Sáng 7-11, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về các dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Khái niệm "quy hoạch vùng" không còn phù hợp

Tại tổ TP.HCM, góp ý về dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi), nhiều đại biểu đều nhấn mạnh yêu cầu phải rà soát kỹ hệ thống quy hoạch, tránh trùng lắp, chồng chéo và xử lý dứt điểm tình trạng “quy hoạch treo” gây bức xúc kéo dài trong nhân dân.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (TP.HCM) cho rằng việc sửa đổi Luật Quy hoạch lần này có ý nghĩa quan trọng, định hình mô hình phát triển quốc gia trong giai đoạn dài hạn.

Ông Huân nêu rõ: “Chúng ta đã từng mạnh dạn bỏ quy hoạch sản phẩm vì nó là rào cản phát triển. Sau 5 năm mới dám bỏ, điều đó cho thấy có những quy định chưa được xem xét kỹ, làm kìm hãm cơ hội phát triển kinh tế của doanh nghiệp”.

Đại biểu đề nghị rà soát toàn bộ hệ thống quy hoạch, tránh tình trạng cùng một nội dung nhưng được phê duyệt ở nhiều cấp khác nhau.

“Hiện nay quy hoạch không gian biển, quy hoạch sử dụng đất đã được tích hợp trong quy hoạch tổng thể quốc gia, nếu vẫn tách riêng sẽ lại gây vướng, tạo rào cản mới. Tôi đề nghị chỉ giữ một quy hoạch tổng thể quốc gia, trong đó bao gồm cả quy hoạch sử dụng đất và không gian biển; các bộ chỉ lập quy hoạch ngành, không cần quy hoạch vùng”, ông Huân nhấn mạnh.

Đại biểu cũng cho rằng khái niệm “vùng” không còn phù hợp khi đất nước đang hướng tới mô hình phát triển kinh tế quy mô lớn và liên kết tự nhiên giữa các địa phương.

Theo ông Huân: “Nếu vẫn duy trì quy hoạch vùng, nguy cơ xung đột giữa quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh là rất lớn. Các địa phương có thể tự liên kết, hình thành vùng phát triển trên cơ sở kinh tế thị trường, không cần áp đặt hành chính”.

Với tinh thần đó, ông đề nghị bỏ quy hoạch vùng, tinh giản quy hoạch tỉnh và tập trung vào quy hoạch tổng thể quốc gia, tránh tình trạng “chồng tầng chồng lớp”, làm khó cho cả cơ quan quản lý và nhà đầu tư.

“Kinh tế thị trường không nên bị bó buộc bởi những quy hoạch khô cứng. Quy hoạch chỉ nên mang tính định hướng, để tạo không gian phát triển linh hoạt”, đại biểu nói.

Nên thống nhất hệ thống quy hoạch, loại bỏ các tầng nấc không cần thiết

Đại biểu Nguyễn Minh Đức (TP.HCM) dẫn lại ý kiến Tổng Bí thư trong phát biểu định hướng trước phiên Quốc hội thảo luận tổ góp ý văn kiện Đại hội XIV: “Một bộ luật hay không nằm ở câu chữ, mà ở tính khả thi và hiệu quả thực tế”.

Theo ông, điều này đặc biệt đúng với công tác quy hoạch, bởi “quy hoạch treo” đã và đang gây ra nhiều hệ lụy lớn.

“Tôi tiếp xúc cử tri TP.HCM, có cụ bà hơn 80 tuổi nói rằng quy hoạch mấy chục năm, con bà từ nhỏ đến nay đã có cháu mà vẫn không được sửa chữa nhà, không được cấp phép xây dựng, cũng không được chuyển nhượng vì đất nằm trong quy hoạch. Đó là món nợ lớn của chính quyền với người dân”, ông Đức chia sẻ.

Theo đại biểu, nguyên nhân của “quy hoạch treo” là do tầm nhìn hạn chế, quy hoạch theo phong trào, thiếu tính khả thi, và đặc biệt là do sự thay đổi liên tục giữa các nhiệm kỳ.

Mỗi nhiệm kỳ lại điều chỉnh, chưa kịp thực hiện đã hết thời gian, để lại quy hoạch cũ kéo dài, chồng chéo, gây lãng phí nguồn lực và quyền lợi người dân.

Ông Đức cho rằng luật lần này phải giải quyết được tận gốc tình trạng đó, bằng việc thống nhất hệ thống quy hoạch, loại bỏ các tầng nấc không cần thiết. Chỉ nên giữ quy hoạch tổng thể quốc gia và quy hoạch tỉnh.

Riêng quy hoạch vùng, quy hoạch ngành chồng chéo chỉ gây ra mâu thuẫn, như trường hợp dự án điện gió ở Đắk Nông và Lâm Đồng được cấp phép theo quy hoạch năng lượng nhưng lại vi phạm quy hoạch tài nguyên mỏ.

Đại biểu đề nghị luật cần xác định rõ quy hoạch là công cụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, không phải là rào cản hành chính.

"Quy hoạch phải hướng tới tính khả thi, đảm bảo thống nhất, minh bạch, tránh lãng phí, bảo vệ quyền lợi người dân và hiệu quả đầu tư. Không thể để quy hoạch treo mãi là món nợ với nhân dân”, ông Đức nhấn mạnh.

Thông tin quy hoạch phải công khai cho dân biết

Đại biểu Nguyễn Thị Yến (TP.HCM) cho rằng phải phân cấp, phân quyền rõ trong thực hiện quy hoạch, tránh chồng chéo, khó thực hiện.

Bà Yến đề nghị: "Cấp nào phê duyệt quy hoạch thì cấp đó quyết định điều chỉnh quy hoạch. Luật Quy hoạch vừa qua tuổi thọ ngắn, thường xuyên điều chỉnh, ảnh hưởng rất lớn đến người dân. Do đó cần bảo đảm tính ổn định của luật quy hoạch".

Vấn đề quy hoạch phải được cập nhật, công khai, người dân phải được biết mọi thông tin về các quy hoạch cũng là quan điểm của một số đại biểu.

Đại biểu Nguyễn Văn Lợi (TP.HCM) cho rằng thông tin quy hoạch phải công khai cho dân biết, để họ biết tương lai phát triển của vùng đó, của vùng đất mà mình ở, phải công khai trên nền tảng số, các trung tâm triển lãm của quốc gia, địa phương.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ (TP.HCM) cũng cho rằng phải công khai, minh bạch thông tin các quy hoạch cho người dân biết, tránh tình trạng người dân "ngỡ ngàng" khi thấy đất của mình ở trong quy hoạch.

Trình Quốc hội quy hoạch cả nước có 6 vùng kinh tế, đặt mục tiêu tăng trưởng 2 con số

Dự thảo tờ trình về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 xác định mục tiêu phấn đấu tốc độ tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn 2026-2030 đạt từ 10%/năm trở lên.