Tập thể dục, nghe nhạc thư giãn cũng là liệu pháp tốt nhằm hạn chế đau đầu - Ảnh: Duyên Phan

Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân do nhiễm khuẩn hoặc ngộ độc, do tăng áp lực nội sọ (u não, viêm màng não, co thắt mạch máu não) hay nguyên nhân tại chỗ (viêm xoang, răng hàm mặt, mắt...).

Biết đau để điều trị đúng

Có nhiều mức độ đau từ nhẹ đến nặng. Đau một bên hay đau cả đầu hoặc đau theo từng vùng khu trú như vùng gáy (vùng chẩm, vùng trước trán hoặc vùng thái dương, đau ở ngay phía trên hai mắt, hai tai, đau ở vùng trên của cổ...).

Nếu đau đầu do căng thẳng sẽ còn kèm theo các biểu hiện như khó ngủ, đau đầu tăng lên khi có ánh sáng chiếu vào mặt hay có tiếng động ồn ào.

Nếu đau đầu do viêm màng não, máu tụ trong não cấp tính thì có thể kèm theo tăng áp lực nội sọ sinh ra nôn ói, bất thường về nhiệt độ cơ thể, mạch đập...

Có khi đau đầu lại có dấu hiệu báo trước. Khoảng 40 - 60% người có các triệu chứng báo trước, có thể là ngủ gà ngủ gật hay ngáp, mệt mỏi ức chế, hoặc ngược lại trạng thái thần kinh bị kích thích phấn chấn quá mức, thèm đồ ngọt hay đồ mặn.

Khoảng 20% người lại có những cơn tiền triệu chứng thoáng qua, để khởi đầu cho cơn đau đầu liền sau đó, đôi khi các triệu chứng này lại xảy ra trong khi người bệnh đang đau đầu. Thường gặp là chói mắt, hoa mắt, đom đóm mắt, có những khoảng đen che mắt (được gọi là điểm mù).

Đừng nhầm lẫn

Có hai loại đau: đau đầu nguyên phát là đau nhưng không kèm các triệu chứng quan trọng của một chứng bệnh gì liên quan. Đau đầu thứ phát: đau đầu là triệu chứng của một bệnh nào đó, đau do một bệnh cụ thể gây ra.

Đau đầu nguyên phát bao gồm đau đầu do căng thẳng là loại thường gặp nhất, khoảng 90% số người trưởng thành có loại... đau đầu này, nhất là ở phụ nữ.

Cơn đau nửa đầu migraine thường gặp thứ hai sau đau đầu do căng thẳng. Chứng đau nửa đầu nguyên nhân thường liên quan tới sự giãn của các mạch máu trong sọ và các hóa chất trung gian được tiết ra từ các sợi thần kinh nằm quanh đó.

Người ta thấy rằng khi cơn đau xuất hiện, động mạch thái dương thường giãn rộng (động mạch thái dương là một nhánh động mạch nằm ngoài hộp sọ, ngay bên dưới da vùng thái dương). Khi động mạch này giãn nở, nó làm căng các sợi thần kinh nằm gần đó, các sợi thần kinh khi bị căng thì tiết ra các hóa chất có khả năng gây đau, viêm và làm mạch máu thêm giãn nở, càng làm cơn đau nặng thêm.

Chứng đau nửa đầu này thường không được chẩn đoán hay chẩn đoán nhầm với đau đầu do căng thẳng, đau đầu do viêm xoang, thế nên khá nhiều người bị đau đầu kiểu này không được điều trị thích đáng.

Đau đầu từng đợt là một chứng đau đầu nguyên phát ít gặp nhất. Người bệnh chủ yếu là nam giới (chiếm 85%). Tuổi trung bình bị bệnh 28 - 30 tuổi, bất kể bệnh có thể xuất hiện từ khi tuổi còn nhỏ.

Đau đầu thứ phát bao gồm như: viêm xoang, cao huyết áp cũng là nguyên nhân gây đau đầu thứ phát. Có rất nhiều nguyên nhân, từ nặng như u não, chấn thương sọ não, viêm màng não, xuất huyết dưới màng nhện, đến mức độ nhẹ hơn và thường gặp hơn là đau đầu do ngưng uống cà phê, đau đầu do cao huyết áp, viêm xoang, viêm tai, viêm nướu răng.

Ngoài ra còn có các nguyên nhân: giảm hoạt động của tuyến giáp vì tuyến giáp không sản xuất đủ hormon giáp như bình thường, bệnh Parkinson, do thuốc như thuốc điều trị trầm cảm.

Không nên tự uống thuốc giảm đau

Khi gặp những cơn đau đầu, người bệnh hay tự dùng thuốc giảm đau, điều này khá nguy hiểm. Lạm dụng thuốc giảm đau như dùng quá liều thuốc giảm đau có thể tạo nên tình trạng “kháng thuốc”, mất tác dụng của thuốc, cơn đau đầu không khống chế được nữa.

Cơn tăng huyết áp ác tính cũng gây đau đầu. Viêm động mạch thái dương thường xảy ra nguyên phát ở bệnh nhân cao tuổi, có thể kèm theo mệt mỏi, đau nhức người, thiếu máu. Nếu không được điều trị đặc hiệu, viêm động mạch thái dương có thể làm người bệnh mù hay đột quỵ. Đau đầu do tăng nhãn áp (tăng áp suất cao bất thường trong mắt)...

Do đó, khi có các cơn đau đầu bất thường, cần phải đi khám bệnh để tìm nguyên nhân, không nên chủ quan chỉ uống vài viên thuốc giảm đau rồi thôi nhiều khi nguy hiểm tính mạng.