Diễn viên Thanh Tú trong phim Đảo khát - Ảnh: TFS

Phim dựa theo truyện ngắn Thương quá rau răm của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. Một câu chuyện có bối cảnh một vùng quê nghèo miền Tây Nam Bộ đã được dịch chuyển đến hòn đảo miền Trung đầy nắng gió.

Từ truyện ngắn của Nguyễn Ngọc Tư

Trao đổi với Tuổi Trẻ về điều này, biên kịch kiêm đạo diễn Phương Nam cho hay: "Khi đặt chân đến đảo Lý Sơn, tôi có cảm xúc giống như khi đọc truyện của Nguyễn Ngọc Tư. 

Lúc đó, năm 2014, tình hình biển đảo của Việt Nam đang rất nóng quanh chuyện giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc. Tôi chợt nghĩ mình sẽ viết một kịch bản dựa theo Thương quá rau răm. Thay vì bác sĩ trẻ đến với vùng sâu vùng xa của miền Tây Nam Bộ thì sẽ là vùng biển nghèo".

Chuyện phim bắt đầu từ Văn - bác sĩ tình nguyện từ thành phố ra đảo phục vụ. Anh được mọi người tiếp đón rất nồng hậu với hi vọng anh sẽ công tác lâu dài nơi đây bởi trước đó có bốn bác sĩ ra đảo nhưng cuối cùng đều mau chóng trở về đất liền.

Đảo khát đan xen quá khứ và hiện tại, tái hiện bề dày lịch sử của hòn đảo là tiền tiêu giữa Biển Đông - nơi mà nhiều thế hệ ngư dân không chỉ đối mặt với biển khơi, bão tố mà còn phải chống chọi với kẻ cướp và kẻ thù; nơi mà trải qua hơn bốn thế kỷ, đội hùng binh Hoàng Sa được hình thành và giữ trọng trách lớn lao trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo. 

Đảo khát còn là câu chuyện về một hòn đảo mang trong lòng nó một kho báu di sản của nền văn hóa Sa Huỳnh, Champa hòa chung vào nền văn hóa Việt...

Chữ "khát" nhiều ý nghĩa

Đạo diễn Phương Nam khoe hình ảnh trong Đảo khát sẽ là một bất ngờ bởi đây là bộ phim truyền hình hiếm hoi có những cảnh quay dưới biển. Và quả thật, trong tập 1, hình ảnh những thợ lặn biển săn cá dưới đại dương dài khoảng 5 phút đẹp như một vũ điệu dưới lòng nước. 

Hay những ngõ hẻm phủ đầy cát, nắng, bầy dê nheo nhóc đang khát nước... cũng trở nên lãng mạn qua những góc máy được chăm chút.

Đảo khát không chỉ đẹp. Vốn xuất thân từ đạo diễn phim tài liệu, đạo diễn Phương Nam xây dựng nên 20 tập phim từ điều mà ông ghi chép được trong những ngày thực tế trên đảo và tin tức được báo chí truyền tải. 

Tính thời sự nằm ngay từ tựa phim, như chia sẻ của biên kịch: "Chữ khát bao hàm nhiều ý nghĩa. Đó là khát nước ngọt, khát nhu cầu tối thiểu trong cuộc sống trên đảo: trường học chỉ có cấp II, có bệnh xá nhưng không có bác sĩ, có máy siêu âm nhưng lại không có điện... 

Đời sống ngư dân nơi đây phụ thuộc mùa sóng yên biển lặng. Mùa dông bão, đảo bị cô lập. Và cả nỗi khát khao vươn ra khơi xa được truyền trao từ tiền nhân. Nhiều ngư dân mong ước ra vùng khơi, vùng lộng... nơi Hoàng Sa, Trường Sa để khai thác nguồn thủy sản, thoát đói nghèo và xác định chủ quyền đất nước".

Thực hiện từ năm 2014, sau 5 năm Đảo khát mới lên sóng. Đạo diễn chia sẻ: "Dĩ nhiên 5 năm khá lâu. Khi phim được phát sóng, tôi vui lắm. 

Nhưng vấn đề giữ chủ quyền biển đảo và câu chuyện sinh thái môi trường biển thật sự là cuộc chiến đấu từng phút giây, từng ngày, từng năm, từng thế kỷ chứ không thể một sớm một chiều. Có thể phim phát sóng hơi chậm so với mình suy nghĩ nhưng không chậm với thông điệp mà phim gửi gắm".

Phim tài liệu Biển đảo Việt Nam, Nguồn cội tự bao đời

TTO - Mời bạn xem bộ phim tài liệu về Hoàng Sa, Trường Sa, Biển Ðông do HTV thực hiện trong 3 năm qua.