng 3 vừa qua, khi nhà máy của Công ty TNHH Phương Nam (6M) đi vào hoạt động, mỗi lần nhà máy xả khói là người dân không chịu nổi.

Người choáng váng, vịt lăn ra chết

Khuôn viên nhà máy nói trên nằm trọn trên địa bàn thôn Lão Cầu, xã Tiên Tân, hai hướng tiếp giáp cánh đồng, một phía giáp mặt quốc lộ 1, phía còn lại giáp những dãy nhà của người dân trong thôn.

Bà Đoàn Thị Phấn, thôn Lão Cầu, xã Tiên Tân, kể: “Khói từ nhà máy xả ra quanh vùng nồng nặc mùi hóa chất, nặng hơn cả mùi thuốc tẩy nên không ai chịu nổi. Người dân đang làm ruộng gần đó phải bỏ đồng chạy về nhà vì cứ ngửi khói vào là đau đầu, choáng váng, buồn nôn”.

Tiếp lời bà Phấn, ông Đoàn Minh Thường, một người dân ở đây, cho biết từ khi nhà máy hoạt động, đàn vịt nhà ông nuôi tại con mương cạnh nhà máy xuất hiện nhiều dấu hiệu bất thường: “Hơn 400 con vịt nhà tôi đều là vịt đẻ nhưng giờ chẳng con nào đẻ trứng và hàng chục con lăn ra chết, đành phải bán lỗ cho người ta thịt”. Theo ông Thường, nước thải từ nhà máy rò rỉ ra là nguyên nhân khiến vịt, cá chết, lúa cháy sém hết lá và ao sen cả nghìn gốc cũng chết khô.

Bà Tạ Thị Đào, một người dân ở thôn Lão Cầu, cho biết trẻ em không chịu nổi ô nhiễm nên khóc suốt. Trước tình cảnh này, nhiều gia đình phải di tản khẩn cấp các cháu nhỏ đi nơi khác... Cũng theo bà Đào, do quá bức xúc, mới đây hàng trăm người dân trong thôn đã tập trung trước cổng nhà máy yêu cầu lãnh đạo công ty đối thoại nhưng thông tin nhà máy đưa ra rất mập mờ.

Trong khi đó, anh N.M.K., một công nhân từng làm việc ở nhà máy, cho biết anh và hầu hết công nhân làm việc trong nhà máy một thời gian thì xuất hiện triệu chứng đau bụng âm ỉ. Ngoài ra, nhiều công nhân còn bị đau đầu, hắt hơi, rát mắt và chảy nước mắt kéo dài... Theo anh K., ngoài anh ra còn có gần 10 người khác đã bỏ việc để đi khỏi nhà máy.

Huyện Duy Tiên đề nghị thanh tra nhà máy

Ông Nguyễn Đức Hạnh, chủ tịch UBND xã Tiên Tân, huyện Duy Tiên, cho biết khi người dân phản ảnh xã đã cử cán bộ đi kiểm tra và nhận thấy khói thải từ nhà máy có mùi rất khó chịu. Ông Hạnh cũng xác nhận việc người dân phản ảnh cá chết hàng loạt nổi trắng ao cạnh nhà máy là có thật.

Theo ông Hạnh, trước bức xúc của dân, đoàn của huyện và xã vào làm việc và khảo sát trong nhà máy thì không thấy mùi khó chịu như người dân phản ảnh. Lý do là công ty chưa cho máy móc hoạt động hết công suất và không xả khói như thường ngày. “Chúng tôi đề nghị công ty cho máy móc chạy hết công suất và phía công ty nói đã cho chạy hết, nhưng tôi khẳng định lúc đó máy móc chưa thật sự hoạt động hết công suất” - ông Hạnh nói.

Đi thực tế, chúng tôi được ông Lưu Anh Tuấn, giám đốc Công ty TNHH Phương Nam (6M), dẫn đi một vòng quanh nhà máy nhưng những điểm chúng tôi được tới chỉ giới hạn bởi các con đường vòng qua các xưởng, chứ không được tiếp cận phía trong nhà máy...

Tại nhà máy, ngoài các máy móc, dây chuyền trong xưởng, phía ngoài xưởng là hàng loạt bể chứa, bồn chứa với các đường ống chằng chịt. Dù trước đó ông Tuấn khẳng định nhà máy sản xuất không gây mùi nhưng khi tới gần ống xả khói, từ đầu ống bốc lên mùi hôi thối và khét như mùi đốt hóa chất mà người dân phản ảnh. “Chắc là trong đấy (trong xưởng) họ đốt gì đó” - ông Tuấn phân bua.

Tiếp chúng tôi, bà Đỗ Hồng Việt, trợ lý giám đốc Công ty TNHH Phương Nam (6M), cho rằng người dân bảo ngửi thấy khói từ nhà máy là tức ngực, khó thở là nói quá lên và không khách quan. “Nước chúng tôi không thải ra ngoài thì sao lại đổ làm cá chết” - bà Việt nói. Bà Việt cũng cho biết nhà máy của công ty chuyên về sản xuất vật liệu chịu lửa và ôxit kim loại. Để phục vụ sản xuất, sẽ phải sử dụng nhiều loại hóa chất như axit. “Cái mùi khó ngửi xuất phát từ khâu hòa tan sản phẩm đầu vào, còn hòa tan cái gì thì không thể nói được vì đấy là bảo mật công nghệ. Tuy nhiên, mùi này không độc, nếu độc chúng tôi trong nhà máy chết trước chứ không phải là người dân” - bà Việt nói.

Ông Vũ Hữu Song, giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường Hà Nam, cho biết sở đã nhận được kiến nghị của huyện Duy Tiên đề nghị phải thanh tra nhà máy này. Tuy nhiên, ông Song cho rằng nếu thanh tra thì phải công bố và nhà máy sẽ có thời gian chuẩn bị... Hiện tại, sở đã giao cho lực lượng thanh tra và một số phòng chức năng áp dụng biện pháp kiểm tra đột xuất đối với nhà máy này. “Kiểm tra đột xuất sẽ không phải báo trước. Nếu lấy mẫu phân tích mà các tiêu chuẩn không đạt thì sẽ yêu cầu nhà máy tạm dừng hoạt động” - ông Song khẳng định.