Điều đó dành cho những tính cách dám vượt qua số phận với một khát vọng. Khát vọng mãnh liệt nuôi dưỡng nghị lực phi thường.

“Có cứng mới đứng được đầu gió”. Đúng vậy. Song cũng vì phải đứng trước gió mạnh mà con người buộc phải cứng cáp lên để chống chọi với sức trời. Theo qui luật đào thải, gió quật ngã, lật gãy những cây không “sâu rễ bền gốc”. Thành công của con người thường là kết quả sự chống trả với thách thức.

Không có khát vọng, cậu học sinh nghèo kia làm sao vượt qua được số phận? Có lẽ “các quí tử đua xe”, các “tiểu thư sành điệu” sẽ khó có được niềm vui trong sáng và thành thật khi người mẹ nghèo nói về con mình: “Bố mẹ không được học hành đến nơi đến chốn nên bằng mọi cách phải cho con đi học. Cô chẳng có gì cho Hoàng ngoài niềm tin” (Tuổi Trẻ ngày 3-10-2005).

Niềm tin của người mẹ chính là niềm tin vào sức mạnh văn hóa, vào bề dày “văn hiến” của dân tộc này. Bề dày đó chính là nguồn sống, mạch sống của dân tộc mà Đảng này, Nhà nước này, xã hội này cùng với mỗi một người VN phải biết giữ gìn và phát huy.

Đó chính là cái bề dày vững bền nhất để tự tin mà hội nhập với thế giới. Vì xét cho cùng, phải đến với thế giới bằng chính bản lĩnh văn hóa của dân tộc mình chứ không thể gì khác. Lợi thế của VN, phân tích thật rốt ráo, cũng là ở sức tiềm tàng ấy.

Để phôi pha niềm tin đó bởi những sai lệch trong sự bất cập của hệ thống giáo dục - đào tạo, của những khiếm khuyết trong hoạt động văn hóa, tư tưởng, của thói đạo đức giả làm băng hoại môi trường hun đúc nguyên khí quốc gia là có tội với ông cha.

Chúng ta quyết xóa nghèo bằng mũi chủ công của sức mạnh kinh tế tài chính từ nguồn vốn ngân sách, từ nguồn lực xã hội, từ nhiều giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt và hiệu quả.

Song, có lẽ vừa khó nhất nhưng cũng là thiết thực nhất là khơi dậy những tiềm năng và bản lĩnh của văn hóa VN, con người VN, trước hết là tuổi trẻ VN bằng một tầm nhìn văn hóa và quyết sách thông minh.

Nếu được thế, nhất định “đất nghèo vẫn nuôi được anh hùng” để những Thánh Gióng thời đại mới sẽ làm bật dậy sức mạnh VN mà lịch sử đã chứng minh.